Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Ek Ödeme Yönetmeliği”ne ilişkin bir açıklama yaptı. Açıklamada, “döner sermaye ve performansa dayalı ek ödeme” uygulamalarının sağlık sistemine zarar verdiği belirtilerek, sağlık çalışanlarının sabit ödemelerinin iyileştirilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, koruyucu sağlık hizmeti ve tedavi edici sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarının ödemeleri arasındaki eşitsizliğin giderilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
HASUDER, 12 Ağustos Cuma günü Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Ek Ödeme Yönetmeliği hakkında bir açıklama yaptı. Açıklamada, “döner sermaye ve performansa dayalı ek ödeme” uygulamalarının sağlık sistemine ve çalışanlarına zarar verdiği vurgulandı. Sağlık çalışanlarına aldıkları eğitim, kadro ve çalıştıkları yerlere göre hak ettikleri maaşın ödenmesi gerektiğine dikkat çeken HASUDER, ek ödemelerin ek hizmetler için sınırlı bir şekilde yapılmasını talep etti:
“Hekimler arasındaki gelir farklılıkları uygun bir aralıkta olmalı, uzmanlık dallarına göre oluşan gelir farkı az bir düzeyde tutulmalı ve performansa dayalı ek ödemeler emekliliğe de yansıyacak bir hale getirilmelidir. Sağlık sisteminin başta yönetim (liyakat), finansman, insan gücü ve örgütlenme (basamaklı sağlık sistemi) ile ilgili yapısal sorunları çözülmeden yapılacak düzenlemeler durumu iyileştirmek bir yana daha da karmaşık bir hale getirmektedir. Eşitsizliği gidereceği iddia edilen bu düzenleme ile de aslında eşitsizlikler devam ettirilmektedir. Sağlık sisteminin temelinde yatan sorunları çözmeden, var olan sorunu sadece bir ‘ek ödeme’ sorunu olarak görmek yanlış bir bakış açısıdır.”
Yönetmelikte yalnızca hastaların tedavisine odaklanıldığına, koruyucu sağlık hizmetlerinin ve bu hizmetleri sunanların öneminin göz ardı edildiğine dikkat çeken HASUDER, Sağlık Bakanlığı’na şu önerilerde bulundu:
- Hekimler uzmanlık dalına bakılmaksızın kendi alanında koruyucu hekimlik uygulaması yapıyorsa, en az tedavi edici hizmetler kadar ek ödeme almalıdır.
- Toplumsal düzeyde yapılan tüm koruyucu hekimlik uygulamaları da (aşı, bebek izlemi, çevre sağlığı uygulamaları, salgınlarla mücadele, halk eğitimleri vb.) yüksek katsayılarla ek ödeme almalıdır.
- Ek Ödeme Yönetmeliği’nde belirlenen katsayılar ve sabit ödemelerde halk sağlığı uzmanlığını ayrı bir kategoride değerlendirmek gerekmektedir. Halk sağlığı uzmanlarına ve halk sağlığı araştırma görevlilerine yüksek ek ödeme yapılmalıdır.
- Yeni yönetmelik üniversite çalışanlarını kapsamamaktadır. YÖK kadrolarını da içerecek bir düzenleme yapılmalıdır.
- Koruyucu sağlık hizmetleri yaygınlaştırılırsa ve başarılı oldursa sağlık harcamalarındaki aşırı artış azalacak, daha sağlıklı bir toplum oluşacaktır. Bu nedenle koruyucu sağlık hizmetleri maddi olarak teşvik edilmelidir.
Ne olmuştu?
Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği, 12 Ağustos Cuma günü Resmi Gazete’de yayımlanmış, yönetmelikle döner sermayeden yapılacak ek ödemenin Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği hizmet sunum şartları ve kriterler doğrultusunda, personelin unvanı, görevi, disiplin durumu, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, verimliliği, tetkik, eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri gibi unsurlar esas alınarak belirlenmesi öngörülmüştü.
Sağlık personeline yapılacak ek ödemelerin, temel ek ödeme ile teşvik ek ödemesinden oluşacağı kararlaştırılan yönetmelikte, temel ek ödemenin, “sabit ödeme” ve “taban ödeme” toplamıyla belirleneceği belirtilmişti.
