45 yaşındaki Zuzana Čaputová dün yapılan ikinci tur seçimde oyların yüzde 58’ini alarak ülkesinin ilk kadın cumhurbaşkanı olmaya hak kazandı. Yolsuzluk karşıtı söylem ve mücadelesiyle öne çıkan Čaputová ilk turda da yüzde 40,6 oy alırken, en yakın rakibi AB Enerji Komiseri Maros Sefcovic yüzde 18,7’de kalmıştı. Özgürlükçü değerleri savunan çevre aktivisti bir hukukçu olan
Čaputová, “Kötülüğe karşı durun” sloganı ve “Herkese adalet” manifestosu ile yola çıkmış, özgürlükçü değerlerle ülkesine köklü değişim vaat etmişti.
Görevi 15 Haziran’da devralacak olan Čaputová, zaferini ilan ettiği teşekkür konuşmasını Slovakça, Çekçe, Macarca ve ülkedeki Roman topluluğuna hitaben Romanca yaptı. Sonucu “Rakiplerine saldırmadan da kazanabilirsin” sözleriyle değerlendiren Čaputová “İnanıyorum ki bu eğilim Avrupa Parlamentosu ve gelecek yılki Slovakya genel seçimlerinde tekrarlanacak” dedi. Pek çok yorumcu da Čaputová’nın seçilmesinin Avrupa’da hızla artan popülizm, aşırı sağ ve AB karşıtı eğilimleri tersine çevirebileceğini düşünüyor.
Nitekim 22 Mayıs’ta seçimlere hazırlanan Avrupa Parlamentosu’nda Liberal ve Demokratların oluşturduğu grubun lideri Belçikalı siyasetçi Guy Verhofstadt, Čaputová’yı ilk kutlayanlardandı: “Tebrikler Zuzana #Čaputová, Slovakya’nın Liberal Cumhurbaşkanı! Slovak halkı seçimlerinizle Avrupa’ya umut sinyali yolladı: Hümanizm, ahlaklılık, dayanışma ve cesaret. Liberal ve merkez yelkenlere taze rüzgar doldu, Avrıpa’yı birlikte şekillendirelim!”
Slovakya’nın yeni Cumhurbaşkanı Čaputová doğum yeri Pezinok yakınlarında inşa edilmesi planlanan bir katı atık sahası projesine karşı yürüttüğü başarılı mücadele ile tanınıyordu ve 2016 yılında da bu mücadelesiyle Goldman Çevre Ödülü’ne layık görülmüştü. Slovak siyasetçiler ve İtalyan mafyası arasındaki bağlantıları araştıran gazeteci Jan Kuciak ve sevgilisi Martina Kuşnirova’nın 2018’de bir suikast sonucu öldürülmesi sonrası cinayetin aydınlatılması kampanyasına da aktif olarak katılan Caputova, kampanyası sırasında seçilirse “savcıların ve polisin siyasi nüfuzunu kıracak sistematik bir değişim süreci başlatacağını” açıklamıştı.
Çekya’dan 1993’te ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ve 4,4 milyon seçmenin bulunduğu Slovakya’da halk oyuyla seçilen cumhurbaşkanının rolü büyük ölçüde sembolik. Ancak cumhurbaşkanı üst düzey savcı ve hakimlerin atamalarını veto edebiliyor. Bu durum yolsuzlukla mücadele için büyük önem taşıyor.
