Editör: Gamze Elvan
6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden bir yıl geçti. Gaziantep, depremden en çok hasar alan illerden. “Kıyamet tablosu” denilen bu şehirde resmî rakamlara göre 3 bin 904 yurttaş hayatını kaybetti. Çok kültürlü bu kent için ne vaat edildi, ne yapıldı? Medyascope okurları için derledik.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremleri, Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçelerini ağır yıkıma uğrattı. Depremden etkilenenlerin “kıyamet tablosu” dediği Nurdağı, adeta haritadan silindi. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in “60 bin nüfuslu ilçenin yarısı yok oldu” sözleri ise yaşanan vahameti unutturmadı.
Depremin yaşandığı o güne gidelim…
İlk gün
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde saat 04.17’de 7,7 büyüklüğünde ve Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde saat 04.26’da 6,4 büyüklüğünde depremler meydana geldi. 200’ün üzerinde artçı deprem olurken, saat 13.24’te merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan 7,6 büyüklüğünde ayrı bir deprem oldu.
Gaziantep Valisi Davut Gül, 6 Şubat 2023’te saat 08:00’de yaptığı açıklamada “Depremin ardından ilk andan itibaren 657 ihbar aldık, tamamı değerlendirildi, kent genelinde 531 göçük söz konusu” dedi.
İlerleyen saatlerde Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Gaziantep’te 200 yurttaşın öldüğünü açıkladı.
Saat 18.30 sularında açıklama yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ise Gaziantep’te 309 yurttaşın öldüğünü, bin 597 kişinin yaralandığını ve 581 binanın yıkıldığını söyledi. AFAD, Gaziantep Nurdağı ve İslahiye ilçelerinin doğalgaz girişi istasyonlarından gaz akışının tedbir amaçlı kesildiğini açıkladı.
- Deprem bölgesinde il il son durum | Gaziantep’te 309 yurttaş öldü, 1597 yurttaş yaralandı
- Dilek Şen’in Gaziantep, Hatay, Adıyaman izlenimleri: Evi yıkılan için her gün 6 Şubat
- Medyascope deprem bölgesinde | Dilek Şen’in Gaziantep izlenimleri: Kentin en pahalı ve yüksek evleri de en büyük enkazları da İbrahimli’de
Gaziantep’in demografik yapısı ve ekonomisi
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Gaziantep’te 2 milyon 154 bin 51 yurttaş yaşıyordu.
Çok kültürlü bu kent, tekstil, gıda, metal ve makine, kimya, plastik, ayakkabı, deri ve işlenmiş deri mamulleri, ağaç ürünleri ve mobilya sektörü ve kağıt ürünleri imalatından ekonomisini sağlıyor.
TMMOB, şehirdeki bin 182 sanayi işletmesinin hasar durumunu inceledi. Buna göre beş işletme yıkık, 16 işletme ağır hasarlı, 18 işletme orta hasarlı, 184 işletme ise hafif hasarlı.
Rapora göre depremin olduğu Şubat 2023 ile bir önceki yılın şubat ayı verileri kıyaslandığında ihracatta yüzde 42’lik bir düşüş gözlendi.
Gaziantep’e turizm sektörünün de kalbi diyebiliriz. 2-4. yüzyıllarda yapıldığı ve Roma döneminde bir gözetleme kulesi olarak kullanıldığı bilinen Antep Kalesi, depremde büyük hasar gördü. Pek çok kez restorasyon yapılan Kale’nin duvarlarının bir kısmı, 04:17’de Pazarcık’ta meydana gelen depremle yıkıldı.
Bu kadar büyük bir şehirde kaç kişi hayatını kaybetti?
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aktardığına göre 3 bin 904 yurttaş hayatını kaybetti.
Depremde kaybolanların da “ölü” sayılacağını düşündüğümüzde, bu rakam artabilir…
Kaç konut yıkıldı?
