Çin hükümetinin Kazakistan’dan Uygur Özerk Bölgesi’ne geçiş yeri olan Irkeshtam sınırına gelen turistlerin telefonlarına bir uygulama yükleyerek onların özel bilgilerine ulaştığı ve takip ettiği iddia ediliyor. Tartışılan bu uygulamanın Pekin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne yönelik yoğun baskı politikasıyla ilgili olduğu düşünülüyor.
The Guardian’daki haberde, Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde caddelerde ve camilerde yüz tanıma kameraları da kullandığına yer veriliyor. The Guardian ve uluslararası ortakları tarafından yapılan araştırma sonucunda, Çin’e Kazakistan tarafından giren turistlerin özel bilgilerinin toplandığı ortaya çıkarıldı. Güvenlik görevlileri tarafından önce sınırdan geçenlerin telefonları alınıyor. Telefonlara yüklenen gizli uygulama ile kişilerin mesajlarına, maillerine ve iletişimde olduğu telefon numaralarına ulaşılıyor.
Habere göre, turistler bu uygulama ile ilgili olarak önceden uyarılmadıklarını belirtti. Bu uygulama ile Android telefonlar, Çin’in problemli gördüğü içerikler açısından taranıyor. iPhone telefonlar ise, bir okuyucudan geçiriliyor. “İslami aşırılıkçılığı” çağrıştıran içerikler, El Kaide tarafından İngilizce olarak çıkarılan yayınlarla ilgili herhangi bir bilgi, bağlantı ve silah mekanizmaları ile ilgili bilgiler sakıncalı içerikler olarak değerlendiriliyor. Bunların yanı sıra, uygulama aracılığıyla İslami ibadetlerden, Dalai Lama’nın eserlerine, oradan Japon müzik grubu Unholy Grave’e ait bilgilere olmak üzere geniş çaplı bir gözetim yapılıyor.
Çinli otoritelere göre, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni yılda yaklaşık 100 milyon kişi ziyaret ediyor. Burası yerli ve yabancı turistlerin ülkeye en fazla giriş yaptıkları yer.
Çekilen bilgilerin nereye gittiği ve ne kadar süre depolandığı tam olarak belli değil. Ülkeye giriş yapanların gezileri boyunca izlenip izlenmediklerine dair kanıt olmamakla birlikte, bu bilgiler otoritelere kişilerin nerede olduğunu saptama imkânı veriyor.
The Guardian’ın konu ile ilgili konuştuğu kişi, Kazakistan’dan Çin’in Uygur Özerk Bölgesi sınır girişinde telefonlarına el konulup kendilerinin bir odada bir saat bekletildiklerini, sonra telefonlarının kendilerine verildiğini ve telefonlarına ne yapıldığı ile ilgili herhangi bir açıklamada bulunulmadığını söyledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden uzman araştırmacı Maya Wang, “Biz Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayanların, özellikle de Müslüman Türkler’in sürekli çok boyutlu bir gözetime maruz kaldıklarını zaten biliyoruz” dedi.
Haberin yayımlandığı tarihte kendilerine konu ile ilgili yorumları sorulan Çinli yetkililer henüz bir cevap vermedi.
Çinli yetkililer, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki yüksek teknoloji gözetim sistemlerini bölgenin güvenliğini artırdığı gerekçesiyle savunuyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
