İngiltere’de, Başbakan Boris Johnson’a güvenlerini kaybettiklerini belirten Sağlık Bakanı Sajid Javid ve Maliye Bakanı Rishi Sunak, kabineden istifa ettiklerini açıkladı. Bu sabah saatlerinde de hem bakanların hem de hükümette görev alan bazı görevlilerin istifasının devam etmesiyle hükümet bir kez daha krize girdi. Peki İngiltere Başbakanı Boris Johnson bu krizlere daha ne kadar dayanabilir?
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın kabinesi, Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Sağlık Bakanı Sajid Javid’in görevlerini bırakmalarının ardından bugün (6 Temmuz) yeni istifalarla sarsıldı. Aile ve Çocuk Bakan Yardımcısı Will Quince, Başsavcı Alex Chalk, Okul Standartları Bakanı Robin Walker ve Hazine Bakanı John Glen, aynı gerekçelerle istifalarını verdi.
Javid’in istifasının ardından Kabine Ofisi Bakanı Steve Barclay yeni Sağlık Bakanı; Eğitim Bakanı Nadhim Zahawi ise Maliye Bakanı olarak atandı.
Kabinedeki bakanların istifası, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un, hakkındaki cinsel taciz iddialarını bildiği halde Muhafazakâr Parti Milletvekili Chris Pincher’ı başkan yardımcısı olarak atamaması gerektiğini kabul etmesi ve özür dilemeye çalışmasının ardından geldi.
Daha önce de güvenoylamasından kıl payı kurtulan Johnson, hükümetindeki son krizlerle birlikte güven kaybetti. Birçok gazete ve medya kuruluşu Johnson hükümetindeki son skandalları “Johnson krizin eşiğinde” başlıklarıyla duyurdu.
“Boris için oyun sonu”
The Mirror gazetesinin bugünkü (6 Temmuz) manşeti “Sonunda” başlığıyla Johnson hükümetinin yaşadığı skandalları ele aldı. Gazete, istifa krizini “Boris için oyunun sonu” diyerek duyurdu.
Tomorrow’s front page: Finally #TomorrowsPapersToday https://t.co/afY51cJcey pic.twitter.com/pmUQIX2Jj3
— The Mirror (@DailyMirror) July 5, 2022
Johnson hükümetindeki skandalları Guardian ise “Başbakan son istifaların ardından krizin eşiğinde” başlığıyla manşetine taşıdı.
Guardian front page, Wednesday 6 July 2022: PM on the brink after Javid and Sunak quit pic.twitter.com/7xeQbmDkHv
— The Guardian (@guardian) July 5, 2022Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
The Sun ise manşetinde “Köprüden önceki son çıkış” başlığını kullandı.
On tomorrow's front page: Boris clings to power as Rishi Sunak and Sajid Javid resign and lay into the leadership https://t.co/PQ33wBpNVf pic.twitter.com/shK7D5q9Lp
— The Sun (@TheSun) July 5, 2022
İşçi Partisi lideri Keir Starmer ise Johnson hükümetinin yaşadığı skandallara atıfta bulunarak, “Muhafazakâr Parti bozuldu. Bir kişiyi değiştirmek ise bunu düzeltmeyecek” dedi. Starmer, Twitter hesabından da “Son yaşanan istifalar, hükümetin çöktüğünün kanıtıdır” mesajını paylaştı.
The Tory party is corrupted and changing one man won’t fix that.
— Keir Starmer (@Keir_Starmer) July 5, 2022
Only a real change of government can give Britain the fresh start it needs. pic.twitter.com/qx3k9jQLZw
Johnson daha ne kadar dayanacak?
Johnson’ın geçen ayki güvenoylamasından kıl payı kurtulması kendisine 12 ay dokunulmazlık sağladı ancak Muhafazakâr Parti’deki bazı milletvekilleri, dokunulmazlık süresini kısaltmak için parti kurallarını değiştirmeye çalışıyor. Bazı milletvekilleri ise kabinenin önde gelen bakanlarına Johnson’a karşı hareket etmeleri için çağrıda bulunmuştu.
Johnson’ın görevden nasıl alınabileceğine ve yeni aday belirleme sürecinin nasıl işleyeceğine ilişkin seçenekler arasında şunlar yer alıyor:
- Johnson partisinin ve kabinenin çok fazla üyesinin desteğini kaybettiğine karar verebilir ve istifa edebilir. Fakat kendisi şimdiye kadar bunu yapmaya istekli olduğuna dair hiçbir işaret göstermedi.
- Kabinenin birkaç üyesi daha istifa edebilir ve Johnson’ı istifaya çağırabilir ancak Dışişleri Bakanı Liz Truss, Savunma Bakanı Ben Wallace ve Seviye Atlama Bakanı Michael Gove da dahil olmak üzere kabinenin diğer üst düzey üyeleri görevlerinde kalır.
- Bazı milletvekilleri, şu anda izin verilenden daha kısa sürede yeni bir güven oylaması yapabilmek için parti kurallarını değiştirmeye çalışıyorlar. Kuralları belirleyen 1922 Komitesi’nin üyelik seçimleri kısa süre içinde yapılacak. Johnson, olası bir güvenoylamasından sonra iktidarını kaybedebilir.
Johnson iktidarını kaybederse yerine kimler gelebilir?
Johnson’ın istifa etmesi veya iktidardan düşmesi durumunda yerine gelecek adaylar arasında Johnson’a yüzde yüz destek olacağını açıklayan Dışişleri Bakanı Liz Truss, eski Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Savunma Bakanı Ben Wallace, Maliye Bakanlığı’ndan istifa eden Rishi Sunak ve yerine atanan Nadhim Zahawi yer alıyor.
Ayrıca eski Savunma Bakanı Penny Mordaunt ise kabinede tartışılan isimlerden birisi.
Derleyen: Burak Siperli