Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Teknoloji çağında tuşlu telefonlara geri dönüş mü?

Koronavirüs salgını sırasında başlayan tedarik sorunlarına ek olarak yıllar içinde fiyatı artarak motosiklet fiyatlarına yaklaşan akıllı telefonların değeri, pek çok değişkenle beraber taleplerin düşmesine sahne oluyor. Dünya genelindeki ekonomik dengesizlikler ve telefonlardaki teknolojik yeniliklere duyulan iştahın da azalmasıyla ikinci el telefonlara karşı bir yöneliş başladı. Bunun pek çok sebebi olsa da temel sebepleri biraz konuşmak istiyorum.

Türkiye özelinde konuşacak olursak, amiral gemisi dediğimiz premium telefonlardan çok yüklü bir vergi alınıyor. Haziran ayında daha iPhone’lara arka arkaya zamlar yapılmamışken telefonun fiyatını katlayan vergilere vurgu yapılmıştı. 33 bin 383 TL’ye ülkeye giren iPhone’un fiyatının 76 bin 498 TL’ye kadar çıktığı Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşçu tarafından vurgulanmıştı. 

iPhone: Bir yatırım aracı

Babuşçu, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın vergileri daha da artırmak üzere yoğun çalışma yaptığını da Twitter hesabından duyurmuştu. Gerçekten de sonradan açıklandığı kadarıyla KDV de artırıldı ve sadece akıllı telefonlara değil neredeyse her şeye yeni zamlar geldi.

Bunların ardından son zamla iPhone fiyatları yeni bir rekor kırdı. iPhone özelinde konuşmaya devam edecek olursak 999 dolarlık yurtdışı fiyatı bulunan iPhone 14 Pro Max’in başlangıç fiyatı Türkiye’de 67 bin 118 TL. iPhone 14 Pro Max’in 1 TB olan versiyonunda ise fiyatlar 87 bin 457 TL’ye kadar çıkıyor. Yaklaşık 90 bin TL’ye ulaşan bu telefonu almak yerine motosiklet, arazi aracı, tekne, hatta eski olsa da Lada Samara model bir araç satın alabilirsiniz. 

Daha çeşitlendirilebilecek bu liste, Türkiye için oldukça karanlık bir tabloyu işaret ediyor. iPhone en çok zamlanan telefonlar arasında yer aldığı için konuşuyoruz ancak diğerlerini de konuşacak olursak; Huawei’in katlanabilir ekranlı akıllı telefonu Mate X3, 79 bin 999 TL’ye satılıyor. Bir diğer yandan Samsung’un 1 TB’lık Galaxy S23 Ultra’sı 59 bin 999 TL’den satılıyor. Çin merkezli teknoloji şirketi Xiaomi’nin ise 13 Pro 512 GB modeli 38 bin 999 TL’den satılıyor. Yani fiyatlar inanılmaz yüksek.

Fotoğraf: Nilay Kamu

Tuşlu telefonlara geri dönüş olur mu?

Ekonomi Gazetesi Yayın Kurulu Başkanı ve gazeteci Şeref Oğuz, bu rakamların daha da artacağının sinyallerini veriyor. Daha iyi günlerde olduğumuzu aktaran Oğuz, devletin gelire ihtiyacı olduğunu ve bu sebeple de KDV ve ÖTV zamları yaparak ihtiyacı karşılamaya çalıştığını aktarıyor, insanların alışveriş yaptığı kalemlere zam yaparak gelir açığını kapatmaya çalışan kurumların ilerleyen dönemde yeni zamlarla gündeme geleceğini söylüyor.

Yolda olan yeni iletişim vergileri ise telefon fiyatlarının daha da artmasına neden olabilir. Pazardaki talebin çok yüksek olması bu ürünlere olan zamları daha etkili kılıyor. Şeref Oğuz bu şekilde giderse insanların tuşlu telefonlara geri dönmeye başlayabileceğini düşünüyor. 

Yerel haber kaynaklarında da yaşanan talep düşüşü ele alınıyor. Ses Gazetesi’nden Nazlı Altınayar’ın haberine göre insanlar Nazilli’de de sıfır telefonların satın alınmasından çok ikinci el telefonlara yöneliyor. Mevcut telefonlarını tamir ettiren ya da pilini/ekranını değiştiren vatandaşlar yeni telefon almaya da yanaşmıyor. 

