Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği yayımlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın ödemelerle ilgili yetkiyi il sağlık müdürlüklerinden alarak kendinde topladığı yönetmelikle birlikte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mart’ta duyurduğu “Ek ödemeler aile hekimlerini de kapsayacak” sözü tutulmadı. Yönetmeliğe göre, disiplin cezaları ve kullanılan izinler maaştan düşürülecek.
Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yönetmeliğin yayınlanacağını dün (11 Ağustos) sosyal medya hesabından “CARPE DIEM” yazarak duyurdu. Bakan, yönetmeliği “Sağlık çalışanlarının beklentisini iyi ifade eden ve kitap gibi sağlam” olarak tanımlarken sağlık çalışanları ve hekimler yönetmelikle birlikte bakanın ödemelerle ilgili tüm yetkiyi kendinde topladığını açıkladı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mart’ta “beşinci müjde” olarak duyurduğu “Aile hekimlerimizin temel ücretlerinde artış yapılacaktır” sözü yönetmelikte yok. Yönetmelikle birlikte hekimler ve sağlık çalışanlarının izin kullanması aldıkları ödemenin düşmesine neden olacak. Disiplin cezası verilen hekim ve sağlık çalışanlarının ödemeleri de kesilecek. Yönetmelikte, üniversite hastanelerinde çalışan hekimlere de yer verilmedi. Sağlık çalışanları, diş hekimleri, hemşireler ve doktorlar yönetmeliği Medyascope’a değerlendirdi.
“Bakanlık performans ek ödemesi yetkisini kendinde toplamış”
Kamu Diş Hekimleri Derneği (KADHED) Başkanı Dt. Necat Dilaver, yönetmeliğin geçici, yasaların kalıcı olduğuna dikkat çekerek, mali hakların yönetmelikle değil yasalarla korunması gerektiğini hatırlattı ve şöyle konuştu:
“Hekimlere ve sağlık çalışanlarına kullanılan izinle düşen yeni bir sabit ödeme tanımlamışlar. Bu, izin kullanıldığı zaman düşecek bir sabit ödeme olacak. Performans ek ödemesi alma konusunda bakanlık tüm yetkiyi kendisinde toplamış. Sanıyorum bunu takip eden yönergeler çıkacak ve birçok şeyi de yönergelerle düzenleyecekler fakat bunun hukuka uygun şekilde çok iyi yapılması lazım. Meslek örgütlerine bir şey soran yok ve bakanlık eskiden il sağlık müdürlüklerinin yetkisinde olan para dağıtma ve ne kadar paranın dağıtılacağı konusundaki birçok yetkiyi tamamen üzerine almış durumda”
“Demek ki kendimize başka bir ülke bulacağız”
Sağlık Bakanı’nın sosyal medya hesabını kendisinin değil başkalarının idare ettiğini düşündüğünü söyleyen Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Başkanı Dr. Kemal Noyan, Koca’nın paylaştığı tweetlerle ilgili “Lakayt ve kapsamsız bir açıklama. Bizim için bir anlam ifade etmiyor. Fahrettin Koca ‘Carpe Diem’ diyor hekimler ve sağlık çalışanları çözüm, samimiyet, sağlık diyen bakan istiyor” dedi ve yönetmeliği şöyle değerlendirdi:
“Yönetmelikle birlikte, Sağlık Bakanlığı bürokrasisinin sağlık sistemindeki sorunları çözecek liyakattan uzak olduğunu gördük. Sağlık sistemi birinci, ikinci ve üçüncü basamak olarak ayrılır tüm sağlık sisteminin temelinde birinci basamak sağlık hizmetleri, Türkiye’deki adıyla da kişiye yönelik aile hekimleri sistemi gelir. Yapılan iyileştirmeler yangından mal kaçırır gibi ikinci ve üçüncü basamağa yönelik iyileştirmeler. Onların da bir iyileştirme olup olmadığını henüz görmedik. Yönetmelikte, aile hekimlerinin isminin hiç geçmemiş olması hayal kırıklığı yarattı. ‘Sağlık bakanlığına bağlı çalışan hekimler değil miyiz’ diye düşündük. Demek ki kendimize başka bir ülke bulacağız başka bir ülkede aile hekimliği yapacağız.”
“Sağlık Bakanlığı cumhurbaşkanını da ciddiye almadı”
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 14 Mart’ta “beşinci müjde” olarak duyurduğu “Aile hekimlerimizin temel ücretlerinde artış yapılacaktır” sözünü hatırlatan Noyan, “Sağlık Bakanlığı, aile hekimlerine ciddiye almadığı gibi cumhurbaşkanını da ciddiye almadı. Bu yönetmelik, sorunlara çözüm üretemez. Eğer asli kadrolarda daha iyi koşullar sağlanacaksa, bizler aile hekimliğini bırakıp asli kadrolarımıza döneriz. Bunun anlamı Türkiye’de aile hekimliği sisteminin bitmesidir” diye konuştu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Aile hekimliğini bitiren Sağlık Bakanlığı”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın yönetmelikle ilgili attığı tweetlerden biri de“‘Bir gün bir yönetmelik okuduk. Türkiye’de doktor olmanın anlamı değişti.’İleride böyle denecek” oldu.
Dr. Noyan, “Bu Sağlık Bakanlığı ‘Türkiye’de aile hekimliğini bitiren Sağlık Bakanlığı’ olarak tarihe geçecektir. Bunu net bir şekilde görüyoruz. Aile sağlığı merkezlerinin kapısına kilit vurulacak maalesef vatandaşlarımız birinci basamak sağlık hizmetleri alabilecekleri aile sağlığı merkezlerinden mahrum bırakılacak” diye konuştu.
