Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı’nın, Kongre’ye gönderdiği teminat mektubuna göre Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) müttefiklerine ABD tarafından sağlanan askeri malzemelerinin “meşru olmayan askeri amaçlarla” kullanılması, teçhizatın teslimatının tamamının veya bir kısmının askıya alınmasını ya da iptal edilmesini gerektirebilir. Açıkça Türkiye ve Yunanistan’a atıf yapan mektupta, Türkiye’ye F-16 ve Yunanistan’a F-35 satışlarının önüne bu şart koyuldu.
Litvanya’nın Vilnius kentinde Temmuz 2023’te düzenlenen NATO Zirvesi sırasında yapılan müzakereler kapsamında Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kongresi’nin talebi üzerine ABD Dışişleri Bakanlığı bir “teminat mektubu” yazdı.
Mektubunun son taslağına göre Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) müttefiklerine ABD tarafından sağlanan askeri malzemelerinin “meşru olmayan askeri amaçlarla” kullanılması, teçhizatın teslimatının tamamının veya bir kısmının askıya alınmasını ya da teslimatın iptal edilmesini gerektirebilir.
Mektubun son taslağı, NATO müttefiklerine sağlanan askeri teçhizatların bir başka NATO üyesine karşı kullanılmaması gerektiğini belirtiyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı bu mektubuyla Kongre’ye, sağlanan askeri teçhizatın bir başka NATO müttefikine karşı kullanılmayacağı konusunda teminat veriyor. Aksi durumda ABD’nin ekonomik ve politik kanallarla ortaya çıkan çatışmaları çözeceğini de vurgulayan mektup, nihai noktada silah ve ekipman satışlarının askıya alınabileceğini belirtiyor.
ABD’li diplomatlar ayrıca Türkiye ve Yunanistan’ı birbirlerini kışkırtan askeri hamlelerden kaçınmaları gerektiği konusunda da uyarıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye ve Yunanistan’a atıfta bulunarak anlaşmanın herhangi bir aksi noktasında hareket edildiği takdirde Kongre’nin bu konuda bilgilendirileceğini ve gerekli aksiyonların alınacağını belirtiyor.
Böylece Türkiye’ye satılması planan F-16 ve Yunanistan’a satılması planlanan F-35 tipi uçaklara ABD bu şartı koyuyor. Eğer her iki ülke de satılan silah ve ekipmanları birbirlerine karşı kullanırsa, F-16 ve F-35 tipi uçak satışları durabilir.
Ne olmuştu?
Bu mektup, İsveç’in NATO’ya girişinin Vilnius Zirvesi’nde kesinleşeceği düşünülen 2023 yazında yazılmıştı. ABD Kongresi, F-16’ların Türkiye’ye satışının onaylanması durumunda savaş uçaklarının Yunanistan’a karşı kullanılmayacağına dair güvence istiyordu.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsveç’in NATO’ya katılmasını kabul etmesi ancak sürecin ertelenmesi sebebiyle bu mektup geçen yaz Kongre’ye gönderilememişti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kaynak: eKathimerini
