ABD Başkanı Donald Trump bir buçuk saatten fazla süren Kongre konuşmasında bir dizi iddialı açıklama yaptı. BBC Verify ekibi Trump’ın Biden dönemi ekonomisi, göç sorunu ve Ukrayna yardımları hakkındaki iddialarını mercek altına aldı.
Trump’ın “ekonomik felaket” iddiası gerçeği yansıtmıyor
Trump konuşmasında Biden’dan “ekonomik bir felaket” devraldığını söyledi. Ama gerçekler farklı. Biden’ın son döneminde ABD ekonomisine dair veriler olumluydu. ABD ekonomisi 2024’ün son çeyreğinde yüzde 2,3, tüm yıl boyunca ise yüzde 2,8 büyüme kaydetti. IMF verilerine göre ABD, G7 ülkeleri arasında 2024’te en hızlı büyüyen ekonomi.
Trump’ın söylediği gibi bir ekonomik felakete dair veri bulunmuyor.
Enflasyon iddiasında da abartıya kaçtı
Trump “48 yıldır, belki de ülke tarihinin en kötü enflasyonunu yaşadık” dedi. Doğru, Biden döneminde enflasyon 2022’de yüzde 9,1’e ulaştı ama bu 1981’den bu yana görülen en yüksek oran. Yani 48 yıl değil, 41 yıl. 2022’de tüm dünyanın pandemi sonrası ve enerji krizi nedeniyle yüksek enflasyonla boğuştuğu unutulmamalı.
Trump göreve başlamadan enflasyon %3’e düşmüştü. Ayrıca ABD tarihinde 40’lı ve 20’li yıllarda çok daha yüksek enflasyon dönemleri oldu.
Yumurta fiyatları Biden değil kuş gribi nedeniyle arttı
Trump Biden’ı “yumurta fiyatlarının kontrolden çıkmasına izin vermekle” suçladı. ABD’de yumurta fiyatları gerçekten yüksek. Ama bunun nedeni Biden değil, ülkedeki kuş gribi salgını.
Amerika’da son dönemde milyonlarca tavuk itlaf edildi. Bu da yumurta kıtlığına yol açtı. Biden yönetimi sorunu çözmek için 800 milyon dolardan fazla para harcadı. Hatta Trump’ın kendisi, kuş gribiyle mücadele eden bazı görevlileri işten çıkardıktan sonra şimdi onları geri işe almaya çalışıyor.
Doge’un tasarruf iddiası kanıtlanamıyor
Trump, Elon Musk’ın başında olduğu Hükümet Verimliliği Departmanı’nın (Doge) “yüzlerce milyar dolarlık dolandırıcılık” bulduğunu iddia etti. Ama ortada bu iddiayı destekleyecek somut kanıt henüz yok. Doge’un kendi sitesinde 105 milyar dolar tasarruf edildiği yazıyor ama bunun sadece 18,6 milyar doları belgelenmiş durumda. Üstelik medya, bu sayıya dair bazı hesaplama hatalarını da ortaya çıkardı. Örneğin bir hesapta 8 milyar dolar yerine 8 milyon dolar tasarruf edildiği anlaşıldı.
Sınır geçişleri konusunda Trump haklı
Trump’ın “geçen ay yasadışı sınır geçişleri şimdiye kadar kaydedilen en düşük seviyedeydi” iddiası doğru çıktı. Şubat 2025’te Meksika sınırından ABD’ye geçmeye çalışan sadece 8 bin 326 kişi tespit edildi. Bu, kayıtların tutulmaya başlandığı 2000 yılından bu yana görülen en düşük sayı. Geçen yıl şubat ayında Biden döneminde bu rakam 140 bin civarındaydı.
Biden döneminde 21 milyon göçmen iddiası abartılı
Trump “Son dört yılda 21 milyon kişi Amerika’ya geldi” dedi. Ama bu sayı için hiçbir dayanak yok. Biden döneminde ABD’ye yaklaşık 10 milyon kişi girmeye çalıştı. Ama bu herkesin ülkede kaldığı anlamına gelmiyor. ABD’deki yasadışı göçmen sayısının şu an 11 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. BBC’ye göre bunların çoğu çok daha önceki dönemlerde ülkeye gelmiş.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Ukrayna yardımlarında Trump’ın verdiği sayılar yanıltıcı
Trump, ABD’nin Ukrayna’ya “belki de 350 milyar dolar” harcadığını, Avrupa’nın ise sadece 100 milyar dolar verdiğini söyledi. BBC bu sayıyı doğrulayamadı. Kiel Institute’a göre 2022 başından 2024 sonuna kadar Avrupa ülkeleri Ukrayna’ya toplam 138,7 milyar dolar destek sundu. ABD’nin yardımları ise 119,7 milyar dolar civarında kaldı.
ABD Savunma Bakanlığı daha geniş kapsamlı askeri harcamaları dahil ederek 182,8 milyar dolarlık bir sayı veriyor ama bu bile Trump’ın söylediğinin çok altında.
