Alan adı, internet üzerinde bir web sitesine erişmek için kullanılan benzersiz bir adrestir. Alan adları, kullanıcıların karmaşık IP adresleri yerine anlamlı ve akılda kalıcı isimler kullanarak web sitelerine ulaşmasını mümkün kılar. En popüler alan adı uzantıları arasında .com, .org ve .net gibi genel üst düzey alan adları bulunur.
Verisign’a göre, 2024’ün ilk çeyreği itibarıyla tüm üst düzey alan adlarında 350,5 milyondan fazla alan adı kaydı bulunmaktadır.
Dünya genelinde en yaygın kullanılan uzantı .com olup, 2023 yılı itibarıyla kayıtlı alan adlarının yaklaşık yüzde 47’sini oluşturmaktadır. Bunu yüzde 7 ile .net ve yüzde 5 ile .org takip etmektedir.
Alan adı nedir?
Alan adı yani domain, bir web sitesini ziyaret etmek istediğinizde web tarayıcınıza yazdığınız adrestir. Tıpkı resmi ikametgahınızın veya işyerinizin adresine benzerdir. Birisi nasıl sizi ziyaret etmek istediğinde adresinize geliyorsa, benzer şekilde bir web sitesini ziyaret etmek istediğinde de web tarayıcısına alan adı adresini yazar.
Herhangi bir alan adının dört ana bileşeni vardır:
- Alan adı: Seçtiğiniz alan adı.
- Domain uzantısı (TLD): Alan adından sonra görünen son ek (örnek: .com veya .net.)
- Alt alan adı: Başka bir birincil alan adının parçası olan bir alan adı. Üçüncü seviye alan adı olarak da bilinir.
- Protokol: Alan adından gelen bilgilerin web tarayıcınıza nasıl aktarıldığını belirten sistem. HTTP (güvensiz) veya HTTPS (güvenli) olabilir.
Domain uzantısı nedir?
Top-level domain (TLD), bir web sitesinin URL’sinin sonunda bulunan son ektir. Örneğin, Google.com’da “Google” alan adı, “.com” ise TLD yani domain uzantısıdır.
En yaygın kullanılan domain uzantıları .com, net ve .org’dur.
En yaygın domain uzantısı olan .com, başlangıçta ticari işletmeleri belirtmek için kullanılsa da, şu an çoğu web sitesi için fiili TLD haline gelmiştir.
Bir diğer popüler TLD ise .net’tir. Başlangıçta internet servis sağlayıcılar ve ağları için tasarlansa da, artık isteyen herkes tarafından kullanılabilir. NET ağ ve teknoloji anlamına geldiğinden, teknoloji şirketleri için ideal bir seçenektir.
Bir başka iyi bilinen TLD ise başlangıçta kâr amacı gütmeyen kuruluşları belirtmek için kullanılan .org’dur. Bugüne kadar çoğu insan bu TLD’yi ticari işletmelerden ziyade kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ve sosyal amaçlar ile ilişkilendirmiştir.
Domain uzantınızı oluşturan birkaç harf, ziyaretçilere web siteniz hakkında çok şey anlatabilir. İster hobi amaçlı bir blog yazarı, ister küçük bir işletme sahibi ya da büyük bir işletme çalışanı olun, alan adınız sizi yansıtır. Bu yüzden web sitenizin adresinin başarısı, hem kimliğine hem de işlevine uygun bir alan adı uzantısı seçmenize bağlı olabilir.
Domain uzantılarının türleri
İnternetteki web sitelerinin adreslerinin son kısmında yer alan ve sitenin türü, amacı veya coğrafi konumu hakkında bilgi veren domain uzantıları genel olarak altı ana kategoriye ayrılır:
1. Jenerik (Uluslararası) TLD’ler
.com, .org, .net, .info ve .club gibi jenerik TLD’ler, tüm kullanıcılar için kaydedilebilir olması nedeniyle en popüler domain uzantılarıdır.
2. Ülke kodlu TLD’leri
Ülke kodlu TLD’ler (ccTLD’ler), ISO 3166 standardına dayalı olarak ülkelere, bölgelere ve egemen devletlere atanan iki harfli alan adı uzantılarıdır.
