Ankara Sincan’da bulunan Tatlar Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasitesinin yetmemesi, başta Ankara ve İstanbul olmak üzere pek çok ili tehdit ediyor. Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş, atık suların Ankara Çayı’na karıştığını belirterek, “30 milyondan fazla insanın sağlığı söz konusu” dedi.
ABB Başkanı Mansur Yavaş, Ankara’nın Sincan ilçesinde bulunan Tatlar Atık Su Arıtma Tesisi’nin (TAAT) kapasite yetersizliğini gündeme getirdi.
“Ankara ve İstanbul’u etkiliyor, 30 milyon insanın sağlığıyla oynanıyor”
Tesisin kapasitesinin yetersiz olduğunu vurgulayan Yavaş, arıtılamayan suların sadece Ankara değil, İstanbul’a da büyük tehdit oluşturduğunu söyledi, “Yıllık 250 milyon metreküp atık su arıtıyor ve tesis kapasitesi yetersiz. Atık sular arıtılamadan Ankara Çayı’na, daha sonra da Sakarya Nehri’ne gidiyor. Sincan, Yenikent ve Polatlı ilçelerinde insanlar sulama yapıyor. Sebze-meyve üretiliyor. Bu üretilen ürünler Ankara ve çevre ilçelere gönderiyor. En önemli hususlardan bir tanesi ise arıtma tesisinden arıtılamayan sular Sakarya Nehri’ne deşarj oluyor. Sadece Ankara değil İstanbul halkını da bu sorun ilgilendiriyor. 30 milyon insanın sağlığıyla oynanıyor” dedi.
“Belediye Meclisi vatandaşın sağlığıyla oynuyor”
Belediye başkanı seçildiği 2019 yılında tesisteki sorunu fark ettiklerini ve çalışmalara başladıklarını hatırlatan Yavaş, Cumhurbaşkanlığı’na başvurduklarını ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu aldıklarını söyledi. Her iki kurumdan da 135’er milyon dolar kredi aldıklarını belirten Yavaş, “Belediye Meclisi’nden Tatlar Atık Su Arıtma Tesisi dış finansman kredisinin onaylanmasını bekliyoruz. 2024 yılına kadar bu projenin başlası da mümkün değil. Belediye Meclisi’ndeki üyeler bizim bu parayı alıp başka yerlerde kullanabileceğimizi sanıyorlar ki 30 milyon nüfusu ilgilendiren bir projeyi reddettiler. Cumhurbaşkanı onaylamasına rağmen, belediye yönetimi ‘Mansur Yavaş’ı engelliyorum’ adı altında 30 milyon vatandaşın sağlığıyla oynuyor” diye devam etti.
“15 gün bile beklenecek durum yok”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’yi göreve çağıran Yavaş, “Belediye bütçesinden belli bir miktar buraya ayırsak bile 15 yılda tamamlanacaktı. Şu tablo karşısında Ankara halkının 15 gün bekleyecek durumu yok, Belediye Meclisi kredi çekmemizi tekrar reddederse Cumhurbaşkanı’ndan görüşme talep ederiz” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı 2023 yılı yatırımında da yer alan TAAT’ın günlük kapasitesinin 1 milyon 350 bin metreküpe çıkarılması hedefleniyor. Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (ASKİ) Atık Su Arıtma Dairesi Başkanı Ayşegül Pekyılmaz, tesisin mevcut kapasiteyle ilgili “Kapasitemiz 765 bin metreküp ama alabildiğimiz kapasite 500 bin metreküp civarında. Gelen su miktarı ise günlük 1 milyon metreküp” dedi.
Proje gerçekleşmezse oluşacak riskler
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Yavaş’ın bilgilendirme toplantısında, projenin geciktirilmesi durumunda arıtılamadan Ankara Çayı’na deşarj edilen atık suyun yol açacağı çevresel sorunlara dikkat çekildi:
“-Ankara Çayı’ndan tarımsal sulama yapan çiftçilerin ürettiği ürünlerde birikecek toksinler ve bu ürünleri tüketen tüm Ankara halkında görülecek sağlık sorunları.
-Ankara Çayı’ndan başlamak üzere, Sakarya Havzası ve İstanbul’un zaman zaman kullandığı içme suyu kaynağında öngörülemez kirlilikler ve bunun yol açacağı riskler.
-Projenin gecikmesi ve ABB Meclisi’nin bu öngörülemez tutumu nedeniyle, finansmanın, finans kurumlarının krediyi dondurması veya iptal etmesi.”
Ne oldu?
Murat Karayalçın’ın ABB Başkanı olduğu dönemde, 1993’te yapımına başlanan tesisin kapasitesi, Ankara ve çevre illerin içme suyuna karışan atıksuların arıtılması için yetersiz hale geldi. 1998 yılında faaliyete geçen TAAT için 2010 ve 2025 yıllarında kapasite artışı ve modernizasyon planlandı ancak iyileştirme çalışmaları hayata geçirilmedi. 2023 yılında yapılması planlanan, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onay verdiği iyileştirme çalışmaları ise ABB Meclisi’nde AKP ve MHP’li üyelerin oylarıyla reddedildi.
Çevre Bakanlığı ve Ankara Valiliği TAAT için iyileştirme istedi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TAAT ile ilgili 2016 yılında, tesisin günlük 765 bin metreküp atıksuyu arıtabildiği, kapasite zorlanarak günlük 950 bin metreküpe kadar çıkılabildiği ancak pik yapılan saatlerde, “bypass hattı” kullanılarak arıtılmadan deşarj edildiğinin beyan edildiğini tutanak altına aldı. Tesis kapasitesinin yeterli olmaması nedeniyle, atıksuyun Ankara Çayı’na karıştığı tespit edildi.
ASKİ, kapasite artışı projesinin hazırlanması için 2017’de karar aldı ama bu karar uygulamaya konulmadı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yapılan denetimde alınan numunenin Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne uygun olmadığı gerekçesiyle, 6 Nisan 2017’de 50 bin 975 TL’lik idari para cezası verdi. Ankara Valiliği ise 23 Mart 2018’te ASKİ’ye yazarak, Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği kapsamında, kapasite artırımının en geç 23 Aralık 2023’e kadar bitirilmesi gerektiğini belirtti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Atık Su Arıtımı Eylem Planı’nda (2017-2023), Sakarya Nehri’nin, Porsuk Çayı ve Ankara Çayı’ndaki kirlilik nedeniyle Sakarya Nehri’nin farklı parametreler açısından kirli ya da çok kirli su kalitesine sahip olduğu belirtildi. ODTÜ Mühendislik Fakültesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Türkiye Su Enstitüsü’nün TAAT hakkında hazırladığı raporlarda da sağlığı tehdit ettiği gerekçesiyle, tesise yönelik yatırımların yapılması gerektiği söylendi.
