Çin ve 14 Asya-Pasifik ülkesinin liderleri pazar günü (15 Kasım) tarihteki en büyük serbest ticaret anlaşmasını (STA) imzaladı. Anlaşma, 2,2 milyar insanı ve dünya ekonomisinin yüzde 30’unu kapsıyor.
Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) isimli STA’ya Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore gibi ülkelerin yanı sıra Endonezya, Malezya, Filipinler ve Tayland dahil olmak üzere Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) üyesi 10 ülke katıldı.
Liderler yaptıkları ortak açıklamada, anlaşmanın ülkelerin ekonomilerini çökerten salgın şartlarında toparlanmak için kritik bir öneme sahip olduğunu belirtti. Açıklamada, “Anlaşma ekonomiyi düzeltmeyi destekleyecek güçlü taahütümüzü gösteriyor” denildi. Ayrıca gelişme, iş alanları açma ve bölgesel tedarik zincirlerinin güçlendirilmesi gibi kritik gerekliliklerin ayarlanması da anlaşmada yer alan konular arasında.
Anlaşmaya taraf olanların toplam gayrisafi yurt içi hasılaları (GSYİH) 26.2 trilyon dolar yani küresel GSYİH’nın yüzde 30’u kadar. Anlaşma, küresel ticaretin neredeyse yüzde 28’ini kapsayacak. Taraflar, geçen yıl anlaşmadan çekilen Hindistan’a tekrar RCEP’ye katılması konusunda açık kapı bıraktı.
Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı Li Keqiang anlaşmayı, “çok taraflılığın ve serbest ticaretin zaferi” olarak niteledi. Avustralya Başbakanı Scott Morrison ise anlaşmanın “Avustralyalı çiftçiler, iş insanları ve yatırımcılar için yeni kapılar açacağını” söyledi.
Trans-Pasifik ve Avrupa Kapsamlı ve İlerici Anlaşma Ortaklığı’na (CPTPP) kıyasla RCEP, işgücü ve çevre konusunda birleşik standartlar oluşturmuyor. Donald Trump başkanlığındaki Amerika Birleşik Devletleri (ABD), CPTPP’den 2017 yılında ayrılmıştı. Anlaşma, Joe Biden’ın ABD başkanı seçilmesinin hemen ardından imzalandı. Biden’ın ABD dış politikasını küresel konularda daha fazla liderlik edecek şekilde değiştireceği düşünülüyor.
Derleyen: Sema Kahriman
