Atlantik Okyanusu’nda bin yılın en zayıf sirkülasyonun yaşandığı ortaya çıktı. Körfez Akışı’nın (Gulf Stream) temelini oluşturan sistemdeki zayıflama, Avrupa kıtasında aşırı hava koşullarına ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) doğu kıyısında deniz seviyesinin yükselmesine yol açabilir.
Avrupa kıtasının hava sistemine ılımanlık getiren ve Körfez Akıntısı’nın temelini oluşturan Atlantik Okyanusu sirkülasyonu, yeni verilere göre son bin yılın en zayıf noktasında. Bilim insanları bu durumun sebebinin iklim çöküşü olduğunu düşünüyor.
Atlantik Meridyen Devirme Sirkülasyonu’nun (AMOC) daha da zayıflaması, İngiltere’de daha fazla fırtına yaşanmasına ve kışların daha ağır geçmesine sebep olabilir. Ayrıca Avrupa kıtası genelinde zararlı sıcak dalgalarının gözlenmesi ve kuraklıklarda artış yaşanması gibi tehlikelere de yol açabilir.
Bilim insanları, küresel ısınma devam ederse AMOC’nin daha da zayıflayacağını ve bu yüzyılın sonuna kadar yüzde 34 ila yüzde 45 oranında düşebileceğini tahmin ediyor. Körfez Akıntısı’nın yavaşlamasının feci sonuçlara yol açabilecek şekilde ABD’nin Atlantik kıyısındaki deniz seviyelerini de yükselteceğini söyleyen bilim insanları, tüm bunların sistemde bir kırılma noktası yaratabileceğine işaret ediyor.
Guardian’da yer alan habere göre, Potsdam İklim Etkisi Araştırma Enstitüsü’nden Stefan Rahmstorf, zayıf bir AMOC’nin İngiltere’de daha fazla ve daha şiddetli fırtınaların yaşanmasına sebep olabileceğini ve Avrupa kıtasına daha fazla sıcak hava dalgası getirebileceğini söyledi.
Rahmstorf, AMOC’nin halihazırda yaklaşık yüzde 15 oranında yavaşladığını ve bu durumun etkilerinin de şu an gelişmekte olduğunu belirtti ve “Sirkülasyon 20 ile 30 yıl içinde muhtemelen daha da zayıflayacak ve bu kaçınılmaz olarak hava durumumuzu etkileyecek” diye ekledi.
Bilim adamları, zaten uzun zamandır küresel ısınmanın bir sonucu olarak AMOC’nin zayıflayacağını tahmin ediyordu. Ancak güncel verilere göre son bir yılın en zayıf sirkülasyonun görülmesi AMOC’nin tamamen çökebileceği endişelerine yol açtı. Yeni çalışma, böyle bir noktaya muhtemelen birkaç on yıl içinde gelinmeyeceğini fakat böyle devam eden yüksek sera gazı emisyonlarının çöküş ihtimalini yakınlaştıracağını söylüyor. Rahmstorf’a göre, küresel ısınmayı durdurmazsak, çöküşü tetikleme olasılığımız giderek artıyor.
AMOC: Dünyanın en büyük okyanus sirkülasyon sistemlerinden biri
Körfez Akıntısı’nın temelini oluşturan ve büyük bir parçası olan AMOC, Meksika Körfezi’nden Kuzey Atlantik’e doğru ılık yüzey suyunu taşıyan dünyanın en büyük okyanus sirkülasyon sistemlerinden biri. Taşınan su Atlantik’te soğuyor ve İzlanda’nın kuzeyine varana kadar daha tuzlu hale geliyor. Bu da Karayipler’den daha fazla ılık su çekiyor. Bu sirkülasyon İrlanda, İngiltere ve Batı Avrupa’nın diğer bölgelerine ılıman ve yağışlı hava getirmeye yardımcı olan rüzgarlar taşıyor.
Derleyen: İlayda Öykü Biberoğlu
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
