Japonya’daki zorla kısırlaştırma programının mağdurlarının yıllardır devam eden adalet arayışlarında önemli bir adım atıldı. 16 binden fazla kişiye yaklaşık 150’şer bin TL tazminat ödenecek. Ancak bu miktarı yeterli bulmayan mağdurlar mücadelelerini sürdürmekte kararlı.
Hükümet ve muhalefetin anlaştığı yasa tasarısı nisan ayında Japonya parlamentosunun onayına sunulacak. Tasarı, artık yürürlükte olmayan zorla kısırlaştırma yasasının mağdurlarına yaklaşık 3 milyon yen (yaklaşık 150 bin TL) tazminat ödenmesini öngörüyor. Tazminatın yanı sıra, mağdurlardan özür de dilenecek.
25 binden fazla kişi, 1948-1996 yılları arasında yürürlükte olan yasadan dolayı mağdur oldu. Bunların yüzde 70’i kadın ve engelliydi. Yasanın amacı, zihinsel ya da fiziksel engeli olan çocukların doğmasını engellemekti. Yasada bu çocuklar için “alt, aşağı” gibi ifadeler kullanılıyordu. Zorla kısırlaştırılanlar arasında 9 yaşında kız çocukları da vardı.
Japonya’da hükümetler bu yasanın mağdurlarına yönelik yıllarca sessiz kaldı. Hükümet ancak geçen yıl, mağdurlar hükümet aleyhine toplu davalar açmaya başlayınca adım attı. Mağdurların hakkı için mücadele verenlerden biri olan avukat Koji Niisato, tazminat paketinin yetersiz olduğunu söyledi.
Mağdurların anlattıkları
Yumi Sato 1972’de, 15 yaşındayken zorla kısırlaştırıldı. Kısırlaştırılma gerekçesi, aile geçmişinde zihinsel engelli bireylerin bulunmasıydı. Sato, “Bu yasa yüzünden aile kuramadım” diye konuştu.
Junko Lizuka da 1963’te, 16 yaşındayken yasanın hışmına uğradı. Doktorlar o zaman Lizuka’nın akli dengesinin yerinde olmadığını ileri sürmüştü. Lizuka başına gelenler için “Hayatımı çaldılar” dedi.
Hükümet tazminat ödemeyi kabul etti ama mağdurlar açtıkları davaları geri çekmedi. Bu davalarda talep edilen tazminat miktarları, hükümetin ödemek istediği meblağın çok üzerinde.
