Facebook ve Instagram Avrupa’dan neden çekiliyor?

Avrupa Parlamentosu (AP), ABD ile yaptığı Transatlantik Anlaşması’yla, Avrupa Birliği (AB) vatandaşlarına ait olan verilerin, Avrupa toprakları içinde tutulması yönünde karar aldı. META şirketi, AB bu konuda vatandaşlarının bilgilerinin özellikle Avrupa’da kalmasını isterse bu durumda Facebook ve Instagram’ın Avrupa’dan çekileceğini söyledi.

META’nın bu kararı ciddi anlamda bir probleme yol açıyor. Çünkü Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın içinde bulunduğu META şirketi ve onun dışında sosyal medya şirketleri ve reklam verenleri çok ciddi anlamda etkileyecek. AP ise böyle bir durum olması halinde çekilmelerinin herhangi bir sıkıntı sakınca doğurmayacağını söyledi. Böyle karşılıklı restleşmeler söz konusu. Çok önemli bir konu. Özellikle Facebook gibi Amerikan olan sosyal medya şirketleri bütün verilerini çoğunlukla ABD’deki altı büyük veri merkezinde tutuyor. Bu merkezler yerin altında belli standartları olan veri merkezlerinde tutuyorlar. Bu veri merkezleri dışında tutulması halinde veri güvenliğini kendi standartlarında sağlanabilirse kabul ediyorlar. Ancak AB’de bu veri güvenliğini sağlayabilecek bir veri ortamı olmadığı için, veriyi tutamayacakları için bir süredir bu konu gündemde değildi fakat artık ciddi anlamda gündemde.

META ve Metaverse

Peki sosyal medyada tutulan verilerin bu kadar önemli hale gelmesinin en önemli sebebi ne? Bu reklamların içinde kullanıcılara hangi reklamları göstereceklerine dair; profillemeler, davranış hareketleri, kontak bilgileri yani kimin kiminle ilişkili olduğuna dair bilgiler kullanılabiliyor. Aynı zamanda elektronik ticaret tarafında da kullanılabiliyor. Fakat tüm bunlardan daha ileri bir noktaya gitmiş durumda dünya. Çünkü Facebook, Instagram ve Whatsapp META’nın şirketlerinden ancak META Holding şirketinin bir başka şirketi daha var. Bu yeni bir girişim olan Metaverse fakat bu şirketin oluşturdukları sinerjiden oluşan bir şirket, bir yapı değil. Metaverse gerçekten Metaverse, Virtual Reality (VR) aracılığıyla yapılabilen bir yeni dünya tanımı. Bir sanal dünyadan, sanal gerçeklikten bahsediyoruz. Sanal gerçeklik dediğimiz şey; dünyaya çok benzeyen görüntü olarak da çok benzeyen bambaşka yepyeni bir dünyanın yaratılması.

Metaverse, bizi bir dijital ikizimize doğru götürüyor”

Tabii dünyanın yaratılmasından bahsedince herkesin aklına avatarlar geliyor. Avatarlar bir insanın benzeri ya da kendisinin oluşturduğu başka bir form ya da şekil. Yani dolayısıyla o avatarlar aslında kişinin “dijital ikizi” oluyorlar. Bu bilgiyi buradan aldığımız zaman şu ortaya çıkıyor: Bir şirket biyometrik bilgilerinize, sesinize, davranış bilgilerinize ve kontaklarınıza ulaşırsa sizin bir dijital ikizinizi gerçekleştirmesini engelleyen hiçbir şey olmuyor. Yani Metaverse dediğimiz şey bizi bir dijital ikize doğru götürüyor. Yani dijital ikiz söz konusu olursa, bu verilerin ne kadar önemli, ne kadar değerli olduğunu bir kez daha görmüş olacağız.

“BTK ceza kesti”

Peki Türkiye’de neler oluyor? Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) Türkiye’de çıkmadan önce Türkiye’de nelerle karşılaştık, hangi verilerimiz ne şekilde, kimlerin eline geçti? Markalardan bahsetmeyeceğim çünkü ciddi itibarsızlıklar söz konusu olabilir. Türkiye’nin servis sağlayıcılarından bir tanesi daha önce Deep Pecket Inspection dediğimiz, yani paketler eğer VPN’le bile kilitli olsa, özel kişilere gidiyor olsa bir yazılımı sistemlerine yüklediler. Bunu aynı zamanda bir sitenin bu verileri toplayarak bize reklam göstermesi için yapıldığı söylendi. Bu konuda o dönemde ben de bir sürü yazı yazdım. Çok önemli olduğunu düşünüyorum. Çünkü çok ciddi bir veriden bahsediyorduk. Önce öyle bir şeyin yazılımın yüklenmediği söylendi. Daha sonra araştırma komisyonları kuruldu. En sonunda ortaya çıktı ki böyle bir yazılım yüklenmiş ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bu konuda ceza kesti.

