Britanya Yahudileri Vekiller Kurulu Başkanı Marie van der Zyl, Uygurlar konusunda Londra’daki Çin Büyükelçisi’ne yönelik oldukça çarpıcı bir mektup kaleme aldı. Marie van der Zyl, yazdığı mektupta Çin’de Uygurlar’a yapılanlar ile Nazi Almanyası’nda Yahudiler’e yapılanların arasındaki benzerliğe dikkat çekti: “Dün sizin de katıldığınız BBC’deki Andrew Marr’ın programını seyredince, bugün Çin Halk Cumhuriyeti’nde olup bitenlerle 75 yıl önce Nazi Almanyası’nda olup bitenler arasındaki benzerlikleri fark etmeyen hiç kimse olmamıştır.”
Ekselansları,
Bu sene Nazi Almanyası tarafından işlenen Yahudi Soykırımı’nın 75. Yılı’nı andık.
Her yılın 27 Ocak günü dünya, Auschwitz’in Kızıl Ordu tarafından kurtarılmasının yıldönümünde, dünyanın en güçlü ve en ileri uluslarından birinin kendi bağrındaki bir dinî ve etnik azınlığa karşı nasıl soykırıma kalkıştığını hatırlamaktadır.
Bir süredir, Çin Halk Cumhuriyeti’nde Müslüman Uygur halkına reva görülen muameleden ciddi endişe duymaktayız. Bu yılın başında, Dünya Uygur Kongresi ve Müslüman ortaklarla birlikte, bu sorunu aydınlığa kavuşturmak için toplantılar düzenledik ve Dışişleri ve Commonwealth Bakanlığı ile bu konu hakkında bazı müdahalelerde bulunduk.
Dün sizin de katıldığınız BBC’deki Andrew Marr’ın programını seyredince, bugün Çin Halk Cumhuriyeti’nde olup bitenlerle 75 yıl önce Nazi Almanyası’nda olup bitenler arasındaki benzerlikleri fark etmeyen hiç kimse olmamıştır: İnsanlar zorla trenlere bindirilmekte, dindar insanların sakalları kesilmekte, kadınlar kısırlaştırılmakta ve toplama kamplarının uğursuz hayaleti ortalıkta gezinmektedir.
Almanya, Yahudi halkına uyguladığı zulüm yüzünden, müstahak olduğu ağır bir bedel ödemiştir. Tarih önündeki suçluluğunun ağır yükünü taşımaktadır ve 75 yıl sonra, bu ülkenin yöneticileri ve temsilcileri, atalarının işledikleri günahları onarabilmek için ellerinden gelen her şeyi yapmaya devam etmektedirler. Almanya, bu gaddarlığı fiziken unutulmaz kılmak için başkentinin merkezine bir anıt dikmiş ve bütün ülkede, kaçırılmış ve katledilmiş kişilerin isimlerini taşıyan kaldırım taşları koydurmuştur.
Çin’in yükselişi etkileyicidir. Binlerce yıldır gurur duyduğu bir kültürü olan Çin’in kendisinin de yüzyıllar boyunca başka ülkeler tarafından zulümler ve aşağılamalarla karşı karşıya bırakılmış olduğunu bilmekteyiz. Bununla birlikte Çin, onlarca yıldır yüz milyonlarca kişiyi yoksulluktan çıkarıp uluslar ailesinde lâyık olduğu yere kavuşarak kaydadeğer ilerlemeler gerçekleştirmektedir.
Ama Çin, tarihten dersler çıkarmazsa, gerçekleştirdiklerini heba etme ve kendi mirasını baltalama riskiyle karşı karşıyadır.
Dünya, Uygur halkına karşı uygulanan soykırımı affetmeyecektir de, unutmayacaktır da.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Sayın Büyükelçi, bugün Çin’i, uygulanan her tür etnik ve dinî baskıdan Uygur halkını kurtarması ve kampların kapılarını kapsamlı ve tarafsız bir uluslararası soruşturmaya açması, insan haklarını ihlâl edenlere karşı gerekli önlemleri alması ve kurbanlarla aileleri için adaleti sağlaması için uyarıyoruz. Bu derhal başlatılmalıdır…
Dünya seyrediyor. Tarih, kalemi elinde bekliyor. Çin, geleceği için, büyük bir zafer ile ebedi bir utanç arasında seçim yapacak. Umarız ilk yolu seçer.
Sayın Büyükelçi, en seçkin duygularımın ifadesini kabul etmenizi dilerim.
Marie van der Zyl, Britanya Yahudileri Vekiller Kurulu Başkanı
Bu yazının özgün metni İngilizce olarak 21 Temmuz 2020’de Lord David Alton tarafından kişisel sitesinde yayınlanmıştır. Özgün versiyona erişim için tıklayınız.
