Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) lobi faaliyetleri için 2023’te neredeyse 18 milyon dolar harcadı. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), 4,5 milyon dolar harcarken; heybenin büyük kısmını ise TÜRGEV ve Ensar Vakfı oluşturdu. İki vakıf, lobi faaliyetleri için 10 milyon dolardan (yaklaşık 306 milyon TL) fazla harcadı.
Türkiye, 2023 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) lobi faaliyetleri için 17 milyon 885 bin 421 dolar harcadı. ABD Adalet Bakanlığı’nın denetimindeki Yabancı Ülke Temsilcileri Kayıt Yasası (Foreign Agents Registration Act – FARA) olarak bilinen yasa çerçevesindeki kayıtları inceleyen OpenSecrets verilerine göre ilk kez devlet dışı kurumların harcamaları, devleti geride bıraktı.
Ensar ve TÜRGEV kesenin ağzını açtı
Verilere göre lobi harcamaların büyük bir kısmı iktidar ya da iktidara yakın kurumlar tarafından yapıldı. TÜRGEV 5 bin 246 bin 920 dolar, Ensar Vakfı 5 milyon 49 bin 790 dolar, AKP 4 milyon 500 bin dolar, hükümet ise 1 milyon 894 bin 602 dolar harcadı. Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) ise 53 bin 400 dolar harcadığı kayıtlara geçti.
Ensar Vakfı, 22 Aralık 2023’e kadar lobi faaliyetleri için 999 bin dolar harcamıştı. Fakat şuan verilere bakıldığında Ensar Vakfı’nın 5 milyon 49 bin 790 dolar harcadığı görülmekte.
Verilere bakıldığında Türkiye, 2018’den beri ilk kez lobi faaliyetleri için bu denli para harcamış oldu. Türk-Amerikan ilişkileri, 2018’de tarihinin en sıkıntılı dönemlerinden birini yaşamıştı. En büyük krizlerden biri Pastör Andrew Craig Brunson’dı. Brunson, İzmir’de “terör örgütü adına suç işlemek ve casusluk” suçlamalarıyla yargılanmış ve 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. Brunson’un yanı sıra eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’nın da İran yaptırımlarını yasa dışı yollarla delmek suçlamasıyla hükûm giymesi ve Hazine Bakanlığı’nın Halkbank’a nasıl bir cevap vereceği merakla beklenen konulardan bir diğeri idi.
Aşağıdaki grafikte de görüleceği üzere Türkiye Cumhuriyeti ve Halkbank’ın lobi faaliyetlerine ciddi para harcamasının nedeni bu yaşananlar olabilir:
Türkiye kimleri işe alıyor?
Türkiye tarafından işe alınan en aktif firmalar ise şunlar: Saltzman & Evinch, LB International Solutions, Fridelander Consulting Group, Sporn & Kalman Chaim ve Alexander Beckles. Saltzman & Evinch, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın korumalarıyla protestocular arasında yaşanan kargada Türkiye’nin avukatlığını üstlenmişti. LB International Solutions ise Türkiye’nin 2016’dan beri anlaşma yaptığı şirketlerden biri.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.