Meksika’nın geleneksel Ölüler Bayramı (Dia de Los Muertos) bu yıl koronavirüs salgını engeline takıldı. Artan vaka sayıları nedeniyle başkent Mexico City’de ve ülkenin pek çok yerinde mezarlıklar ziyarete kapatıldı. Salgın koşullarına uyum sağlamayı başaran San Juan del Río kentinde ise, “Meksika’nın en iyi yas tutanı”nın belirlendiği yarışma internet üzerinden düzenlendi.
Ölüler Bayramı (Dia de Los Muertos), Meksikalılar için ölümü yaşamın bir parçası olarak algıladıklarını ve ciddiye aldıklarını gösteren, önemli bir gün. Esas ölümün kişinin tamamen unutulmasıyla gerçekleştiğine inanan Meksikalılar, her yıl kutladıkları bu bayramda mezarlıkları ziyaret edip kaybettiklerini anıyor, onları hâlâ hatırladıklarını gösteriyor. Ancak bu yıl, ülke genelinde 92 binden fazla insanın ölümüne neden olan koronavirüs salgını nedeniyle Meksika’da mezarlıklar ziyarete kapatıldı.
Bayramın önemli etkinliklerinden biri de ülkenin en iyi yas tutanının kim olduğunu belirlemek. Normal koşullar altında, yüzlerce seyircinin karşısında performans sergilemesi gereken yarışmacılardan ikna edici, gerçekçi bir şekilde ağlamaları, kaybettiklerinin yasını tutmaları bekleniyor. Meksika’nın merkezindeki San Juan del Río kenti ise bu yıl salgın nedeniyle bir ilke imza attı ve yarışma internet üzerinden yapıldı. Böylece Meksikalılar’a her yıl olduğu gibi bu yıl da ruhlarını arındırma, rahatlama ve çığlık çığlığa ağlama fırsatı sunuldu.
San Juan del Río, kent merkezindeki Ölüler Müzesi ve Ölüler Festivali’ne verdiği önemle biliniyor. Yarışmaya katılanlar arasından seyircilerin ilgisini çekmeyi başaranlar, yıl boyunca düzenlenen cenaze törenlerinde profesyonel bir şekilde ağlayarak ve yas tutarak para kazanıyor.
Kentin turizm bürosu, yarışmanın sponsoru olan yerel bir cenaze eviyle görüştükten sonra, bu yıl katılımcılardan en fazla iki dakika uzunluğundaki videoları kabul edeceklerini ve jürinin kazananı videoları izleyerek belirleyeceğini açıkladı.
27 kişinin katıldığı yarışmanın galibi Princesa Katleen Chávez, yaklaşık 164 dolar değerindeki nakit ödülün sahibi oldu. Oyuncu olduğunu belirten Chávez, daha önce profesyonel ağlama ve yas tutmayı hiç denemediğini söyledi. Oyunculuk kariyerini geliştirmek, dizi ve filmlerde rol alabilmek için başkent Mexico City’ye taşındıktan sonra koronavirüs salgınının bütün fırsatları elinden aldığını ve memleketine dönmek zorunda kaldığını söyleyen Chávez, “Kriz beni vurduğu zaman çok ağladım, hatta ilk bir hafta boyunca ağlamaktan başka hiçbir şey yapmadım” dedi.
Özenle hazırladığı iki dakikalık videosunda Chávez, önce kıkırdıyor, sonra mezar taşının dibinde diz çöküp ağlıyor. Kentin turizm bürosu başkanı Eduardo Guillén, “Ölüme gülmek Meksika kültürünün bir parçası. Kaybettiklerimizin acısını hafifletmenin ya da bu acıyla daha kolay başa çıkabilmenin bir yolu” diye konuştu. Guillén, yarışmaya bugüne kadar hep kadınların katıldığını, ancak kentin erkek yarışmacıları da kabul etmeye hazır olduğunu sözlerine ekledi.
Derleyen: Özge Çakır Somlyai
