İran’ın ulusal ordusu Devrim Muhafızları’nın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu birimi Kudüs Gücü’nün komutanı Kasım Süleymani, Irak’ın başkenti Bağdat’ta, ABD’nin insansız hava aracı kullanarak düzenlediği suikast sonucu hayatını kaybetti. İran “suikastın intikamının alınacağı” tehdidinde bulundu. Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi saldırının dünya çapında bir savaşa neden olabileceğini söyledi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Bağdat’taki Uluslararası Havalimanı’ndaki saldırının Başkan Donald Trump’ın talimatı ile düzenlendiğini duyurdu.
Yapılan yazılı açıklamada “ABD ordusu, Başkan’ın talimatı ile, ABD tarafından yabancı terör örgütü olarak tanınan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü’nün Komutanı Kasım Süleymani’yi öldürerek (bölgedeki) ABD personelini korumak için kararlı ve savunma amaçlı bir adım atmıştır” denildi.
ABD’nin Florida eyaletinde tatilde bulunan ABD Başkanı Trump ise Twitter hesabından Amerikan bayrağını paylaşmakla yetindi.
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 3, 2020
62 yaşındaki Süleymani, ABD, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin bölgedeki milis güçlere destek verdiği için hedef listesine aldığı, İran’ın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu komutanıydı ve doğrudan dini lider Ayetullah Ali Hamaney’e bağlı olarak görev yapıyordu.
Hamaney: Suçluları acı bir intikam bekliyor
Süleymani’nin öldürülmesi ve Trump’ın paylaşımı birçok uzmana göre İran’a savaş ilan etmekle eşdeğer. Nitekim İran’ın dini lideri Ali Hamaney de Süleymani’nin öldürülmesine “Suçluları acı bir intikam bekliyor” diyerek tepki gösterdi.
Hamaney “Süleymani’nin öldürülmesi, ülkede İsrail ve ABD karşıtı direniş motivasyonunu iki katına çıkaracaktır. Süleymani’nin artık olmaması çok acı ama mücadelemiz zafer kazanana kadar devam edecek. Suçluların hayatı acı bir hâl alacak. Şehitlik, bunca yıllık bitmek bilmeyen çabalarının bir ödülü oldu. Ancak dün geceki olayda aptal ellerini onun ve diğer şehitlerin kanına bulayan suçluları çok sert bir intikam bekliyor” dedi. Süleymani için İran’da üç günlük ulusal yas da ilan edildi.
Saldırıda Süleymani’nin yanı sıra, Irak’taki Şii milis grubu Halk Seferberlik Gücü Haşdi Şabi’nin bileşenlerinden İran destekli Hizbullah Tugayları’nın Komutanı Mehdi el-Mühendis ve örgütün havalimanı protokol görevlisi Muhammed Rıza dahil yedi kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Kudüs Gücü’nün yeni komutanı General İsmail Kaani oldu. Kaani, Süleymani’nin yardımcısıydı.
Cesedi parmağındaki yüzükten teşhis edildi
Hizbullah Tugayları hafta başında ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği’ne yönelik kuşatmayı örgütleyen milis gücü. İran destekli Şii milis gruplarından bir yetkiliye göre El Mühendis, Lübnan ya da Suriye’den uçakla Bağdat Havaalanı’na gelen Süleymani’yi karşılamaya gitmişti. Hava saldırısı da Süleymani uçaktan indikten ve El Mühendis tarafından karşılandıktan sonra oldu. Süleymani’nin cesedi parmağındaki yüzükten teşhis edildi.
ABD Savunma Bakanı Mark Esper, İran’la Bağdat Büyükelçiliği baskını nedeniyle yaşanan son gerilimle ilgili dün yaptığı açıklamada “Oyun değişti” demiş ve ABD’nin “önleyici saldırı” düzenleyebileceğini söylemişti.
Süleymani ABD’nin “kara listesi”ndeydi
Süleymani ve El Mühendis’in ölümünün Ortadoğu’da bir dönüm noktası olacağı ve İran’ın sert bir misilleme ile karşılık vermesinin bekleneceği yorumları yapılıyor. ABD Hazine Bakanlığı 2011 yılında, Suudi Arabistan’ın Vaşington Büyükelçisi’ne düzenlenen bir suikast girişiminden sorumlu tuttuğu Kasım Süleymani’yi yaptırım kapsamında kara listeye almıştı. 2018’de İran’la nükleer anlaşmadan çekilen Trump yönetimi ise geçen yıl nisan ayında Devrim Muhafızları’nı “yabancı terör örgütleri” listesine alarak, bu yapı ve mensuplarını açık hedef haline getirmişti.
Irak Başbakanı Abdülmehdi: “Irak’ta, bölgede ve dünyada savaş çıkabilir”
Irak yönetimi de suikasta sert tepki gösterdi. Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi Bağdat Uluslararası Havaalanı’ndaki saldırının Irak’ta, bölgede ve dünyada savaşa yol açabileceğini söyledi ve Irak’ın egemenliğinin ihlal edildiğini söyledi. Abdülmehdi, saldırıyla ilgili olarak Irak parlamentosunun acilen toplanmasını istedi ve Irak’taki ABD askeri varlığının gözden geçirilmesi talebinde bulundu.
Süleymani’nin öldürülmesine dünyadan tepkiler
Rusya, suikastı “maceracı bir adım” olarak nitelendirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Süleymani’nin, kendisini İran’ın çıkarlarına hizmet etmeye adamış bir kişi olduğu belirtildi.
Şam yönetimi de ABD’yi kınadığını açıkladı. Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, saldırının bölgedeki gerginliği tırmandıracağı uyarısında bulunuldu.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ging Şuang ise gerilimin azaltılması çağrısı yaptı:
“Irak’ın egemenlik hakkı, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne saygı duyulmalı. İlgili tüm tarafları özellikle ABD’yi soğukkanlılığı sürdürmeye ve gerilimi tırmandırmaktan kaçınmaya çağırıyoruz.”