“İnanılmaz büyük bir veri kaybı”

İkincisi, malum bu marketing için aramalarımızla ilgili olarak bir devlet bir çalışma yaptı. O çalışmanın sonucu olarak da pazarlama konusunda bizi arayacak ve SMS atacak markaların mutlaka buna dikkat etmesi gerektiği, herkese mesaj atamayacaklarını sadece onay aldıkları kişilere mesaj atacaklarıyla ilgili bir sistem kuruldu. Sistem kuruldu ve çalışıyor şu anda ama spam almaya devam ediyoruz. Çünkü kurulan sistemde size isteyen hâlâ mesaj atmaya devam edebiliyorlar. Bunlar hele yurtdışından markalarsa hiç kimse itiraz edemiyor. Bu inanılmaz büyük bir veri kaybı. Bu veriler nereden gitti peki? Diyelim ki sizin verinize ulaştılar. Bu veriler mutlaka birilerinin elinden çıkmış olması lazım. Yine bir servis sağlayıcı ki telefon numaralarını hizmet aldığı şirket üzerinden kişiler aracılığıyla çaldırdı. Dolayısıyla bu veriler bu bu şekilde de birçok insanın elinde.

Türkiye’nin veri kaybı envanteri

Başka bir mobil operatör, kişilerin borç bilgilerini avukatlara verirken onların başka hangi numaralarla ilişkili oldukları gibi son derece özel bilgileri de verdiler. Bu sayede avukatlık bürosu önce ulaşamadığı borçluyu, borçluya ulaşamayınca da akrabalarını hatta belki bir tane telefon açmış olduğu kişiyi de aramaya başladılar. Bu inanılmaz bir KVK ihlali olduğunu söylemeye gerek yok. Bunların dışında eski CHP İzmir Milletvekili Erdal Aksünger Twitter hesabından paylaştı ki kendisi teknoloji sektöründe çok bilinen isimlerden biri olduğu için çok rahat bir şekilde söyleyebiliyorum. 5651 kanununun düzenlenmesi, Meclis’in bazı teknik konularda yardım aldığı isimlerden bir tanesi olduğu için rahatlıkla söyleyebiliyorum. Yurt dışından istihbarat amaçlı birtakım baz istasyonuymuş gibi çalışan ama bağlanıldığında verileri başka baz istasyonlarına aktarırken verileri aynı zamanda kopyalayan bazı istihbarat donanımlarının Türkiye’de kayıp olduğu, envanterinin tutulmadığı hatta kaybolması durumunda da bazı siyasi isimlerin elinde olduğuyla ilgili bilgiler açıkladı. Bu konuda yorum yapmamaya gayret ediyorum. Çünkü gerçekten devletin demirbaşının, kişilerin şahsi şekilde kullanılabiliyor olması fikri beni çıldırtıyor. Yani hani Türkiye’de böyle bir şeyin olmaması gerektiğini düşünenlerdenim. Yine yoğun ilişkilerin döndüğü dönemde ülkenin devletin en önemli 50 kişisine verilen ve kodlama sistemiyle yani şifreleme sistemiyle çalışan telefonların da aynı şekilde TÜBİTAK üzerinden istihbarat teşkilatına verildiği ve bu teşkilata verilen telefonlar, kişilere ulaştıktan sonra kodlama sistemi açılarak dinlendiği konusunda haberler yapıldı.

MOBESE görüntülerinin sızdırılması

Son gerçekleşen olaydan da bahsetmek gerekiyor; MOBESE kameralarının görüntülerinin bir şekilde sızdırılmış olması, ciddi anlamda KVKK’nın düzenlemesine aykırı olan noktalar. Dünyada özellikle bu kişisel veriler konusu çok ciddi konulardan bir tanesi. Umarım Türkiye’de de artık önemli bir noktaya gelmeli, gelmelidir. Görülüyor ki artık vatandaşların bilgilerini devletler kişilerin bilgilerini de hukuk mutlaka koruyor olmalı. Bu konuda AB ile Amerika arasındaki gelişmeleri de izlemeye devam edeceğiz. Çünkü çok önemli konulardan bir tanesi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.