Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından borsada işlem gören en büyük beş petrol şirketi, BP, Shell, Chevron, ExxonMobil ve TotalEnergies, 281 milyar dolar kâr elde etti.
İngiltere merkezli BP ve Shell, işgalin başladığı 24 Şubat 2022’den bu yana toplam 94,2 milyar dolar kâr elde etti. Global Witness’ın tahminlerine göre 94,2 milyar dolar, İngiltere’deki tüm hanelerin elektrik faturalarını 17 ay boyunca karşılıyor.
2022’nin ikinci çeyreğinden bu yana 58,9 milyar dolar kâr elde eden Shell, bu yıl yüksek kâr getiren petrol projelerine yeniden odaklandı. Shell, düşük karbonlu çözümler biriminden en az 330 çalışanı işten çıkarmayı planlıyor. Geçen yıl iklim hedeflerinde de küçültme yoluna giden BP, çatışmanın başlangıcından bu yana 35 milyar dolar kâr elde etti.
Avrupalı ve ABD’li büyük şirketler ise – Chevron, ExxonMobil ve TotalEnergies – 187 milyar dolardan fazla kâr elde etti.
Global Witness’ın kıdemli araştırmacısı Patrick Galey, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, savaşın gölgesi altında yaşayan Ukraynalılardan Avrupa’da evlerini ısıtmak için mücadele eden hanelere kadar milyonlarca insan için yıkıcı oldu. Araştırmamız, cephede ne olursa olsun, fosil yakıt devlerinin Ukrayna’daki savaşın asıl kazananları olduğunu gösteriyor” dedi.
Sadece petrol şirketlerinin değil, uluslararası nakliye şirketlerinin ve gıda maddesi tedarikçilerinin kârları da son 2 yılda arttı.
Amherst’teki Massachusetts Üniversitesi’nden ekonomist Isabella Weber, gıda, gemicilik, petrol ve gaz sektörlerindeki şirketlerin artan kârlarını inceledi. Weber, Avrupa Parlamentosu üyelerine yaptığı sunumda, firmaların krizden yararlanarak kâr marjlarını ve hissedar kâr paylarını müşteriler aleyhine artırmalarını önlemek için hedeflenen fiyat kontrollerine ihtiyaç olduğunu söyledi:
“Enerji krizi çoğu Avrupalı için en kötü ancak enerji şirketleri için en iyi zamanlardan biri olarak tarihe geçti. Yeni bir acil durum ekonomisi kitabına ihtiyacımız var.”
2023, kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Sıcak hava dalgaları, sellerden orman yangınlarına, doğadaki geçim kaynaklarına zarar verdi. Araştırmalara göre sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava koşulları, insan kaynaklı küresel ısınma olmadan neredeyse imkansız.
Kaynak: Guardian
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.