Bu kodlar kaydedildikten sonra IANA tarafından yönetilen TLD’ler haline gelebilir. Yerel yetkililer daha sonra bu alan adlarını kimin kaydedebileceğine ilişkin kuralları belirler.
Örnek olarak Avrupa Birliği için .eu, ABD için .us, Almanya için .de ve Türkiye için .tr verilebilir.
3. Jenerik ülke kodlu TLD’leri
Jenerik ccTLD’ler çok yaygın olarak kullanılan ülke kodlu alan adlarıdır ve jenerik olarak görülürler.
Bunların tescilinde herhangi bir kısıtlama yoktur ve genellikle temsil ettikleri ülkelerden ziyade popüler kavramlarla ilgilidir.
Örneğin Tuvalu’nun .tv’si TV ile ilgili siteler için popüler bir seçenektir.
Diğer örnekler arasında .co (Kolombiya), .io (Britanya Hint Okyanusu Bölgesi), .me (Karadağ) ve .cc (Cocos Adaları) yer alır ve bu domain uzantıları çeşitli amaçlar için küresel olarak kullanılır.
4. Yeni TLD’ler
Web sitelerindeki ve kullanımdaki artış nedeniyle internetin genişleyen ihtiyaçlarını karşılamak için 2001 yılından itibaren yeni TLD’ler kullanılmaya başlanmıştır.
Zaman içinde eklenen bu TLD’ler arasında .top, .icu, .xyz, .site, .shop ve .app yer almaktadır.
Bazıları .attorney, .property ve .technology gibi sektöre özeldir ve belirli sektörlere hitap eder.
5. Sponsorlu TLD’ler
Sponsorlu TLD’ler (sTLD’ler) özel kuruluşlar tarafından yönetilir ve belirli kayıt gereksinimleri vardır.
Bu alan adlarını herkes kaydedemez. Popüler sTLD’ler arasında .gov, .mil ve .edu yer alır.
6. Marka TLD’leri
Marka TLD’leri şirketlerin kendi adlarını alan adı uzantısı olarak kullanmalarına izin vererek benzersiz bir web varlığı sunar.
Örnek olarak American Broadcast Company için .abc, Google için .google, Audi için .audi ve HBO için .hbo verilebilir. Bu domain uzantıları, markaların çevrimiçi ortamda benzersizliklerini artırır.
Hangi alan adı uzantısını kullanmalıyım?
Hangi alan adı uzantısını kullanmanız gerektiği, internet sitenizin amacı, hedef kitlesi ve coğrafi konumu gibi faktörlere bağlı olsa da, internet siteniz için bir alan adı uzantısına karar verirken aşağıdaki ipuçlarını göz önünde bulundurmanız gerekir:
1. Güvenilirlik
Akılda kalıcı bir domain uzantısı, alan adınızın insanların aklında kalmasına yardımcı olabilir. Örneğin, .xyz uzantısının aksine .com gibi bir alan adı daha güvenilir görünür.
Neden mi?
Çünkü .com, insanlar tarafından en çok tercih edilen popüler bir alan adı uzantısıdır. Bu nedenle, çok sık kullanılmayan .xyz’ye göre insanlara daha güvenilir gelir.
Benzer özellikler .org ve .net gibi diğer bazı küresel alan adı uzantıları için de geçerlidir.
2. Konum
Belirli bir coğrafi bölgeyi hedefliyorsanız, alan adınızı Türkiye için .tr veya Kanada için .ca gibi ülkeye özgü bir alan adı uzantısı ile kullanabilirsiniz. Bu alan adı uzantıları, internet sitenizin yerel arama motoru sonuçlarında daha üst sıralarda görünmesine yardımcı olur ve hedef kitlenize yerel bir hizmet sunduğunuzu gösterir. Bu şekilde, yerel müşteri kitlenizle daha etkili bir iletişim kurabilir ve onların ihtiyaçlarına daha doğrudan yanıt verebilirsiniz.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
3. Kullanılabilirlik
Bazen hayalinizdeki alan adının daha önce başkası tarafından kaydedilmiş olduğunu görebilirsiniz. Bu özellikle .com alan adı uzantısında yoğunlaştıysanız, sıkça karşılaşacağınız bir durumdur. Böyle bir durumda tercih ettiğiniz alan adı için alternatif seçenekleri veya varyasyonları değerlendirmeniz gerekir.
