Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi üyeleri, perşembe günü (17 Haziran) ABD’nin 2003’teki Irak işgalinin önünü açan 2002 tarihli “savaş kararını” yürürlükten kaldırmak için oy kullandı. Kararı yürürlükten kaldıracak yasa 116’ya karşı 268 ile kabul edilirken teklifi hazırlayan Demokratlar’a, bazı Cumhuriyetçiler’in de destek verdiği görüldü. Eski ABD Başkanı Barack Obama yönetiminde Ulusal Güvenlik Konseyi’nde hukuk danışmanı olan Tess Bridgeman, Temsilciler Meclisi’nin bir sonraki hedefinin 2001’de El Kaide ile savaş için çıkarılan kararı yürürlükten kaldırmak olacağını söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi, perşembe günü (17 Haziran) yapılan oylamada, 2002 yılında Irak işgaline zemin hazırlayan Askeri Güç Kullanma İzni’nin (AUMF) yürürlükten kaldırılmasını onayladı. İlgili kararın kaldırılmasını destekleyen temsilciler, oylamanın ABD’nin “sonsuza dek süren savaşlarını” durdurma yolunda ilk adım olduğunu belirtti.
Temsilciler Meclisi, geçmişte benzer kararlar almış olsa da Cumhuriyetçiler’in çoğunluğu yakalamasıyla bu kararlar Senato’dan onay alamamıştı. Ancak bu kez Senato’nun Demokratlar’ın yönetiminde olmasıyla Beyaz Saray’ın da Temsilciler Meclisi’nin kararını onaylaması bekleniyor.
Eski ABD Başkanı Barack Obama yönetiminde Ulusal Güvenlik Konseyi’nde hukuk danışmanı olan Tess Bridgeman, Temsilciler Meclisi’nin bir sonraki adımının 2001’de El Kaide ile savaş için çıkarılan ve çok daha geniş yetkiler sunan kararı yürürlükten kaldırmak olacağını söyledi.
Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer de Temsilciler Meclisi’nde yaptığı konuşmada, Irak Savaşı’nın neredeyse 10 yıl önce bittiğini hatırlatırken Schumer ve oylamayı destekleyen diğer temsilciler, 2002’de alınan kararın gereksiz ve suiistimale açık olduğunu savundu.
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat başkanı Nancy Pelosi de “modası geçmiş yetkinin alakasız askeri operasyonlar yürütmek için açık bir çek olarak kullanıldığını ve bunu yürürlükte bırakmanın daha fazla suiistimal riski taşıdığını” belirtti.
Cumhuriyetçiler ise 2002 yılında alınan kararın, ABD’nin ulusal güvenliği için hâlâ hayati önem taşıdığını savunarak, İran destekli milislerin şu anda Irak’ta faaliyet gösterdiğine dikkat çekti.
ABD Silahlı Kuvvetler Komitesi’ndeki en üst düzey Cumhuriyetçi olan Alabama Temsilcisi Mike Rogers, kararın kaldırılmamasını istedi ve “Katil İran rejimi, Amerikalılar’ı ve masum Iraklılar’ı öldürmek için bazı örgütleri silahlandırdı. Bu, ulusal güvenliğimiz ve denizaşırı ülkelerdeki Amerikan askerlerinin güvenliği için kötü bir karar” dedi. Rogers ve diğer Cumhuriyetçi temsilciler, Kongre’nin yapması gerekenin 2002 yetkisini yürürlükten kaldırmak değil, söz konusu yetkiyi güncellemek olduğunu söyledi.
Cumhuriyetçi yönetimler bu yetkiyi nasıl kullanmıştı?
2002 tarihli karar, dönemin ABD Başkanı George W. Bush’a “ABD’nin ulusal güvenliğini Irak’ın oluşturduğu devam eden tehdide karşı savunmak için gerekli ve uygun olduğuna karar verdiği şekilde silahlı kuvvetleri kullanma” yetkisi vermişti. Bush yönetiminin Irak’ı işgali kararını vermesinin yasal dayanağı olan bu yetki, bir önceki ABD Başkanı Donald Trump’ın döneminde de kullanılmıştı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Trump yönetimi, 2020 yılının başında İranlı general Kasım Süleymani’yi öldüren insansız hava aracı saldırısının yasal gerekçesinde de 2002 Irak kararını göstermişti. Trump yönetiminin yetkilileri, Irak’ta Süleymani’ye düzenlenen saldırıyı, Süleymani’nin ABD diplomatlara ve askerlere yönelik saldırı planları olduğu gerekçesiyle “savunma eylemi” olarak nitelendirmişti.
Tasarının akıbeti ne olacak?
Temsilciler Meclisi’ndeki tasarı her iki partinin de desteğini kazandı ve 161’e karşı 268 oyla kabul edildi. 48 Cumhuriyetçi temsilci, oylamada Demokratlar’a destek verdi.
ABD Başkanı Joe Biden ve yetkililer, söz konusu kararı desteklediklerini açıklayarak, ABD’nin yalnızca 2002’deki yetkiye dayanarak sürdürdüğü herhangi bir askeri faaliyeti olmadığını ve kararın yürürlükten kaldırılmasının ABD’nin mevcut askeri operasyonlarını etkilemeyeceğini söylemişti.
Kaynak: USA Today
Derleyen: Gökalp Badak