“Önce döner sermaye dedi, sonra ek ödeme, şimdi de teşvik ödemesi diyor”
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Ankara Şube Başkanı Kubilay Yalçınkaya, temel taleplerinin performansa dayalı ödeme değil temel maaşlarda iyileştirme yapılması olduğunu hatırlattı. Bakanlığın 20 yıldır performansa dayalı sisteme ilişkin algıyı değiştirmeye çalıştığını dile getiren Yalçınkaya, “Önce döner sermaye dedi, sonra ek ödeme dedi, şimdi de teşvik ödemesi diye yansıtıyor. İki yılını yeni doldurmuş bir yönetmeliği iptal edip yeni bir yönetmelik yayınlayarak sağlık çalışanlarının itirazlarını yatıştıracağını düşünüyor. Bugün çıkarılan yönetmeliğin de ömrü en fazla üç yıl olacaktır” diye konuştu.
“Yönetmelik bir ekip tarafından hazırlanmadı”
Yönetmeliğin üniversite hastanelerini kapsamadığını söyleyen Yalçınkaya şöyle konuştu:
“Üç toplu iş sözleşmesi (TİS) döneminde, sözleşmeye giren bir hüküm var: Üniversite hastaneleri için performansa yönelik yönetmelik revize edilecek fakat YÖK bunu yapmıyor. Bu yönetmelik sosyal hizmetlerde çalışan personeli ve aile hekimlerini kapsamıyor. Mobbinge, kışkırtılmış hasta davranışına, sağlıktaki şiddete yol açan performansa yönelik çalışma sistemini tekrar önümüze koymaları bizi anlamadıklarını gösteriyor. Bakanlıktan aldığımız duyumlara göre bu yönetmelik bir ekip tarafından hazırlanmadı. Yıllardır bu işi yapan kişilerin dışarıda tutulup, sadece bakan yardımcısı ve genel müdürün kafa kafaya verip hazırladığı bir yönetmelik.”
“‘Sana dokuz bin lira veririm fakat izin kullanmazsan’”
“Sabit tutarlarla ilgili problemlerden biri de bu sabit tutarların aktif gün sayısına bağlı olarak ödenmesi. İzin kullanan sağlık emekçilerinin sabit ödemelerinde kesinti yapılacak. Uzman hekime ‘Sana dokuz bin lira veririm fakat izin kullanmazsan’ diyor. Hekim ve sağlık çalışanı göçü, istifalarla derinleşen MHRS krizini böyle çözmeye çalışıyorlar. Devlet memurları kanunu çerçevesinde ortaya çıkan disiplin suçları nedeniyle ücretlerinin kesilebileceği ibaresi de çok sorunlu bir ibare. Bir suça, bir ceza verilir, ikinci bir ceza verilmesi kanuna aykırı.”
“Mücadele kırılsın diye getirilen ceza uygulamaları için hukuki süreç başlatacağız”
Hekim Birliği Sendikası Basın ve Eğitimden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Dt. Özgür Öz, mevcut koşulların çok kötü olması sebebiyle, düzenlemenin bir iyileştirme olabileceğini fakat emekliliğe yansıyan ve total gelirin yüzde 80’ini karşılayan tek kalem maaş uygulamasından uzak olduğunu söyleyerek şunları söyledi:
“Pratisyen hekimler ve dişhekimlerine yapılacak ek ödemeler çok cılız. Uzman hekimlerimizin alabilecekleri ödeme yine performansla belirli bir seviyeye ulaşabilecek. Performans bizim temelde karşı çıktığımız hakkıyla görevi gölgeleyen ve hastaların yeterli zamanda tedavi olma hakkını yok sayan bir uygulama.Olması gereken şartlara evrilmesi için mücadele devam edecek. Aile hekimlerimiz gibi, YÖK kadrosu asistanlar ,öğretim üyesi hekimler yok sayılmış. Mesleğin kutsallığı ,saygınlığı ve hakkıyla görev tanımları gereği olması gereken ücretlendirmeden uzak olduğunu düşünüyoruz. Mücadele kırılsın diye araya konuldugunu düşündüğümüz ceza uygulamaları için de hukuki süreçleri başlatacağız.”
“Üç parçalı ödenen maaşlarımızı dört parçaya böldüler”
Türk Hemşireler Derneği (THD) yönetim kurulu üyeleri, yönetmelikle ilgili bir eylem planı açıklayacaklarını belirterek, Medyascope’a şu açıklamayı yaptı:
“Üç parçalı olarak ödenen maaşlarımız, bu düzenleme ile daha da parçalanmış ve dört parçaya ayrılmıştır. Sağlık çalışanına ödenen dört parçalı maaşın, üç parçası ise emekliliğe yansımamaktadır. Hemşirelerin de içinde yer aldığı sağlık çalışanları için; bu düzenleme ile kazanım olarak düşünülebilecek tek nokta, performans ödemesi vermeyen kurum çalışanlarına yapılacak olan sabit ek ödemedir. Bu ödeme de vergi kesintilerinden sonra bir hemşire için yaklaşık 600 TL civarında kalacaktır ki performans ödemesi alan kurumlarda bu miktara yaklaşık bir ödeme zaten yapılmaktadır.Sağlık hizmetlerinin bir bütün olduğu anlayışından giderek uzaklaşan, sağlık çalışma ortamında iş barışını bozan, sağlık çalışanlarını ayrıştıran düzenlemeler ve söylemler eşitlik ve adalet ilkesine aykırıdır”
