Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşta önemli bir gelişme yaşandı. Rus ordusu, 24 Şubat’ta başlayan işgalden bu yana elinde tuttuğu tek bölge başkenti Herson’dan çekileceğini açıkladı. Kiev ise Rusya’nın çekilme kararına temkinli yaklaşıyor. Fakat Moskova’dan gelen bu açıklama savaşın önemli bir dönüm noktasında olduğumuzu gösteriyor. Uluslararası ilişkiler uzmanı ve Medyascope yorumcusu Dr. Yörük Işık, Kremlin’de kazanların kaynadığı ve bundan sonraki süreçte Moskova’nın bir seçim yapacağı görüşünde.
Rusya’nın Ukrayna’daki birliklerinin komutanı General Sergey Surovikin, kente giden ikmal hatlarını ellerinde tutmalarının mümkün olmadığını belirterek bölgeden çekileceklerini açıkladı:
“Bu koşullar altında, en anlamlı seçenek Dinyeper Nehri boyunca bir savunma hattı organize etmek. Askerlerimizin hayatını ve birliklerimizin savaşma kapasitesini kurtaracağız. Onları kıyıda tutmak anlamsız. Bazıları başka cephelerde kullanılabilir.”
Surovikin’in bu açıklaması, Dinyeper Nehri’nin batı yakasında bulunan tüm Rus birliklerinin bölgeden ayrılması anlamına geliyor.
Uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Yörük Işık‘a, “Rusların Herson’dan çekilmesinin anlamı ne?” diye sordum. “Savaşın önemli anlarından birini yaşıyoruz” diyen Işık, açıklamanın şekline dikkat çekti ve bu anları “politik bir tiyatro” olarak nitelendirdi:
“Güya canlı olarak yayınlanan bir ulusal güvenlik konseyi toplantısında Rus komutan Surovikin, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’ya durumu açıkladı, oradaki birliklere artık lojistik olarak destek veremediklerini söyledi. Ve sanki tam da o anda karar veriyormuş gibi, daha fazla Rus askerinin hayatını kaybetmemesi için ‘o an’ çekilmeye karar veriyorlar. Bu tam anlamıyla bir tiyatro.”
“Putin’in attığı siyasi bir adım”
Savaşın gidişatının Moskova açısından hiç iyi olmadığını belirten Işık, çekilme kararının gelişinin haftalar öncesinden belli olduğunu söyledi. Işık, Rusya lideri Vladimir Putin’in, Ukrayna’da stratejik açıdan yapılan hataların sorumluluğunu başkalarının üzerine yüklemek istediğini vurguladı ve dünkü gelişmeyi de siyasi bir adım olarak değerlendirdi:
“Bir çöküş var. Bir trafik kazasının yavaşlatılmış bir şekilde oynatılmasını seyrediyoruz. Bu karar, aylardır devam eden fiyaskonun son hamlesi. Burada dikkat edilmesi gereken, olur da bir gün suçlamalar zinciri olursa, Putin, Ukrayna’da yapılan hataların başka kişiler üzerinde kalmasını istiyor. Bu yüzden Rus halkı ile arasına Surovikin ya da Şoygu’yu koyuyor. Bu yüzden bunu siyasi bir adım olarak da okuyabiliriz.”
41 gün sonra…
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Işık, Putin’in 41 gün önce Kremlin’de görkemli bir törenle Luhansk, Donetsk ve Zaporijya’nın yanı sıra Herson’un da ilhak edildiğini tüm dünyaya duyurmasını hatırlattı:
“Putin 41 gün önce canlı olarak televizyondan yayınlanan ilhak töreninde ‘Bütün dünyaya, Kiev rejimine ve bu rejimi destekleyenlere sesleniyorum’ diyerek Herson’un da ilhak edildiğini duyurdu. ‘Herson sonsuza kadar Rusya’nın bir parçası haline geldi’ dedi. Fakat 41 gün sonra Rusya’nın Herson’dan çıktığını görüyoruz.”
