TÜİK mayıs ayı enflasyonunu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim öncesi “bedava” verdiği doğalgaza göre hesapladı, aylık enflasyon yüzde 0,04 ve yıllık enflasyon yüzde 39,59 oldu. Doğalgaz fiyatının sıfır olarak alınmasıyla, enflasyon önemli ölçüde geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜİK’e göre tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) mayısta aylık yüzde 0,04 ve yıllık yüzde 39,59 arttı. 2023 yılının başından bu yana ölçülen beş aylık enflasyon ise, nisan ayına yakın düzeyde kalarak yüzde 15,26 oldu. Tüketiciye yansıtılmayan doğalgaz faturalarını, TÜİK’in mayıs ayı enflasyonu hesaplamalarında sıfır olarak görmesi, enflasyonun sıfıra yaklaşmasında etkili oldu.
Memur maaşları ile emekli aylıklarına ve toplu iş sözleşmelerine göre temmuz ayında yapılacak zamlar, altı aylık enflasyona göre belirlenecek. TÜİK’e göre “bedava” gözüken doğalgazın faturasını ücretlilerin ödeyeceği tartışılıyor.
ENAG, doğalgaz hesabına göre iki hesap yaptı
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) doğalgaz fiyatının değişmediği ve doğalgaz fiyatının sıfır kabul edildiği varsayımlarıyla, mayıs ayı için iki enflasyon hesaplaması paylaştı. Buna göre doğalgaz fiyatının değişmediği varsayıldığında aylık enflasyon yüzde 7,35 ve yıllık enflasyon yüzde 109 olurken, doğalgaz fiyatının sıfır kabul edildiği durumda aylık enflasyon yüzde 5,68 ve yıllık enflasyon yüzde 105,45 olarak hesaplandı. ENAG açıklamasında, ikinci hesaplamaya göre enflasyon alınıp maaşlara yansıtıldığında, gelirlerin enflasyona karşı belirgin şekilde eriyeceğine dikkat çekildi.
TÜİK’e göre konut harcamaları mayısta yüzde 13,79 geriledi
Doğalgazın endeks içinde ağırlığının sıfır olarak alınması, konut harcamalarında büyük bir gerileme olarak hesaplamalara yansıdı. TÜİK’e göre, mayıs ayında konut harcamaları yüzde 13,79 oranında gerilerken, diğer bütün harcama grupları manşet enflasyonun (yüzde 0,04) oldukça üzerinde artış kaydetti. Nisan ayında yüzde 43 olarak hesaplanan konut harcamalarının yıllık enflasyonu ise, mayıs ayında yüzde 20,73 olarak açıklandı.
Aylık bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 9,85 ile giyim ve ayakkabıda hesaplandı. Giyim ve ayakkabı harcamalarını, yüzde 7,1 ile lokanta ve oteller ile yüzde 5,14 ile eğitim harcama grupları izledi. Yıllık bazda ise en yüksek fiyat artışları yüzde 68,98 ile lokanta ve oteller, yüzde 66,93 ile sağlık ve yüzde 52,52 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcama gruplarında ölçüldü. TÜİK’e göre gıda enflasyonu mayısta yüzde 0,71 ile sınırlı kaldı.
Çekirdek enflasyonda artış
Çekirdek enflasyon olarak bilinen, gıda ve enerji hariç C grubu enflasyon, aylık yüzde 4,25 ve yıllık 46,62 olarak açıklandı. Çekirdek enflasyonun yüksek olması, enflasyondaki artış eğilimimin sürdüğü şeklinde yorumlanıyor. TÜİK’in doğalgaz hesabı, nisan ayında yıllık yüzde 45,5 olan çekirdek enflasyondaki artışla, yıllık yüzde 39,59 olarak açıklanan TÜFE arasındaki farkın açılmasına neden oldu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Yİ-ÜFE yıllık yüzde 40,76 ve aylık yüzde 0,65 oldu
TÜİK mayıs ayının yurtiçi üretici fiyat endeksini (Yİ-ÜFE) de açıkladı. Yİ-ÜFE, yıllık yüzde 40,76 ve aylık yüzde 0,65 olarak hesaplandı. Yİ-ÜFE’nin alt kalemlerinin hepsinde, önceki aya göre gerileme kaydedildi ve doğalgaz hesabı Yİ-ÜFE’yi de etkiledi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık fiyat artışları, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 57, imalatta yüzde 42, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,53 ve su temininde yüzde 66 olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarında ise yıllık enflasyon ara malında yüzde 36, dayanıklı tüketim malında yüzde 49, dayanıksız tüketim malında yüzde 65, enerjide yüzde 10 ve sermaye malında yüzde 50 oldu.
