Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

TİHV’den Boğaziçi Üniversitesi protestolarına ilişkin rapor: “En az 801 kişi işkence ve kötü muamele gördü, yetkililerin kasıt ve sorumluluğu çok açık”

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Boğaziçi Üniversitesi eylemlerinde yaşanan hak ihlalleri ile ilgili bir rapor hazırladı. Rapora göre, 38 ildeki dayanışma eylemlerinde en az 801 kişi işkence ve kötü muamele ile gözaltına alındı, en az 13 kişi yaralandı.

TİHV, dün (24 Şubat) “Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı Tarafından Rektör Atanmasına Yönelik İtiraz Sürecinde Yaşanan Hak İhlallerine Dair Ön Değerlendirme Raporu”nu paylaştı. Raporda, Boğaziçi Üniversitesi’nde Prof. Dr. Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasına karşı yapılan protestolar ve Boğaziçi Üniversitesi ile dayanışma eylemlerinde yaşanan hak ihlallerinin bilançosu açıklandı.

Raporda en az 801 kişinin işkence ve kötü muamele ile gözaltına alındığı, en az 13 kişinin yaralandığı ve vakfa 60 kişinin başvurduğu aktarıldı.

Rapora göre Boğaziçi Üniversitesi’ndeki rektör atamasına karşı 4 Ocak’ta başlayan ve en az 38 kentte yapılan gösterilerde, polis müdahalelerinde plastik mermi, biber gazı ve göz yaşartıcı gaz kullanıldı. Raporda bu müdahalelerden hareketle, “Yasaklamalar ve kolluk güçlerinin evrensel hukukta ve ülke yasalarında tanımlanan zor kullanma yetkisinin çok ötesinde kural dışı ve denetimsiz şiddet kullanarak yaptığı müdahaleler sonucunda toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü ihlal edildi” denildi.

TİHV raporunda, “Barışçıl toplantılara kolluk güçlerinin müdahalesi sırasında ve ev baskınlarında en az 801 kişi işkence ve kötü muamele niteliğinde şiddete maruz kalarak gözaltına alındı. En az 13 kişi yaralandı. İşkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldıkları gerekçesiyle TİHV’e 60 kişi başvurdu. Tutuklama, ev hapsi ve diğer adli kontrol uygulamaları bir tedbir olmaktan çıkarılarak cezalandırma aracı haline getirildi” tespitlerinde bulunuldu. Raporda ayrıca, eylemlerde 11 kişinin tutuklandığı, 228 kişiye adli kontrol ve 29 kişiye ev hapsi tedbiri uygulandığı belirtildi. Böylelikle “tutuklama, ev hapsi ve diğer adli kontrol uygulamalarının bir tedbir olmaktan çıkarılarak cezalandırma aracı haline getirildiği” vurgulandı.

Fotoğraf: Zeynep Kuray

Raporda, ifade ve basın özgürlüğü ihlallerine de değinildi. Rapora göre eylemleri takip eden en az altı gazeteci yaralandı, iki kişi ise sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek tutuklandı.

Raporda, üniversitenin temel ve kurucu ilkeleri olan akademik özgürlük ve kurumsal özerkliğin, örgütlenme özgürlüğünün ve konut dokunulmazlığının ihlal edildiği de saptandı.

TİHV ayrıca, yetkililer tarafından ötekileştirici, damgalayıcı ve nefret içerikli söylemlerin kullanıldığını, ayrımcılık yasağının ihlal edildiğini de aktardı. Buradan hareketle, ülke yönetiminde söz sahibi olan yetkililere, insan haklarına saygılı davranma, toplumu kutuplaştıracak politikalardan ve nefret içerikli söylemlerden vazgeçme çağrısında bulunuldu.

Türkiye’nin, Birleşmiş Miletler (BM) ve Avrupa Konseyi (AK) üyesi olduğunun ve bu üyeliklerin yükümlülükler getirdiğinin hatırlatıldığı raporda şu ifadelere yer verildi:

“Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör atanması ile başlayan süreçte yaşanan ve yukarıda kısaca aktarılmaya çalışılan farklı kategorilerdeki hak ihlalleri aslında hak temelli bir rejim fikrinden ne denli uzaklaşılmış olduğunu ve dolayısıyla taraf olunan uluslararası belge ve sözleşmelerden doğan yükümlülüklerin nasıl askıya alındığını bir kez daha göstermiştir. Bırakalım BM metinlerini, bu süreçte sadece Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) Md. 1 (insan haklarına saygı), Md. 3 (işkence ve kötü muamele yasağı), Md. 5 (özgürlük ve güvenlik hakkı), Md. 8 (özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı, konut dokunulmazlığı), Md. 10 (ifade özgürlüğü), Md. 11 (dernek kurma ve toplantı özgürlüğü) ve Md. 14 (ayrımcılık yasağı) gibi çok sayıda maddesi ihlal edildi. Bu denli ağır ve kaygı verici bir tablonun oluşumunda yetkililerin kasıt ve sorumluluğu çok açıktır.”

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Derleyen: İlayda Biberoğlu

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.