Küçük esnaf, telefoncuların büyük yara aldığı aktarılan haberde telefon tamiri ve satışı yapan esnaf Ercan Koncak’ın haklı sitemi yer alıyor:

“İkinci ele müşterilerimizden oldukça fazla talep var. Taksitli telefon satamadığımız için büyük müşteri kaybımız oldu. Büyük firmalar bu yönden daha avantajlı hale geldi. Maliyetlerden ötürü stok yapamadığımız için tek tek alım satım yapıyoruz. Dolar kurunun artışı, telefon piyasasını etkiledi. Biz de fiyat arttırmak zorunda kalıyoruz. Bu durum da müşteriye yansıyor, müşteri fahiş artışı görünce telefonlar elimizde bir süre kalıyor. İkinci el telefona rağbet arttığı için fiyatlarda artmaya başladı. Vatandaş da bu durumdan dertli biz esnaflarda. Ekonomik olarak iyi günler geçirmiyoruz telefoncular olarak. Tamirat malzemeleri ise kurlardan nasibini aldığı için TL ile alamıyoruz. Şarj soketleri, ekranlar, antenler, küçük entegreler ve diğer tüm malzemeleri döviz ile satın alıyoruz. Dolar ile alıp TL ile satıyoruz. Bundan ötürü, vatandaş telefonu bozulduğunda tamir etmekte zorlanıyor. Özellikle ekran fiyatlarımız çok pahalı. En düşük telefon ekranı 600 liradan başlıyor. Oysa telefonun ederi 1000 TL. Teknolojinin gelişmesi ve ilerlemesiyle artık piyasada pek satılmayan tuşlu telefonlar, rağbet görmeye başladı. Android telefonlar pahalı olduğu için yaşlı kesim tuşlu telefonlara yönelmeye başladı. Piyasada olan tuşlu telefonlar, kalitesiz. Kaliteli tuşlu telefonlar üretilse vatandaş almak ister, çünkü talep var. Yalnızca arama yapmak için kullanılan tuşlu telefonlar bile yüksek fiyatlarla satılmaya başlıyor. Müşteri temkinli davranıyor zorda kalmadığı sürece telefon değiştirmiyor. Bu krizden önce keyfi olarak telefon değiştiriyorlardı, şimdi ise sadece ihtiyaçtan dolayı telefonları bozulunca tamir masrafları çoğaldığı için tamir edemedikleri telefonların yerine ancak o şekilde telefon alıyor.”

Pazar analisti CSS Insight tarafından yayınlanan son rapor da ikinci el telefon pazarının altın çağını yaşadığını söylüyor.

İkinci el piyasasındaki artış devam eder mi?

Akıllı telefon pazarında iştahın kapanmaya başlamasıyla yeni telefonlara talep düşmeye başladı. Her çıkan akıllı telefonun artık “çok iyi olması” ve önemli bir özellik sunmayışı insanları aynı telefonu kullanmaya itiyor. Rapora göre ikinci el sektörü 2023’ün ilk üç ayında 13 milyar doların üzerinde gelir elde etti.

Yeni akıllı telefonların satışları ise rapora göre yüzde 2 düştü. Bunun akabinde ikinci el pazarında yüzde 14’lük büyüme kaydedildi.

Dünya çapında tüketiciler “amiral gemisi” telefonların ikinci el versiyonlarıyla ilgileniyorlar. Bu tarafta en çok tercih edilen model şaşırtmayacağı gibi iPhone’lar oluyor. Aktarıldığı kadarıyla bu tarafta da spesifik olarak iPhone 12 serisi tercih ediliyor. 

En büyük pürüz tedarik sorunu. Avrupa’da ve Amerika’da yeterli sayıda ikinci el cihaz olmadığı için farklı ülkelerdeki cihazlara yöneliş var. İkinci el tarafında karşımıza bir de yenilenmiş telefon pazarı da çıkıyor. The Register’ın aktardığı gibi 2022 yılında kullanılmış ve yenilenmiş cihaz satışı 282 milyonu aştı. Türkiye’de çok daha fazla hissetsek de dünyada da zorlu bir ekonomik süreç yaşanıyor. Uzmanların tahminine göre 2026 yılına kadar yenilenmiş cihaz satışı 413 milyonun üzerine çıkacak. 

ABD, Kanada ve Batı Avrupa’da yenilenmiş telefon döngüsü çok daha yüksek ve karşılığında talep de bu yönde artmaya devam ediyor. Ancak bu bölgelerden gelen taleplere karşılık olarak Japonya, Hindistan, Güney Kore ve Çin gibi ülkelerden ürün tedarik edilmesi hedefleniyor. 

Akıllı telefon pazarı ise 2022 yılının 3. çeyreği de dahil olmak üzere beş çeyrektir küçülmeye sahne oluyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.