En popüler domain uzantıları
Son güncellemeler itibarıyla, 1.500’ün üzerinde üst düzey alan adı (TLD) bulunmaktadır.
ICANN’in bir parçası olan The Internet Assigned Numbers Authority (IANA) tarafından yönetilen bu TLD’ler, IP adresleriyle ilişkilendirir.
1. .com
Ticari anlamına gelen .com uzantısı, tüm alan adı uzantıları arasında en popüler ve geçerli alan adı uzantısı olduğu için çoğu web sitesi için en uygun tercihtir. Teknik olarak, internetteki web sitelerinin çoğunu tarafından kullanılır. Fakat .com alan adları çok popüler olduğu için hayalinizdeki .com uzantılı domainin daha önce başka biri tarafından kaydedilmiş olma ihtimali çok yüksektir. Bu nedenle, alan adı araştırmanızı yaparken farklı uzantıları da göz önünde bulundurmanız veya alan adınıza ek bir kelime eklemeyi düşünmeniz gerekir. Örneğin sirketadi.com yerine sirketadiistanbul.com kullanabilirsiniz.
2. .net
”Network” anlamına gelen .net uzantısı, hala en popüler domain uzantılarından biridir.
.Net’in .com’a göre popülerliği daha az olsa da, bu istediğiniz alan adının mevcut olma olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Fakat teknoloji sektörlerinde faaliyet göstermeyen işletmelerin, teknolojiyle olan ilişkisi nedeniyle .net TLD’sinden kaçınması gerekir.
Örneğin bir pastaneniz varsa, pasta.net istediğiniz alan adı için ideal bir seçim olabilir. Fakat kullanıcılar şirketinizi unlu mamuller yerine web üzerinden pasta sağlayan bir hizmetle karıştırabilir ve web sitenize gelen ziyaretçiler bu tutarsızlık nedeniyle kafa karışıklığı yaşayabilir.
.net uzantısı dünyanın en popüler internet markalarından bazıları tarafından da kullanılmaktadır:
- Slideshare.net
- Behance.net
- Slickdeals.net
3. .Org
”Organization” anlamına gelen .org artık herkesin kullanımına açık olsa da, ilk olarak kâr amacı gütmeyen kuruluşları tanımlamak için piyasaya sürülmüştür.
.Org yaygın olarak güvenilir bir bilgi kaynağı olarak görülse de, birçok web kullanıcısı bunu genellikle ticari markalarla ilişkilendirmez. Birçok kişi .org’u çevrimiçi topluluklar ve bilgi tabanlarıyla ilişkilendirir, bu nedenle bir e-ticaret mağazanız varsa, .org alan adı kullanmaktan kaçınmanız gerekir. Bir .org alan adını ziyaret edenlerin çoğu satın alma işlemi yapmayı beklemez.
.org uzantısı dünyanın en popüler internet markalarından bazıları tarafından kullanılmaktadır:
- Wikipedia
- Craigslist
- WordPress
4. .info
.info, .com alan adı uzantısının ilk alternatifidir. 1980’lerde geliştirilen alan adı sistemi öncelikle yeni 7 alan adı uzantısını piyasaya sürdüğünden beri .info en başarılı alan adı uzantılarından biri olmuştur. Siteniz tamamen bilgi paylaşımı ile ilgili ise hiç tereddüt etmeden .info alan adı uzantısını kullanabilirsiniz.
5. .co
.Co domain uzantısının başlangıçta Kolombiya’yı temsil etmesi amaçlanmış olsa da, .co şu an uluslararası alan adları için popüler bir seçimdir. Çünkü .co domain uzantısında .com’a kıyasla daha az rekabet vardır, bu nedenle hayalinizdeki domaini kaydettirmek için daha fazla seçeneğiniz vardır.
