2020-2021 EFL Championship sezonunu üçüncü sırada tamamladıktan sonra dokuz başarısız denemenin ardından playoff’ta sonunda şeytanın bacağını kıran Brentford, 74 yıl aranın ardından İngiltere futbol liglerinin en tepesine, Premier League’e yükseldi. Maçlarını Londra’da oynayan 132 yıllık kulüp ve kulübün sahibi Matthew Benham, futbolda son yıllardaki en ilgi çekici ve başarıyı hak eden hikayelerden birine imza attı.
Oyun ve sporcu analizinde verilerden faydalanmaya beyzbol, Formula 1 gibi sporlara kıyasla daha geç başlanan futbolda veri analizi, yakın dönemin en önemli gündem maddelerinden biri. Sporda kadro kurulumunda veri analizi kullanmanın referans noktası, popüler kültüre de yansımış “Moneyball” mantalitesi ve Billy Beane’in 2002’de Oakland Athletics’in genel menajeri olarak yaptıkları.
2003 yılında Michael Lewis imzalı “Moneyball: The Art of Winning an Unfair Game” (Adaletsiz Bir Oyunu Kazanma Sanatı) kitabına konu olan, 2011 yılında Brad Pitt’in (Billy Beane) Jonah Hill’le (Peter Brand) başrolde yer aldığı “Moneyball” filmine uyarlanan hikâyenin detaylarını, bu yazı serisinin ilk bölümünde, Medyascope Spor Servisi’nden Kubilay Kavrazlı’nın Matthew Benham’ın Midtjylland’ta yazdığı başarı hikayesini anlattığı yazıda bulabilirsiniz.
Billy Beane, Peter Brand ve Oakland A’in başarısının özetle sırrı, kadro mühendisliğini veri analizini baz alarak, takımın bütçesi çerçevesinde, başka takımlarda “underrated” (ederinin altında değer gören) kalmış oyuncuları kadroya katarak yapması. Günümüzde veri analizi kullanılarak yapılan herhangi bir hamle “Moneyball” ile eşleştirilse de bu yazının başrolü Brentford için, Michael Lewis’in ana noktası olan “eşit olmayan şartlarda kazanma” boyutuna odaklanalım.
1989 yılında Oxford Üniversitesi Fizik Bölümü’nden mezun olduktan sonra finans sektöründe Bank of America gibi kurumlarda çalışan Matthew Benham, futbolla ilk bağlantısını 2001 yılında Premier Bet isimli bahis şirketinde çalışmaya başlayarak kurdu. Matematik temelli şekilde futbolu analiz ettiği sistemleri kullanarak kurduğu Smartodds ile servetini büyüten Benham, 2012’de küçüklükten beri taraftarı olduğu Brentford’ın sahibi oldu. Matthew Benham, 2014’te de Danimarka kulübü Midtjylland’ı satın aldı ve veri analizi temelli stratejilerini ilk Midtjylland’ta denedi. Hatta Midtjylland’ın kulüp başkanı Rasmus Ankersen, Brentford’ın iki sportif direktöründen biri. Danimarka’da üç lig şampiyonluğu ve Şampiyonlar Ligi macerası ile çalışmalarının meyvelerini hızlı toplayan Benham’ın, Brentford’ta biraz daha sabırlı olması gerekti. (Matthew Benham ve Midtjylland’la ilgili daha fazla bilgiye serinin ilk yazısından ulaşabilirsiniz.)
Matthew Benham Brenford’ı aldığında takım, İngiltere üçüncü ligi (League One) seviyesinde mücadele ediyordu. Benham’ın Midtjylland’taki tecrübelerini yansıttığı Brentford, 2014-2015’te Championship’e yükseldi. Takımın İngiliz futbol piramidinin en üstüne çıkması toplam dokuz yıl sürdü.
Deloitte’e göre Brentford, Premier League’de bir sezon kalmayı başarırsa önümüzdeki beş yıllık periyotta yaklaşık 397 milyon dolarlık geliri kasasına koyacak. Kulübün 2012’den beri Matthew Benham yönetimindeki en büyük gelir kalemi, takımdan ayrılan oyunculardan elde edilen bonservis bedeli karıydı. Dünyanın farklı ülkeleri ve İngiltere’nin alt liglerinden oyuncuları tarayan Brentford, cüzi bedelle kadrosuna kattığı potansiyellerden katkı alıp, parlatarak daha yüksek bedeller karşılığı transfer olmasına yeşil ışık yakıyor.
