Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), 1986’da fırlatıldıktan 73 saniye sonra patlayan Challenger uzay mekiğinin bir parçasının Florida kıyılarında bulunduğunu doğruladı. Challenger enkazının büyük bir kısmının bulunmasının ardından aklımıza şu soru geldi: Peki tarihteki diğer uzay kazaları neler? Burak Siperli derledi.
1986’da fırlatılan Challenger uzay mekiği, kalkıştan 1 dakika 13 saniye sonra patladı. Patlama sonucu yedi mürettebat hayatını kaybetti. NASA dün (10 Kasım) uzay mekiğinin bir kısmının Florida’da bulunduğunu doğruladı.
NASA yöneticisi Bill Nelson yaptığı açıklamada, “Yedi cesur kaşifin Challenger‘da hayatını kaybetmesinin üzerinden yaklaşık 37 yıl geçmiş olsa da bu trajedi sonsuza dek ülkemizin ortak hafızasında yer alacak” dedi.
Peki akıllara kazınan diğer uzay kazaları hangileri?
- Apollo 12: Uzay mekiğine kalkışından hemen sonra iki kere yıldırım çarptı (1969)
NASA’nın Ay’a göndermek için oluşturduğu Apollo 12 misyonunda, Apollo 12 uzay mekiğine, 14 Kasım 1969’da fırlatılmasından 52 saniye sonra iki kere yıldırım çarptı. Komutan Charles Conrad, ay modülü pilotu Alan Bean ve komuta modülü pilotu Richard Gordon ile birlikte birçok astronot, uzay mekiğinin içinde bulunuyordu. Astronotlar, yıldırım çarpmasını “hissettiklerini” söyledi.
Apollo 12’nin uçuş kontrolörü John Aaron, uçuştan önce girdiği bir simülasyonda aynı arızalarla karşılaşmasından kaynaklı yıldırım çarpmasının ardından hızlı davranarak tüm mürettabatı kurtarmayı başardı.
İki kere yıldırım çarpmasına rağmen Apollo 12 misyonu başarılı oldu. Astronotlar Ay’ın yüzeyine indiler ve bir dizi bilimsel araştırma için veri toplaması beklenen Apollo Ay Yüzeyi Deneyleri Paketi yerleştirdiler.
- Astronot giysisinde ölümcül su sızıntısı (2013)
NASA, 2013’teki bir uzay misyonunda İtalyan astronot Luca Parmitano’ya denetlenmemiş bir astronot giysisi giydirdi. Uzay misyonu sırasında, Parmitano’nun giysi başlığına su dolmaya başladı.
Su sızıntısının astronotun hayatını tehlikeye atabilecek bir seviyeye gelmesinin ardından NASA, uzay misyonunu iptal etme kararı aldı.
Parmitano’nun giydiği bu astronot giysisi, bir hafta önceki başka bir uzay misyonunda da su sızdırdı ancak yanlış denetleme sonucunda fark edilmedi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
- Soyuz 1: Paraşüt arızası (1967)
Rusya’nın, 24 Nisan 1967’deki Soyuz 1 misyonu, bir paraşüt arızası sebebiyle trajedi ile sonuçlandı. Soyuz 1 uzay mekiğinin, atmosfere yeniden girişte karşılaştığı paraşüt arızası, Soyuz 1’in yaklaşık 7 kilometre yükseklikten yere düşmesi ile sonuçlandı.
Daha önce iki kere uzay misyonuna çıkan Rus kozmonot Albay Vladimir Komarov, kaza sonucunda hayatını kaybetti.
Paraşüt arızası, uçuşun en rutin sayılabilecek kısmında gerçekleşti ve uçuş sırasında hiçbir arıza belirlenmemişti. Paraşüt arızaları, Soyuz 1’de nadir görülen bir hasar olarak belirtiliyor.
- Apollo-Soyuz Test Projesi- Zehirli gaz sızıntısı (1975)
Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasındaki ilk ve son ortak uzay yolculuğu Apollo-Soyuz Test Projesi, görev sonuna kadar kusursuz gitti ve iki ülke arasında güçlü bir bağ oluşturdu.
Birine üç Amerikan astronotunun eşlik ettiği, ikincisine ise iki Sovyet kozmonotunun eşlik ettiği iki uzay aracı vardı. Her iki uzay aracı da dünyanın yörüngesinde durarak astronotların o bölgeyi keşfetmesine izin verdi.
İki uzay aracının dönüşleri sırasında, astronotların toplandığı kabine zehirli Dinitrojen Tetroksit gazının salındı. Astronotların hızlı hareketleriyle kabin herhangi bir ölümü önleyecek kadar havalandırıldı. Astronotlar, yeryüzüne inmelerinin hemen ardından tıbbi yardım için iniş yerindeki en yakın hastaneye götürüldüler.
- STS-107: Columbia uzay mekiği kazası (2003)
NASA’nın Challenger misyonundaki uzay mekiği kazasından sonraki en ağır uzay mekiği kazalarından biri olan Columbia uzay mekiği kazası, gelecekteki uzay seferleri için uzay ajansları arasında aşırı bir korku duygusu yarattı.
Yakıt deposunu yüksek sıcaklıklardan korumak ve buz oluşumunu önlemek amacıyla yalıtım özelliğiyle karakterize edilen bir parçanın kopması sonucu gerçekleşen kaza, uzay mekiğinin sol kısmında büyük bir boşluk yarattı.
Kamera kapsamının azlığı nedeniyle, NASA parçalanmanın ciddiyetini tam olarak kavrayamadı. Parçalanmanın karanlıkta gerçekleşmesi nedeniyle önlem alınamayan uzay misyonu, altı Amerikalı ve bir İsrailli astronotun hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı.