Neden şimdi? Sahte bir hamle mi?
Rusya’nın geçen aylarda Harkov’dan çekildiğini ve çekilirken de burada büyük bir zaiyat verdiğini hatırlatan Işık, Putin’in bu kez böyle bir duruma düşmek istemediğini ve Ukrayna birliklerinin eline Rus silahlarını vermek istemediklerini belirtti:
“Ruslar Harkov’da çok büyük bir kayıp verdi. Bu sefer daha kademeli bir çekilme görüyoruz. Çünkü Harkov’de yaşanan kaotik çekilme bir ders oldu. Ukrayna’ya bir sürü askeri malzeme geçti, deneyimsiz askerler teslim oldu. Putin bir kez daha böyle bir durumla karşılaşmak istemedi. Ama geri çekilmek kolay değildir, hâlâ avlanabilirler. Ama bu sefer düzenli geri çekilmeye çalışıyorlar.”
Rusya’nın Herson’da uzun bir süredir hazırlık yaptığını, sivilleri de tahliye ettiğini belirten Işık, bu çekilmenin “sahte bir çekilme” olmadığı görüşünde.
Ukraynalılar ne yapacak?
Savaşın çok önemli bir aşamasına geçtiğimizi, Dinyeper Nehri’nin Rusya ve Ukrayna birlikleri arasında önemli bir sınır olduğu anlatan Işık’a göre, Ukraynalılar bundan sonra da taarruza devam edecek ve yakaladıkları momentumu devam ettirmeye çalışacak:
“Ukraynalılar hemen doğuya doğru geçmeyecektir. Dinyeper Nehri önemli bir sınır oldu. Ukrayna birliklerinin buraya girişiyle birlikte bölgede önemli bir tehdit oluşacak. Rusya’nın nehrin doğusunda da tutunma ihtimali yok, buradan da ayrılmaya başlayacaklar. Soğuk havalar da yaklaşıyor. Bazı zırhlı birliklerin hareket etmesi daha kolay. Ukrayna da Batılı müttefiklerinden yeni silahlar elde etti. Daha fazla çatışma görebiliriz. Çünkü Kiev, yakaladığı momentumu devam ettirmeye çalışacak.”
“Rusya seçim yapmak zorunda kalacak”
Ukrayna ordusunun temin ettiği uzun menzilli silahlarla farklı yönlere doğru hareket edeceğini fakat bu hareketin kuzeye mi yoksa güneye mi olduğunu kestiremediğini belirten Işık, Rusya’nın da bundan sonraki süreçte bir seçim yapacağı görüşünde:
“Rusya bundan sonra nereyi savunacağına dair bir seçim yapmak zorunda kalacak. Ukraynalılar’ın kafasını karıştırmak için Belarus’tan saldıracak gibi yaptı ama bunların hepsi boş. Şu an ne Moskova’nın ne de Belarus’un öyle bir gücü yok.”
TikTok ve uydu görüntülerini inceleyen Işık, Kırım’ın da bundan sonra dikkatlice izlenmesi gerektiğini söyledi. Rusların Kırım’da da tehdidin farkında olduğunu, bu yüzden cephe kazımı, yolların kapatılması ve zırhlı araçların geçişini engellemek için birtakım önlemler aldıklarını da anlattı.
“Birine fatura kesilecek”
Işık’a göre, Moskova’nın kendi içindeki “saray entrikaları” da dikkatle izlenmeli. “Herkes birbirini sırtından bıçaklamaya çalışıyor” diyen Işık, Kremlin ve çevresinde kaynayan bir kazan olduğunu, Putin’in müttefikleri Ramazan Kadirov ve Yevgeni Prigozhin’in siyasi hamleler yaptığını hatırlattı: “Birisine bir fatura kesilecek, kime kesilecek bekleyip görmek lazım.”