İTÜ İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul’un bugünden (11 Mart) itibaren Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozunun etkisi altına gireceğini açıkladı. Toros, özellikle solunum yolu hastalığı olan kişilerin açık havada uzun süre kalmaması gerektiğini vurguladı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, bahar aylarıyla birlikte Sahra Çölü ve Kuzey Afrika bölgelerinden atmosfere karışan tozların hava akımlarıyla farklı bölgelere taşındığını belirtti. Toros, bu durumun normal bir doğa olayı olduğunu söyledi. Isınan çöl bölgelerinden havalanan tozlar, rüzgârla beraber Avrupa ve Türkiye’ye ulaşabilir. Bu tozlar hem hava kalitesinde değişikliklere yol açar hem de atmosferin rengini değiştirir. Toros, tozların gökyüzünün puslu ve renkli görünmesine neden olabileceğini söyledi.
İstanbul bir hafta boyunca etkilenecek
Prof. Dr. Toros, sayısal hava tahmin modellerine göre İstanbul’da çöl tozunun bir hafta boyunca etkili olacağını vurguladı. Tozları araçların üzerinde ve yüzeylerde görmek mümkün olacak. Toros, çöl tozu olaylarının bölgesel yağış gibi küçük alanlarla sınırlı kalmadığını söyledi. Toz bulutları Türkiye’nin büyük bir kısmında da etkili olacak.
Sağlık etkileri konusunda uyarılar
Çöl tozlarının insan sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çeken Toros, bu tozların içeriğinde ince kum, kil ve mineral parçacıkları bulunduğunu söyledi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hava kalitesi izleme istasyonlarının verilerine göre, PM10 ve PM2.5 seviyelerinde de artış var. Çöl tozları astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıkları olanları olumsuz etkileyebilir.
Kimler daha dikkatli olmalı?
Prof. Dr. Toros, yaşlılar ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin dışarıda uzun süre vakit geçirmemelerini önerdi. Ayrıca bu kişiler yoğun çöl tozu dönemlerinde açık havada yapılacak aktiviteler azaltılmalı. Özellikle spor yapanlar ve dış mekanda çalışanlar, hava kalitesine dikkat etmeli.
Çöl tozunun olumlu etkileri de var
Prof. Dr. Toros, çöl tozlarının olumsuz etkilerinin yanı sıra doğaya faydalı yönleri de olduğunu belirtti.
Bu tozlar özellikle bahar aylarında tarımsal ekosistemler için önemli bir besin kaynağı. Sahra Çölü’nden gelen tozlar fosfor ve demir gibi mineraller açısından oldukça zengin. Bu sebeple tozlar bir nevi doğal gübre görevi görüyor. Toprak üzerine çöken bu mineral yüklü tozlar, bitkilerin besin ihtiyacını karşılamalarına yardımcı olur.
