Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları devam ediyor. Dün akşam (15 Kasım) saatlerinde iki Rus roketinin Polonya sınırını geçtiği ve saldırıda iki kişinin öldüğü iddia edildi. Polonya ve Macaristan’da olağanüstü güvenlik toplantıları düzenlendi. G7 ülkelerinin liderleriyle görüşen ABD Başkanı Joe Biden da Polonya’ya yardım sözü verdi.
NATO ülkesi Polonya’nın Ukrayna sınırında bulunan Przewodow köyüne kaynağı bilinmeyen bir füze düştü ve iki kişi hayatını kaybetti. Associated Press’e (AP) konuşan üst düzey bir ABD istihbarat yetkilisi, füzeleri Rusya’nın attığını öne sürdü. Bu iddiaların ardından Polonya ve Macaristan’da olağanüstü güvenlik toplantıları yapıldı.
Polonya Hükümet Sözcüsü Piotr Muller, saldırıda iki Polonyalının hayatını kaybettiğini ve kanıtları incelemeye devam ettiklerini söyledi. Muller, inceleme süreci tamamlandıktan sonra NATO’nun 4. maddesini kullanıp kullanmamaya karar vereceklerini söyledi. Daha sonra Reuters’a konuşan iki diplomat, Polonya’nın NATO toplantısı talep ettiğini belirtti. NATO üyesi ülkelerin bakanlarının bugün (16 Kasım) bir araya gelmesi ve istişarelerde bulunması bekleniyor.
NATO üyesi ülkelerin imzaladığı anlaşmanın 4. maddesi şöyle: “Taraflardan herhangi biri, taraflardan birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düşündüğü zaman, tüm taraflar birlikte danışmalarda bulunacaklardır.”
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, patlamanın “tek seferlik bir olay” olduğunu ve tekrarlanacağına dair hiçbir belirti olmadığını söyledi. Kanıt toplamaya devam ettiklerini ve soruşturmanın sürdüğünü belien Duda, bulunan enkazın muhtemelen Rus yapımı bir roket olduğunu da sözlerine ekledi. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki de bazı askeri birliklerin hazırlık seviyesini yükseltmeye karar verdiklerini duyurdu.
Dün gece neler yaşandı?
Haberi ilk olarak Polonya radyosu ZET duyurdu. Akşam saatlerinde iki füzenin Przewodow köyü yakınlarını hedef aldığını ve saldırılarda iki kişinin hayatını kaybettiğini aktaran ZET, köyün yakınlarındaki bir itfaiye karakolunda görevli memur Lukasz Kucy’nin, “İtfaiyeciler olay yerinde, neler olduğu belli değil” sözlerine yer verdi.
Daha sonra da Associated Press’e (AP) konuşan üst düzey bir ABD istihbarat görevlisi, iki Rus roketinin sınırı geçtiğini ve Polonya’ya düştüğünü söyledi. Polonya’nın bir NATO ülkesi olması, olası bir Rus saldırısının ittifakın 5. maddesini tetikleme ihtimalini gündeme getirdi.
Basında çıkan bu iddialar hakkında BBC’ye konuşan Polonya Başbakanlığı’ndan bir kaynak, ortalıkta bir bilgi karmaşası olduğunu ve şu anda hiçbir şeyi doğrulamanın ya da yalanlamanın mümkün olmadığını söyledi.
Polonya hükümet sözcüsü Piotr Müller ise Twitter’dan yaptığı açıklamada, Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki’nin ulusal güvenlik ve savunmadan sorumlu hükümet komitesini acil olarak toplantıya çağırdığını duyurdu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Komitenin kriz durumu nedeniyle acil olarak toplanacağını ve toplantıda alınan bilgilerin daha sonra kamuoyuna açıklanacağını söyleyen Müller, medya kuruluşları ve basın mensuplarını da uyardı. Müller, “Doğrulanmamış bilgileri yayımlamayın” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de saldırıların Rusya tarafından düzenlendiğini iddia etti. Video mesaj ile dünyaya seslenen Zelenskiy, “Terör sadece bizim sınırlarımızla sınırlı değil. Rus füzeleri Polonya’yı vurdu. NATO topraklarını füzelerle vurmak ortak güvenliğine yönelik bir saldırı. Harekete geçmeliyiz” diye konuştu.
