Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesinin, 100 üyeli Senato’nun 35 üyesinin ve eyaletlerde pek çok kamu görevlisinin seçileceği ara seçimler bugün sona eriyor. Medyascope Dış Haberler Servisi, ara seçimler hakkında bilmeniz gerekenleri sizin için derledi.
- Ara seçimler nedir?
Ara seçimler, ABD’de başkanın dört yıllık görev süresinin tam ortasında düzenlenen, Temsilciler Meclisi’nin tamamının ve Senato’nun 100 üyesinden 35’inin seçildiği oylamalardır. Yerel niteliğe de sahip olan ara seçimlerde eyalet valileri, eyalet haznedarları, eyalet defterdarları, eyalet başsavcıları ve pek çok kentin belediye başkanı da seçilir.
Ara seçimlere katılım oranı, genel seçimlere katılım oranına kıyasla çok düşük. Önceki oranları göz önünde bulundurduğumuzda bu oran yüzde 40 civarında seyrediyor. Ayrıca tarih boyunca ara seçimlerde genellikle başkanın partisinin Kongre’de sandalye kaybettiği, muhalefet partisinin de Kongre’de çoğunluk sağladığı görülüyor.
- Neden önemli?
Bu ara seçimler özellikle ABD’de iç dinamiklerin işleyebilmesi için önemli. Zira 2020 genel seçimlerinden bu yana Senato’da 48 Demokrat, Demokratlar’a yakın iki bağımsız ve 50 Cumhuriyetçi milletvekili bulunuyor. Bu yüzden Kongre’de Demokratlar, ancak Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in oyu ile çoğunluğu sağlayabiliyor.
Demokratlar’ın Kongre’deki çoğunluğu koruması Biden yönetiminin vergileri artırmaya, geniş imar ve sosyal yardım programlarına dayalı vaatlerini yerine getirebilmesi için büyük önem taşıyor. Öte yandan Cumhuriyetçiler’in olası bir zaferi Trumpizm’in ölmediği yönünde dünyaya önemli bir mesaj olacak.
Seçimler ayrıca ABD’deki kürtaj hakları için bir dönüm noktası. ABD Yüksek Mahkemesi, kürtajı anayasal güvenceye alan “Roe v. Wade” kararını 24 Haziran’da iptal etti, bu konuda düzenlemeyi eyaletlerin yetkisine bıraktı. Biden, yeterli sandalye sayısına ulaşmaları halinde Demokrat Parti’den “Roe v. Wade” kararını federal kanun haline getirmeye yönelik kanun teklifi talep edeceğini açıkladı.
Ara seçimler, şubat ayından beri devam eden Ukrayna savaşı için de önemli. Biden’ın Ukrayna politikasına Cumhuriyetçiler de aslında destek veriyor, uzlaşmaları kolay gözüküyor. Son haftalarda bazı Cumhuriyetçi isimler Rusya karşısında daha şahin ve sert bir tutum takındı. Yine de seçim stratejilerini ekonomi üzerine kuran Cumhuriyetçiler, Kongre’de çoğunluğu elde etmeleri halinde Ukrayna’ya mali yardım konusunda Demokratlar kadar eli açık olmayabilir.
- Önemli konular neler?
Cumhuriyetçi Parti, seçim kampanyasını enflasyon ve yüksek enerji fiyatları gibi ekonomik sorunlar üzerine inşa etti. Demokratlar ise bu seçimin bir kader seçimi olduğunu söylüyor, demokrasinin ve kürtaj haklarının tehlikede olduğu mesajını vermeye çalışıyor. Eski ABD Başkanı Barack Obama da bu mesajı yaymak için Başkan Biden ile sık sık mitinglere katılıyor.
Ara seçimler öncesinde pek çok Cumhuriyetçi isim, 2020’deki başkanlık seçimlerinde hile yapıldığını iddiasını sürdürdü. Cumhuriyetçi Parti’nin Trump karşıtı kanadından Adam Kinzinger’a göre Cumhuriyetçiler, Kongre’de çoğunluğu elde etmeleri halinde Biden’ı azletmek için oylama başlatacak.
Demokratlar’ın yeterli çoğunluğu sağlayamaması aynı zamanda pek çok eyalette kürtajın tamamen yasaklanmasının önünü açabilir.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
- Doktor Öz, “Dağ Gibi” Fetterman’a karşı: Kilit eyalet Pensilvanya
Amerika’da Kaliforniya, New York veya muhafazakâr Kentucky ile Montana gibi eyaletlerin hangi partiyi destekledikleri belli. Fakat Pensilvanya’daki durum belirsizliğini koruyor. ABD’de hangi partiyi seçeceği önceden kestirilemeyen eyaletler “salıncak eyalet” olarak adlandırılıyor. Bugüne kadar pek çok genel seçimin kaderini belirleyen Pensilvanya da onlardan biri.
Philadelphia ve Pittsburgh gibi büyük şehirlere sahip olan Pensilvanya, aynı zamanda önemli bir sanayi merkezi ve mavi yakalı seçmenlerin ağırlığını hissettirdiği bir eyalet. Kongrenin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu koruyacağını düşünmeyen Demokratlar, Pensilvanya’daki Senato yarışını kazanarak üst meclisin kontrolünü garantilemek istiyor.
Cumhuriyetçi Senatör Pat Toomey’nin emekli olduğu eyalette Cumhuriyetçiler, Türkiye kökenli ünlü doktor ve televizyon sunucusu Mehmet Öz’ü aday gösterdi. Öz’ün rakibi, iri cüssesiyle öne çıkan Demokrat John Fetterman. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın da desteğini alan Mehmet Öz, kampanyasını muhafazakâr bir çizgide yürüttü. Eleştirildiği başlıca konular ise Türk vatandaşlığı ve kürtaj meselesine bakışı.
Seçilmesi durumunda ABD’nin ilk Müslüman senatörü olacak olan Mehmet Öz, senatör aday adaylığı süresince Türkiye ile bağlantıları sebebiyle eleştiri konusu oldu. Hatta bazı Cumhuriyetçiler, Öz’ün “milli güvenliğe tehdit” oluşturabileceğini söyledi. Türkiye’de 2018 seçimlerinde oy kullanması nedeniyle tepki toplayan Öz, seçilmesi durumunda Türkiye vatandaşlığından çıkmayı vaat etti.
Dr. Öz, iki hafta önce kürtaj konusuna yaklaşımı sorulduğunda federal hükümetin konuya müdahil olmaması ve meselenin “kadın, doktor ve yerel siyasetçiler” arasında kalması gerektiğini söyledi.
2,07 metrelik boyu ile medyada “dağ gibi” ve “dev” benzeri sıfatlarla adlandırılan John Fetterman ise yarışı en başından beri önemli bir farkla önde götürse de anketler bu farkın tamamen kapandığını ve seçimi Öz’ün kazanabileceğini gösteriyor. Kürtaj hakkının federal yasalarla güvence altına alınmasını desteklediğini açıklayan Fetterman’ın sağlığı da Senato yarışındaki tartışmalardan biriydi.
2017 yılında kendisine ritim bozukluğu tanısı konan ve sağlığına dikkat etmeyen Fetterman’a ara seçim kampanyasına devam ettiği mayıs ayında inme indi. Fetterman’ın seçilmesi halinde göreve sağlıklı bir şekilde devam edip edemeyeceği de tartışma konusu.
Kaynak: ABC, CNN, FiveThirtyEight
Derleyen: Alp Selim
