İBB’nin yeni taksi ve servis teklifi, Ulaştırma Bakanlığı ve esnaf odası temsilcileri tarafından reddedildi

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) İstanbul’a altı bin yeni taksi plakası kazandırılmasına ilişkin teklifi, Ulaşım Koordinasyon Merkezi Müdürlüğü (UKOME) toplantısında yeniden görüşüldü. Bakanlık ve esnaf odası temsilcilerinin karşı çıkması sonucunda teklif, oy çokluğuyla reddedildi ve alt komisyona gönderildi. İBB’nin servis taşımacılığı plakası almamış ancak geçimini servis hizmeti vererek sağlayanlara başvuru hakkı tanınması teklifi de reddedildi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, haziran ayında İstanbul’a altı bin yeni taksi plakası kazandıracaklarını duyurmuş, taksiciler bu açıklamaya tepki göstermişti. İmamoğlu, konuyla ilgili “İstanbul halkının, taksi ihtiyacı olup olmadığına karar verecek makam, Bağcılar Oto Galerisi’ndeki birkaç taksi galericisi değildir” demişti. 

Bunun üzerine teklif, İBB tarafından UKOME toplantısına getirilmiş ancak haziran ayında reddedilmişti. Teklif, bugün yapılan toplantıda yeniden sunuldu ancak bakanlık ve taksicilerin bulunduğu esnaf odalarının kabul etmemesi nedeniyle oy çokluğuyla reddedildi.

İstanbul’da toplam 17 bin 395 taksi bulunuyor. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin (İTÜ) hazırladığı çalışmada, İstanbul’da olması gereken taksi sayısı 40 bin olarak belirlenmişti. Bugün yapılan Ulaşım Koordinasyon Müdürlüğü toplantısında teklif yeniden gündeme getirildi.

Şoförler Esnaf Odası Başkanı Halit Yılmaz konuyla ilgili “Önce ölçüm yapılmalı. Defalarca teklif verdik, şoförlerimize eğitim yapalım. Dijitalleşmeyi aktif hale getirelim dedik. Ölçümü neye dayanarak yaptınız? Salgında insanlar evinin geçimini sağlayamıyor. Şu anda araca zaten ihtiyaç yok. Önce aplikasyonu ve eğitimi yapın” dedi.

Yeni Nesil Taksiciler Kooperatifi’nden Kıyasettin Terli ise şunları söyledi: “İstanbul, İzmir, Ankara ölçeğinde, İzmir bir tane taksiye düşen yolcu sayısı 1207 kişi, İstanbul’da 892, Ankara’da 732 kişi. İstanbul’da 17 bin 395 taksi var. Bizler sokaklarda müşteri bekliyoruz, müşterimiz de bizleri bekliyor. Bu taksilerin verimliliği çok düşük ve salgında çok daha fazla düştü. Mevcut taksiciyi müşteriyle buluşturamadıktan sonra, trafik yoğunluğu olan bir şehirde altı bin daha aracın gelmesi demek, 150 bin hususi araç kadar yük getireceği anlamına geliyor.”

Başka bir komisyon üyesi ise İTÜ tarafından hazırlanan raporun 2016’da hazırlanan başka bir raporla aynı olduğunu iddia etti: “25 Haziran’da gündeme geldiğinde İTÜ’ye hazırlatılan rapor gösterildi. Biz de raporu talep ettik fakat alt komisyona gelmeden bir gün önce rapora ulaşabildik. Bu raporu İTÜ’nün hazırlamadığı, 2018’de hazırlanılan başka bir raporla aynı olduğu açık. Raporun içindeki dayanak, 2016’daki anketlere dayanır. İki raporda sadece iki sayfa farklı.”

“Amacımız rant yolunu kapatmak”

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir ise iddialara şöyle yanıt verdi: “Raporla başlayayım. Daha önce de benzer bir çalışma yapılmış ve aynı sonuca varılmış. İstanbul’da altı-yedi bin taksi lazım diye belediye sonuca varmış. Üniversite raporu hazırlanırken siz bilgileri verirsiniz, önceden yapılmış rakamları verirsiniz. Bu çok normal ve zaten aynı sonuca varılmış. Şimdi itiraz edilen rakam, 2016’da belediyenin istediği rakam. Salgın konusuna gelirsek, bu taksilerin altı bini bir günde ortaya çıkmayacak. Modelin ne olacağı konusuna gelirsek, Ulaşım Koordinasyon Müdürlüğü’nün yetkisi sadece sayıyı belirlemektir. Modeline İBB Meclisi karar verecek. Kesin olan şey şu, taksi plakaları kamunun elinde kalacak, özel kişilere satılmayacak. Rant sağlama yolunu açmayacağız. Bunu ısrarla getirmemizin sebebi taksi kalitesini yükseltmektir. Aramızda taksiden şikayeti olmayan var mı bilmiyorum. Her yerde şikayet alıyoruz, bizim amacımız kamunun işlettiği taksi sistemini ortaya koymak ve sistemin kalitesini yükseltmek.” 