Radikal bir kararla altyapı organizasyonunu kapatan ve yerine 17-20 yaş aralığındaki oyuncuların oynadığı bir B takımı kuran Brentford’ta, genç bir futbolcunun potansiyelinin anlaşılması için en az 35 maç oynaması gerektiğine inanılıyor. Keşfettikleri gençlere A takımının yanı sıra rezerv takımda süre veriyorlar. Örneğin 2018-19 sezonunda 13,6 milyon avro karşılığında Bournemouth’un yolunu tutan Chris Mepham, Brentford B takımı, ardından A takımı rotasını izledi.
2018’den beri Danimarkalı teknik direktör Thomas Frank’in çalıştırdığı Brentford, Transfermarkt.com sitesine göre 2018/19’da OGC Nice’den 1,7 milyon avroya aldığı Said Benrahma’nın West Ham United’a gidişinden, bir yıllık kiralama bedeliyle birlikte toplam olarak 27,5 milyon avro gelir elde etti. İki milyon avroya Saint-Etinne’den alınan Neal Maupay, 22,2 milyon avro bonservis bedeliyle Brighton’a transfer oldu.
Zaman zaman elde ettiği bonservis gelirleri sayesinde daha büyük yatırımlar yapabilen Brentford, transferde isabet istikrarını sürdürdü. 2017-18 sezonu öncesi o zaman İngiltere dördüncü lig seviyesinde mücadele eden Exeter City’den Ollie Watkins’i 7,2 milyon avro karşılığında transfer eden “Arılar” lakaplı kulüp, üç sezon sonra Watkins için Aston Villa’dan 34 milyon avro gelir elde etti. Transfermarkt’a göre Brentford, 2017’den beri bu üç isimden 72,8 milyon avro kar etti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Watkins’in yerini 5,6 milyon avro karşılığında İngiltere üçüncü lig takımı Peterborough’dan Ivan Toney’le dolduran Brentford’da Toney, 2020-21 Championship sezonunda normal sezon ve play-off’ta 33 gol atarak bir sezonda atılan en yüksek gol sayısı rekorunu kırdı.
Eşine az rastlanır bir örnek olmasına rağmen Brentford, rakiplerine kıyasla düşük bütçesi bulunan her takıma başarının ipuçlarını veriyor. Sınırlı bütçesi bulunan takımlar için tüm scouting çalışmalarını çıplak gözle oyuncu izlemek üzerine kurmak masraflı bir iş. Ayrıca gözlemlenebilecek oyuncu sayısının doğal bir limiti var. Veri analizi ve maç görüntüleri izleme teknolojisinin geldiği noktada, bu hizmeti sağlayan platformlara üye olmak ve bu bağlamda alanında yetkin insanları istihdam etmenin maliyeti ise profesyonel seviye için düşük. Tüm transferlerin istatistiklere göre, kulübün scoutları tarafından canlı izlenmeden transfer edilmesi doğru olmayabilir. Aranan belirli özelliklerdeki oyuncuya yönelik geniş veri tabanında araştırma yaptıktan sonra bir havuz oluşturup, o noktada “eski usul” scouting yapılması en doğru yöntem gibi duruyor. Tabii tüm bu hamlelerin ön koşulu, takım yöneticilerinin kulübü sportif ve ekonomik açıdan doğru yönetme niyeti ve motivasyonunda olması.
Premier League’e adım attıkları yaz yalnızca Halil Dervişoğlu’nun Galatasaray’a kiralanma bedelinden gelir elde eden Brentford, Kristoffer Ajer, Yoane Wissa ve Frank Onyeka’ya toplam olarak 35,7 milyon avro bonservis bedeli ödedi. Brentford şu anda İngiltere Premier League’de yedi maçta 12 puanla yedinci sırada yer alıyor. 25 yaşındaki Toney’nin bu başarıda iki gol, iki asistlik katkısı bulunuyor.
Not: Yazıdaki bonservis ücretleri için Transfermarkt.com’dan yararlanıldı.
Kötü takım yoktur, istatistikleri reddeden takım vardır serimizin Midtjylland’ın çıkışını anlatan ilk bölümüne buradan ulaşabilirsiniz:
Yazan: Sedat Efekan Özener
Editör: Doğa Üründül
