Anayasa Mahkemesi (AYM), yoklama kaçağı olduğu gerekçesiyle jandarma karakolunda bir saat bekletilen avukat Muhammed Neşet Girasun’un başvurusunda hak ihlali kararı verdi. Mahkeme, avukata bin lira manevi tazminat ödenmesini hükme bağladı.
Hakkari’nin Yüksekova İlçesi’nde 7 Şubat 2015 tarihinde bir otelde konaklayan Diyarbakır Barosu avukatlarından Muhammed Neşet Girasun, yoklama kaçağı olduğu gerekçesiyle Yüksekova İlçe Emniyet Müdürlüğü Asayiş Ekipleri tarafından, kaldığı otelde alıkonuldu. Girasun’a askerlik işlemlerini yaptırması için 15 günlük süre verilerek tutanak tanzim edildi. Girasun, bundan üç gün sonra Diyarbakır’a aracı ile dönerken bu kez aynı gerekçe ile jandarma tarafından durduruldu. Girasun, jandarmaya, daha önce tutulan tutanağı göstererek kendisine verilen 15 günlük sürenin dolmadığını söyledi.
Buna rağmen, bakaya durumunun devam etmesi nedeniyle tutanak tutulmasının zorunlu olduğu aktaran jandarma ekipleri, Girasun’u tutanak imzalaması için karakola götürdü. Girasun yaklaşık bir saat tanzim tutanağı için bekledikten sonra serbest bırakıldı.
Girasun, “özgürlüğünün kısıtlandığını” belirterek Van 3. İdare Mahkemesi’ne 500 liralık manevi tazminat davası açtı. Mahkeme, Girasun’un daha önce alınan bakaya kaydının sistem üzerinde geçiş sürecinde olduğu için jandarmanın tarafından görülmediğini söyleyerek olayda manevi tazminat şartının oluşmadığına hükmetti. 25 Ocak 2017’de ise kesin olmak üzere davanın reddine karar verdi.
Girasun bunun üzerine, AYM’ye bireysel başvuru yaptı. AYM tarafından verilen kararda, “Somut olayın koşullarında bu baskı unsuru -her ne kadar tutma süresi kısa olsa da- başvurucunun özgürlüğünden yoksun bırakıldığı sonucunu kılmıştır” ifadelerine yer verildi:
“Başvurucu ilk tutanakta on beş gün içinde askerlik işlemlerini tamamlamak için askerlik şubesine başvuracağını taahhüt etmiş ve ikinci tutanağın düzenlendiği tarihte bu süre dolmamıştır. Başvurucu ilk tutanağı ibraz etmesine rağmen sistemden kayıt düşülmediği için karakolda ikinci tutanağın tanzim edilmesini beklemek zorunda bırakılmıştır.
“Yoklama kaçağı kaydının sistemden düşülmemesinde başvurucunun bir kusuru bulunmamaktadır. Öte yandan yoklama kaçağı kaydının sistemden düşülmemesi nedeniyle ikinci tutanağın düzenlenmesinin gerekli olduğu söylenebilirse de bu tutanağın başvurucuya karakola götürülmeden de tebliğ edilmesi mümkündür. Nitekim başvurucuya ilk tutanak kalmış olduğu otelde tebliğ edilmiştir. Bu nedenle başvurucunun karakola götürülmesi ve burada bir süre bekletilmesi somut olayın özelliklerinden kaynaklanan bir gereklilik değildir“.
AYM, açıklanan gerekçelerle Girasun’un, “kişi hürriyeti ve güvenliği” hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve Girasun’a net bin Türk Lirası manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı.
