Anayasa Mahkemesi (AYM), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) 2015’te toplu iş sözleşmesine (TİS) dair yaptığı açıklama sırasında gözaltına alınan KESK Yürütme Kurulu Üyesi İlhan Yiğit’in “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine” karar verdi.
KESK, 3 Ağustos 2015’te toplu iş sözleşmesi görüşmelerine katılacak heyet ile Ankara’da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın önüne yürümek istemişti. Toplanma alanı ve yürüyüş güzergâhının Ankara Valiliği’nce belirlenen alanlar arasında olmadığı öne sürülmüş, sendikacıların yürümesini engelleyen polis çok sayıda kişiyi gözaltına almıştı. KESK Yürütme Kurulu Üyesi İlhan Yiğit de gözaltına alınanlar arasındaydı.
Yiğit’in kendisine müdahale eden kolluk güçleri, amirleri, Ankara İl Emniyet Müdürü, Ankara Valisi ve İçişleri Bakanı hakkında “kasten yaralama ve görevi kötüye kullanma” talebiyle soruşturma başlatılması talebiyle savcılığa başvurdu. Başsavcılık, kolluk kuvvetleri ve amirler hakkında “kovuşturmaya yer olmadığı” kararı verdi. Yiğit, itirazının reddedilmesi üzerine 2017’de Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.
AYM: “Müdahale demokratik toplum düzeni gerekliliklerine uygun değil”
AYM kararında, söz konusu toplantı ve gösteri yürüyüşünün demokratik bir toplumda saygı ile karşılanması gerektiği, bu hakkın kolektif şekilde kullanılmasının ekonomik ve sosyal haklar açısından öneminin de gözetilmediği belirtildi.
AYM kararında şu gerekçeler öne çıktı:
“Barışçıl olduğu kabul edilen ve kamuya açık bir alanda yapılan bir gösteri yürüyüşünün engellenmesi, katılımcıların dağıtılması ve gözaltına alınması şeklindeki müdahale ile başvurucunun toplu şekilde gösteri yürüyüşü gerçekleştirme ve bu suretle fikirlerini ifade etme hakkından mahrum bırakılmasının zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşılamadığı, dolayısıyla müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı değerlendirilmiştir. Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.”
AYM, başvurucu İlhan Yiğit’e 8 bin 100 Türk Lirası manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Üye Engin Yıldırım, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının yanı sıra başvurucunun sendika hakkının da ihlal edildiğine dair ek gerekçe sundu.
