Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Türkiye’yi 2 milyon 305 bin euro tazminat ödemeye mahkum etmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) de ağır hak ihlali kararı verdiği Şırnak’taki iki köyün uçaklarca bombalaması olayında ölen 38 kişiden 25’inin, toplu mezar bugüne kadar açılmadığı için resmi olarak yaşıyor gözüktüğü ortaya çıktı.
Önce AİHM ve ardından AYM’nin verdiği tarihi kararlarda mevcut tek delilin, avukat Tahir Elçi’nin bulup ortaya çıkardığı, olay günü savaş uçaklarının köylerin üzerinde uçtuğunu gösteren Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne ait belge olduğu mahkeme kararlarında belirtilmişti.
AİHM, resmiyette yaşayan ölülerden Türkiye’ye mahkûm etmişti
AİHM, Şırnak’ta 26 Mart 1994 tarihinde savaş uçaklarının Kuşkonar ve Koçağıllı köylerini bombalayarak 38 kişinin ölümüne neden olduğu gerekçesiyle Türkiye’yi 2 milyon 305 bin euro tazminat ödemeye mahkûm etmişti. AİHM kararından sonra Genelkurmay Askeri Savcılığı’nın devam eden soruşturmada zamanaşımı kararı vermesi üzerine bu kez AYM , başvurucuların başvurusunda ağır hak ihlali ve manevi tazminat kararı verdi. Olayda, yaşamını yitiren 38 kişiden 25’inin operasyonun devam etmesi nedeniyle toplu mezara gömüldüğü ve otopsi işlemi yapılmadığı için resmi olarak halen yaşıyor gözüktükleri belirtildi.
Davayı AİHM’e taşıyan avukat Tahir Elçi’nin başvurusu üzerine toplu mezarın açılması için savcılıktan karar alınmış ancak devam eden operasyonlar nedeniyle bu işlem tamamlanamamıştı. Avukat Muhammed Neşet Girasun, Kuşkonar Köyü’ndeki 25 kişinin cenazelerinin, olay anında devam eden bombalama ve operasyonlar nedeniyle yakınları tarafından alınamadığını ve dini vecibeler bile yerine getirilmeden toplu mezara elbiseleri ile gömüldüğünü belirtti:
“O zaman yapılan başvurularda mezarın açılması ve otopsi için karar alındı ve gerekli hazırlıklar yapılarak başvuru yapıldı. Ancak o tarihte özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasından sonra yerine bakan savcılık dosyayı askeri mahkemeye gönderdi ve işlem yapılmadı. 25 kişi halen toplu mezarda ancak resmiyette yaşıyor görünüyorlar.”
Türkiye’yi mahkûm ettiren belgeyi Tahir Elçi ortaya çıkardı
Dava dosyası, Şırnak, Diyarbakır ve askeri savcılık arasında gidip gelirken, Malatya’daki Hava Kuvvetleri Komutanlığı 7. Ana Jet Üs Komutanlığı’ndan savcılığa gönderilen yazıda, sözkonusu tarihte uçuş faaliyeti yürütüldüğüne dair kayıt olmadığı belirtilmişti. Avukat Tahir Elçi’nin talebi üzerine Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün savcılığa gönderdiği yazıda ise “Şırnak İli batısı ile kuzeybatısında 10 NM‘de (18.55 Km) Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından iki uçuş icra edildiği tespit edildiği” belirtildi. Yazının ekinde gönderilen ve üzerinde, “26 Mart 1994 günü Görevler” başlıklı belgede ise her birinde iki uçak olmak üzere iki uçuşun gerçekleştiği, uçuşların saat 10.24 ve 11.20 saatlerinde başlandığı, bombalamanın saat 11.00 ve 11.20 sıralarında gerçekleştiği, uçakların bomba yüklü olduğu, uçuşlardan birinin iki F-4 ve diğerinin ise iki F-16 tarafından yapıldığı belirtildi. Avukat Elçi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden gelen yazıyı acil olarak AİHM’ye gönderirken, Türkiye’nin davadaki tek delil olan bu belge üzerine mahkûm edildiği öğrenildi.