Füze kimin füzesi?
Uluslararası basına konuşan güvenlik uzmanları, sosyal medyadaki füze görüntüsüne dair açıklama yaptı. Uzmanlar, fotoğraftaki enkazın S-300 savunma sistemine ait bir parça gibi durduğunu, S-300’lerin Rusya’nın yanı sıra Ukrayna’nın envanterinde de bulunduğunu ve Ukrayna’nın bu roketleri hava sahasını savunmak için kullanıldığını söyledi.
Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan bir yetkili de Polonya’ya düşen füzenin menşei ile ilgili herhangi bir değerlendirmede bulunurken son derece dikkatli olunması gerektiğini söyledi. AFP’nin aktardığına göre yetkili şöyle konuştu:
“Bu konuya son derece ihtiyatlı davranmalıyız. Pek çok ülke aynı tür silahlara sahip, bu nedenle füze tipini belirlerken füzenin nereden atıldığını kesin olarak bilemeyiz.”
AP’ye konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, ilk bulguları açıkladı. Yetkili, füzenin Ukrayna güçleri tarafından bir Rus füzesini engellemek için ateşlendiğini gösterdiğini söyledi.
Pentagon’dan açıklama: “Spekülasyon yapmak istemeyiz”
ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) da konuya dair bir açıklama geldi. Pentagon Sözcüsü General Patrick S. Ryder, basın brifinginde Polonya’nın Ukrayna sınırına düşen füzelerden haberdar olduklarını söyledi. Henüz haberleri doğrulayacak bilgiye sahip olmadıklarını belirten Ryder, “Konuyu daha ayrıntılı olarak araştırdığımızı söyleyebilirim” dedi.
NATO’nun 5. maddesine de atıfta bulunan Ryder, “NATO’nun her karış toprağını koruma konusunda net bir tutumumuz var” diye konuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Vedant Patel de Rus füzelerinin Polonya’yı hedef aldığına dair haberlerin endişe verici olduğunu söyledi. Patel, Vaşington’un neler olduğunu anlamak için Polonya hükümeti ile birlikte çalıştığını da sözlerine ekledi.
CIA Direktörü William Burns’ün de Ukrayna’nın başkenti Kiev’de olduğu öğrenildi. Burns’ün Kiev’deki füze saldırıları sırasında ABD Büyükelçiliği’nde olduğu belirtildi. Burns kısa bir süre önce Rus mevkidaşı Sergey Naryshkin ile görüşmek için Ankara’daydı.
Endonezya’da “acil durum” zirvesi
Endonezya’nın Bali adasında toplanan G20 ülkelerinin liderleri, bu iddiaların ardından küçük bir G7 zirvesi düzenledi. ABD Başkanı Joe Biden toplantının ardından basına yaptığı açıklamada, olayı aydınlatmak için Polonya hükümeti ile birlikte çalışacaklarını söyledi:
“Tamamen araştırana kadar bunu söylemek istemiyorum ancak Rusya’dan ateşlenmesi pek olası değil. Ama göreceğiz, soruşturacağız. Daha sonra toplu olarak bir sonraki adımımızı belirleyeceğiz. Masadaki herkes aynı düşüncedeydi.”
Toplantıya ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Japonya Başbakanı Fumio Kishida, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel katıldı.
Moskova yalanladı
Rusya Savunma Bakanlığı ise Rus füzelerinin NATO ülkesi Polonya’yı hedef aldığına yönelik basında çıkan iddiaları yalanladı ve bu iddiaları “savaşı tırmandırmayı amaçlayan kasıtlı bir provokasyon” olarak nitelendirdi. Olay yerinde bulunan enkazın Rus füzeleriyle hiçbir ilgisi olmadığını söyleyen bakanlık, “Rusya tarafından Polonya-Ukrayna sınırındaki hedeflere hiçbir saldırı düzenlenmedi” açıklamasını yaptı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da Telegram’dan yaptıkları açıklamada, Ruslar’ın bölgeye hiçbir saldırı düzenlemediklerini söyledi.
Yaşanan tüm bu olayların ardından çok sayıda Avrupa ülkesinin liderleri gelişmeleri endişe içinde izlediklerini belirtti ve Polonya’nın yanında olduklarını söyledi.
Kaynak: Reuters