Son olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Marmaray Bölge Müdürü Doç. Dr. Nurdan Memişoğlu Apaydın söz aldı. Apaydın şunları söyledi: “2016’daki rapordan alınmasını tartışmak istemiyorum ancak dört sene geçmiş, İstanbul’un trafik şartları değişmiş, salgın var ve taksilerin trafiğe etkisinin bu rapora eklenmesi gerekiyor. Biz önce eskileri rehabilite edelim.”

Konuşmaların ardından teklif reddedildi ve yeniden alt komisyona havale edildi.

Bin yeni servise belge verilmesi de reddedildi

İBB’nin servis taşımacılığı plakası almamış ancak geçimini servis hizmeti vererek sağlayanlara başvuru hakkı tanınması teklifi de reddedildi.

İmamoğlu’nun talimatıyla taksicilik ve turizm taşımacılığının birbirinden ayrılacağı dün duyurulmuş, Turizm Taşımacılığı Belgesi alamayan 9+1 araç sahiplerinin bu hakkı almasının önü açılmıştı. Sözkonusu belge, 2016 yılından bu yana İBB Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından veriliyor ancak önceki yönetim, belgenin amaç dışı kullanıldığını sebep göstererek 9+1 araçlara bu belgeyi vermiyordu. Kararla, turizm taşımacılığının çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi, korsan taşımacılığın da önüne geçilmesi amaçlanıyordu. 

Faaliyet belgesi olan ancak daha önce servis taşımacılığı plakası almamış hak sahiplerine başvuru hakkı tanınması, bunun yanı sıra daha önce servis hizmeti verdiğini kanıtlayanlara da bir defaya mahsus başvurma hakkının tanınması talep ediliyor. Başvurular sonucunda yaklaşık bin yeni aracın daha turizm taşımacılığına katılması bekleniyor. Yapılan bu işlemle, geçimini sadece servis hizmeti vererek sağlayan kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesi amaçlanıyor. Servis taşımacılığı toplam 56 bin 482 servisin bulunduğu bir sektör.

İBB tarafından ayrıca, turizm güzergâh belgesi alanların taksi taşımacılığıyla ayrılması, en fazla 7 bin araçla taşımacılık yapılması, yolculukların sisteme girilmesi ve denetlenmesi talep edildi. Esnaf odası temsilcileri ise UBER’i örnek göstererek bu teklifi kabul etmediklerini söyledi ve uygulamanın korsana sebep olacağını savundu.

UKOME toplantısında tartışılan konuya dair İBB Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, “Bu araçlara binecekler, iki saat önceden nereye gideceklerini sisteme girecekler, hangi güzergahtan gideceklerini, yolcu bilgilerini de girecekler. Bu sistemi hem polis hem de zabıta denetleyebilecek. Arkadaşlarımız şu an bu araçlara zaten belge verebiliyorlar. Bunları zapta alalım taksilerle karışmasın” dedi ve amacın korsanın önüne geçmek olduğunu söyledi. Önerge 11’e karşı 13’e oyla reddedildi. 

Taksici ve servisçilerden İBB önünde eylem 

İstanbul Taksiciler Esnaf Odası dün (23 Eylül) İBB Başkanlık binası önünde bir eylem yaptı. Taksiciler Esnaf Odası Başkanvekili Veli Yurt, İmamoğlu’nun İstanbul’a altı bin yeni taksi kazandırma çabasına tepki gösterdi ve “Salgın sürecinde taksici esnafının gelir seviyesinin yüzde 60 seviyelerine düştüğü bu süreçte böyle bir açıklamanın talihsiz bir açıklama olduğunu düşünmek istiyoruz. İstanbul’da trafik sorunu çözülmeden, korsan taksicilik bitirilmeden, mevcut 17 bin 395 taksinin hizmet kalitesi artırılmadan taksimetre zammı verilmeden yeni plakalar çözüm olmayacaktır” dedi. Yurt, ayrıca 9+1 araçlara turizm yol belgesi verilmesine de itiraz ettiklerini söyledi.

Taksicilerin ardından servisçiler de bir eylem yaptı. İstanbul Umumi Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası Başkanı Hamza Öztürk, “İstanbul’da servis sektörünün yeni bir servis aracına ihtiyacı olmadığını en iyi İBB yetkilileri bilmektedir. İBB’nin açıklamış olduğu 56 bin 482 adet tahditli servis plakası sektörün ihtiyacından fazladır” diye konuştu.