Depremin yaşandığı ve onu takip eden aylarda Gaziantep’te çadır ve konteyner sorunu giderilmedi. Tuvaletlerin de temiz olmaması büyük bir hijyen problemine yol açtı. Medyascope’a konuşanlar, “Açlıktan ölmeyiz, yeter ki bizlere başımızı sokacak bir yer gösterin” diyerek, iktidardan barınma talep etti.
Gaziantep Valisi Kemal Çeber’in aktardığına göre bin konut depremden etkilendi:
“Toplam 25 bin civarında binamız etkilendi. Bunun 4 bin kadarı anında yıkılan, 2 bine yakını acil yıkılması gereken dediğimiz binalardı. Onları çok hızlı şekilde yıktık.”
Binalardan 14 bin 800 civarının ağır hasarlı olduğunu ve yıkımlarının devam ettiğini anlatan Çeber, yüzde 77 civarında yıkım işleminin tamamlandığını, 4 bin civarında da orta hasarlı binanın bulunduğunu bildirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Çeber’in verdiği verileri doğruladı. Buna göre 4 bin 126 bina yıkıldı.
Erdoğan, Gaziantep’te 54 bin 554 çadır kurulduğunu söyledi, “Şehrimizdeki 20 yerde kurulan 8 bin 660 konteynerde 26 bin kişi kalıyor. Kırsalda kurulan konteyner sayısı ise 10 bin 674, buralarda barınan kişi sayısı 32 bin 454’tür” dedi.
Vali Çeber, Ağustos 2023 sonu itibarıyla Gaziantep’te çadırda kalan hiç kimsenin bulunmadığını aktardı.
Çeber’in anlattıklarına göre 2 bin 700 konutun ihalesi yapıldı. Vatandaşa ise şubat ayı içerisinde 10 bin konut teslim edilecek. Erdoğan da Gaziantep’te katıldığı törende konutlar için kura çekimi yaptı:
“Bugünkü törenimizle 10 bin 90’ı il ve ilçe merkezlerinde, 608’i kırsalda olmak üzere 10 bin 698 konutumuzun kurasını çekiyoruz. Yuvalarına kavuşan tüm vatandaşlarıma yeni evlerinin hayırlı, bereketli, huzurlu olmasını temenni ediyorum. Gaziantep’te yaklaşık 14 bin konutumuzun yapımı hızla sürüyor. Bunları da söz verdiğimiz şekilde tamamlayarak, hak sahibi kardeşlerime peyderpey teslim edeceğiz.”
Erdoğan, Gaziantep’te 17 bin 425 konut, bin 673 işyeri, 839 ahır olmak üzere 19 bin 927 hak sahibi bulunduğunu söyledi.
Vali Çeber, Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde yapımı tamamlanan 133 ticarethane hak sahiplerine teslim edildiğini, 203 ticarethanenin de yapımının devam ettiğini aktardı.
“Kıyamet tablosu”
Medyascope ekibi depremin hemen ardından bölgeye gitti. Nurdağı ve İslahiye’de yıkılan binalardan adım atılacak bir alanın olmadığını aktaran muhabirlerimiz, her yerden yardım çığlıkları geldiğini, enkaz altından çıkarılmayı bekleyenlerin olduğunu anlatıyordu. Enkaz altından o kadar çok cansız beden çıkıyordu ki, şehre boş tabutların akın ettiğini unutmamız mümkün değil…
Muhabirlerimiz, depremin birinci ayında da kente gitti. Adeta cenaze kokan bu şehirden izlenimlerini aktaran muhabirlerimizin sözleriyle bu haberimizi bitirelim:
“O günlerde televizyonlarınızı açtığınızda önünüze yığılan ‘mucizeler’ İslahiye ve Nurdağı’nda neredeyse hiç gerçekleşmedi. Ayrıca, günlerce enkazlardan çıkarılamayan cenazelerin kokusunu alamayacaksınız. Çıplak gözün gördüğünü kaydedebilecek bir kamera da bir parçası olduğumuz bu halkın kimsesizliğini yazabilecek bir kalem de yok. Çıplak gözün gördüğünü görseydiniz dayanamazdınız… Gerçekten dayanamazdınız. Adeta kıyamet tablosu.”
