Son yıllarda terör saldırılarından en çok etkilenen ülkelerden biri olan Fransa’nın başkenti Paris’te, terörün yarattığı yıkımı konu alan bir müze kuruluyor. Terör saldırılarının toplumsal hafızada bıraktığı acıları ve kolektif travmayı yansıtması amaçlanan müze, yalnızca Fransa’daki terör saldırılarını değil, son yıllarda dünya üzerindeki tüm terör saldırılarını “toplumsal bir kriz” boyutunda ele alacak.
Batı Avrupa’da terörden en çok etkilenen ülke konumunda olan Fransa’da, son on yılda 50’den fazla terör saldırısı düzenlendi. Saldırılarda yaklaşık 300 insan hayatını kaybederken bine yakın kişi de yaralandı. 2015 yılında Bataclan Tiyatrosu, Le Petit Cambodge adlı restoran, Fransa Stadyumu ve Charlie Hebdo dergisine düzenlenen saldırıların yaralarını sarmaya çalışan ülkede son olarak ekim ayında, derste öğrencilerine Hz. Muhammed karikatürleri gösteren tarih öğretmen Samuel Paty başı kesilerek öldürülmüştü.
Müzenin yapılacağını ilk olarak 2018 yılında, ülkedeki terör saldırılarında hayatını kaybedenleri andığı bir konuşmada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron açıklamıştı. Organizasyon çalışmaları süren müzenin en geç 2027 yılında başkent Paris’te açılması bekleniyor. Müzenin nereye inşa edileceği ise 2022 yılı içinde belli olacak.
New York Times’ta yer alan habere göre, ülkede artarak süren İslamofobi tartışmaları ekseninde, müzenin terör saldırılarını nasıl ele alacağı konusu tartışmaları da beraberinde getirdi. Tartışılan başka bir konu da müzede terör saldırıların faillerinin isimlerine ve yaşam öykülerine yer verilip verilmeyeceği.
https://cevirsozluk.com/Fotoğraf: New York Times
Müze projesinin denetimcilerinden biri olan tarih profesörü Henry Rousso, “Acıları anımsamak için bir müze kurmak onları geride bırakmak değil, tam tersine insanların bu acıları anlaması için bir yol” diyor. Rousso’ya göre müze, terör olgusunun önümüzdeki yıllarda devam edeceği gerçeğini göz önünde bulundurarak, acılara ve travmalara dönüp bakmak için bir fırsat sunacak. Ülkede İkinci Dünya Savaşı’ndaki Normandiya Çıkarması’nı konu alan Caen Anıtı’nın dikilmesine de yardım eden Rousso, terör saldırılarının faillerinin de müzede yer almasından yana.
Paris’te inşa edilecek müzenin yaratıcıları, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) New York şehrinde bulunan 11 Eylül Müzesi’nin aksine yalnızca tek bir terör saldırısını değil terör gerçeğini dünyada yaşanan toplumsal ve siyasi bir kriz olarak ele almayı amaçlıyor.
Derleyen: Mehmet Yaşar Altundağ
