İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) raporunda, Rus paralı askerlerin Orta Afrika Cumhuriyeti’nde (OAC) toplu infaz, tecavüz ve fiziksel şiddet eylemlerinde bulunduğu belirtildi. Örgüte konuşan görgü tanıkları geçtiğimiz temmuz ayında Rusça konuşan askerler tarafından yolu kesilen en az 12 silahsız kişinin öldürülerek Bossangoa yakınlarında bir çukura gömüldüğünü anlattı. OAC hükümeti ise Rus paralı askerlik şirketi Wagner Grubu’ndan asker kiraladığı yönündeki iddiaları reddetti.
Rus paralı askerlerin 2019’dan beri OAC’de geniş çaplı savaş suçları işlediğini belirten HRW raporunda, Şubat 2019 ve Kasım 2021 arasında 10’u kurban ve 15’i görgü tanığı olmak üzere 40 kişinin ifadelerine başvuruldu. Rusça konuşan erkeklerin kendilerine istismarda bulunduğunu belirten görgü tanıkları, bu kişilerin askeri sınıf silah taşıdığını, haki renginde kıyafetler giydiğini, eşarp ile yüzlerini kapattıklarını, postal giydiklerini ve güneş gözlüğü taktıklarını söyledi.
İfadesi alınan kişilerden 12’si, 21 Temmuz 2021’de Bossangoa’da düzenlenen toplu katliamın tanıklarındandı. İnfaz edilen silahsız genç erkekler yerel saatle sabah 06:00 sularında Bossangoa’yı motorsikletlerle terk etmişti. Kentten ayrılmak için kontrol noktasından geçen ve kısa bir süre sonra Rusların devriye gezdiği yerlerde durdurulan kişilerden motorsikletlerinden inmeleri, ellerini kaldırmaları ve telefonlarını teslim etmeleri istendi.
HRW’nin iddiasına göre, Rusça konuşan askerler rehin aldıkları kişilere şiddet uyguladı ve ardından rehineler sırayla dizlerinin üzerine çöktürülerek kurşuna dizildi.
“Parmağımı kestiler”
HRW, Rus paralı askerlerin 2019 yılında Bambari kentindeki alıkoyma ve işkence vakalarını da belgeledi. Rus paralı askerler tarafından 2019’un Ocak ayında gözaltındayken parmağı kesilen esnaf Mahamat Nour Mamadou başından geçenleri HRW’ye şöyle anlattı:
“Beni demir çubuklarla ve bıçaklarla sert bir şekilde dövdüler. Ayak bileklerimden kelepçelenmiştim. Bir tanesi tercüman aracılığıyla konuştu ve ‘Parmaklarını keseceğiz’ dedi. Bağırıyordum, canım çok yanmıştı. Ardından bir zincir alarak boynuma sardılar ve sıkılaştırdılar. Yere düştüm ve dilim dışarı çıktı. Bir Rus ağzımın içine tuğla koyarak tekmeledi, dişlerim zayıfladı.”
Başına geçenleri gazetecilere ve HRW’ye anlatan Mamadou, aynı yılın eylül ayında bilinmeyen nedenlerle hayatını kaybetti.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki uzmanlar da Rus paralı askerleri OAC’de sistematik ve büyük çaplı savaş suçları işlemekle suçluyor. Suriye’de ve Ukrayna’da da rol oynadığı belirtilen Wagner Grubu, Mali ve Libya gibi başka Afrika ülkelerinde de asker bulunduruyor.
HRW’ye göre geçen ay Mali’de 300 kişinin infaz edilişinde de Rus paralı askeri olduğundan şüphelenilen birlikler rol oynadı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bu hafta Rus hükümetinin konuyla ilgili resmi duruşunu netleştirmiş ve Wagner Grubu ile hiçbir alakaları olmadığını belirtmişti.
Kaynak: BBC
Derleyen: Alp Selim
