Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Merkez Bankası, faizi altıncı kez sabit bıraktı – Prof. Dr. Aziz Konukman: “Bu politikaların ve aktörlerin miadı doldu”

Merkez Bankası (MB), haziran ayı politika faizi kararını açıkladı. Eylül 2021’den Aralık 2021’e kadar faizi 500 baz puan indiren MB, altı aydır faizi yüzde 14’te sabit tutuyor. Para Politikası Kurulu (PPK) kararında, önceki aylarda olduğu gibi enflasyondaki artış küresel gelişmelerle ilişkilendirildi. Faiz kararını Medyascope için değerlendiren Prof. Dr. Aziz Konukman “İrade PPK’de değil, Erdoğan kararını verdi. Bu politikaların ve aktörlerin miadı doldu” dedi. 

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 6 Haziran 2022 tarihli kabine toplantısının ardından yaptığı “Kimse bu iktidarda faiz artırımı beklemesin, indirmeye devam edeceğizaçıklamasının ardından, bugün (23 Haziran) Merkez Bankası (MB), beklendiği üzere politika faizini yüzde 14’te sabit tuttu. Kararda, enflasyon artışı, jeopolitik gelişmelerin yol açtığı enerji maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının geçici etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şoklarına dayandırıldı ve “küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesi ve enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağı” belirtildi.

PPK’nin kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve veri odaklı bir çerçevede aldığı belirtilen açıklamada, “TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir” denildi.

“İrade PPK’de değil, Erdoğan kararını verdi”

MB’nin politika faizini sabit tutma kararını, Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Konukman, Medyascope’a değerlendirdi. Konukman, “PPK kararını anlamsız buluyorum. İrade kurulda değil, Erdoğan kararını verdi ve çelişkili bir şekilde ifade ederek, faizi indireceklerini ya da sabit tutacaklarını söyledi. Perşembenin gelişi çarşambadan belli, faizin sabit bırakılacağı aşikârdı” dedi.

Aziz Konukman

Faiz artırma seçeneğinin en başında devre dışı olduğunu söyleyen Konukman “İki seçenek var, faizi sabit tutmak ya da düşürmek. Düşürmeyi göze alamazlar, kur alıp başını gider ama düşürmemeleri nas ile tutarlı olmaz. Nas, faizi sabit tutmak değil, sıfıra kadar indirmek demek” diye konuştu. Faiz sabit tutulduğunda da döviz kurunun olumsuz etkileneceğini belirten Konukman, “Öngördüğüme göre, şimdi Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşmelerine güveniyor olabilirler, herhalde masada bir swap anlaşması var ve arka kapıdan döviz satışları da başlayacak” dedi.

“Siyasal iktidar sebep, enflasyon sonuçtur”

Konukman, siyasetin müdahalesi olmaksızın MB’nin bağımsız karar verebildiği bir durumda faiz artırma kararı alınsa bile etkisinin sınırlı olacağını belirtti ve şunları söyledi:

İktisat politikasını, onu uygulayan siyasal iktidar, bürokratlar, bütün aktörlerle birlikte değerlendirmek gerekir. Bu matematiksel bir şey değil. Faiz artırsalar bile, dünyaya bakışları, nas konusundaki duruşları komik oluyor, güven vermiyor. Fed ve Avrupa Merkez Bankası faiz artırırken, Brezilya ya da başka gelişmekte olan ülke faiz yükseltse, çok beklenen bir hareket olur, ‘sıcak paranın gitmesini engelleyecek’ gibi şeyler söylenir. Ama Türkiye’nin siyasal iktidarı öyle değil. Bu politikaların, bu aktörlerin miadı doldu. Bizatihi siyasal iktidarın kendisi sebep, enflasyon sonuç oldu.

“GES’in etkisi olacağı düşünülse, Erdoğan açıklardı”

İthal girdilere bağlı bir ekonomide, enflasyonu aşağı çekmenin döviz kuru ile mümkün olduğunu vurgulayan Konukman, kur ve dolaylı olarak enflasyon üzerinde etki yaratılmak isteniyorsa, faizin yükseltilmesi gerektiğini belirtti. Prof. Konukman, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ardından ekonomi kurumlarının açıkladığı tedbirler ve Gelire Endeksli Senet (GES) hakkında ise şunları söyledi:

Onların ciddi bir etkisi olacağı varsayılsaydı, Erdoğan açıklardı. Örtülü faiz artırımı deniyor ama politika faizi artışı gibi bir etki yaratmadı. Piyasalar, sizin örtülü faiz kararınızdan etkilenmez, orada rantın paylaşımını etkiler. GES açıklanmadan önce, ‘açıklanacak’ haberi ile süper bono çıkarılacak gibi algılandı, heyecan yarattı ama GES’in döviz kuruna etkisi olmadı.

“Karar kurun tekrar yükselme sinyalini veriyor”

PPK faizi sabit tutmaya endekslenmişken, yükselen ekonomilerin hemen hemen hepsinde faiz artırıldığına dikkat çeken Konukman, “Avrupa Merkez Bankası 25 baz puan faiz yükseltti. Fed, üç seferde 150 baz puan faiz artırdı ve bu yıl dört kez daha artırması bekleniyor ama Fed’in faiz yükselttiği yerde, bizim MB sabit tutuyor, Türkiye ayrışıyor. ‘Batı cephesinde yeni bir şey yok’ demek mümkün, PPK’nin faizi sabit bıraktığını ilan etmesi, sadece kurun ateşini yükseltme saati ve günü oldu. Karar, kurun tekrar yükselme sinyalini veriyor” diye konuştu. 

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.