Her ne kadar avantajları olsa da, .co, .com’dan daha az bilinir ve insanlara daha az güven verir. Bu yüzden bir .co uzantısı kullandığınızda, itibar ve trafik kaybedilebilir ya da ziyaretçilerinizi yeni sitenizin alan adıyla aynı veya benzer isme sahip, halihazırda var olan bir siteye yönlendirebilirsiniz. Bir ziyaretçi sirketadi.co’ya erişmeye çalışıyor olsa bile alışkanlık nedeniyle sirketadi.com’a gidebilir.
| Eğitim | İçerik Oluşturucu | Emlak | Teknoloji | İşletme |
| .wiki | .press | .house | .tech | .biz |
| .academy | .design | .estate | .ai | .store |
| .training | .camera | .land | .io | .menu |
| .club | .tv | .ventures | .technology | .pro |
| .coach | .art | .holdings | .net | .ltd |
| .guide | .blog | .international | .app | .llc |
| .career | .studio | .global | .org | .consulting |
| .center | .gallery | .solutions | .dev | .cab |
| .training | .kitchen | .ceo | .xyz | .limo |
| .camp | .photos | .diamonds | .mobi | .careers |
| .education | .recipe | .management | .coffee | |
| .institute | .today | .entreprise | .florist |
Alternatif Alan Adı Uzantıları Ne Zaman Kullanılır?
Şu anda popüler alan adı uzantıları olan .com ve .org’dan .io, .guru ve .florist gibi alan adlarına kadar yüzlerce TLD mevcuttur.
Alan adı uzantılarının sayısının artmaya devam etmesinin bir nedeni vardır. Çünkü .com ile alınabilecek domain’ler yüksek ihtimalle daha önceden başkası tarafından kaydedilmiştir ve insanlar bu yüzden başka alternatiflere ihtiyaç duyar. Bu yüzden yeni TLD’ler piyasaya sürülmüştür.
Peki istediğim alan adını kayıt edemiyorsam, ne zaman normların dışına çıkmalı ve farklı bir alternatif TLD kullanmalıyım?
1. Markalaşma
Tüketiciler internette bir markayı aradıklarında ilk gördükleri şey alan adınızdır. Bu yüzden uzun ve aşırı açıklayıcı bir alan adına sahip olmamanız gerekir. Çünkü uzun bir alan adı, yaratmanız gereken etkiyi en aza indirir.
.Com alan adında diretmek istemezseniz, seçilebilecek daha fazla TLD ile şirketler artık marka kimliğini doğru bir şekilde tanımlayabilir.
Örneğin, abctravels.com yerine abc.travel şeklinde bir alan adı kaydettirebilirsiniz.
2. SEO
Net bir alan adı, ziyaretçilere web sitenizi ziyaret ettiklerinde ne beklemeleri gerektiğini söyler ve daha fazla kişinin arama sonuçlarında web sitesine tıklamasını teşvik eder.
Ayrıca web sitenizin hemen çıkma oranını azaltmaya yardımcı olur ve bu da SEO’nuza yardımcı olur.
Bunun nedeni, insanlar ne bekleyeceklerini biliyorsa ve içeriğiniz iyiyse, sunduğunuz şeyle ilgilenme olasılıklarının daha yüksek olması ve böylece web sitenizde daha uzun süre kalmalarıdır.
Örneğin, bir .FLORIST alan adınız olduğunu ve web sitenizin çiçeklerle ilgili olduğunu varsayalım. İsim ne beklemeleri gerektiğini açıkça ortaya koyduğu için ziyaretçilerin işinizin doğasını yanlış anlamaları mümkün değildir.
3. Marka Koruma
Şirketinizin şu anda bir .com alan adı varsa, ilgili yeni domain uzantılarını satın alıp bunları ana web sitenize yönlendirmek veya tam tersini yapmak faydalı olabilir.
Bu, alan adınızın ve markanızın çevrimiçi ortamda kopyalanmasını önleyerek marka karmaşasını önlemeye yardımcı olabilir.
Ayrıca, bilgisayar korsanlarının benzer bir alan adıyla müşterilerini dolandırmasını da önleyebilirsiniz.
Alan Adı Kayıt Süreci ve TLD Seçimi
Bir alan adını kaydetme ve TLD seçme süreci beş adımdan oluşur:
- Alan adı seçimi: Markanızı temsil eden, hatırlanması kolay ve sitenizin amacını ileten bir isim seçin.
- TLD seçimi: Misyonunuz, hedef kitleniz ve coğrafi konumunuzla uyumlu bir TLD seçin. Jenerik TLD’ler işletmeler için idealken, ülke kodlu TLD’ler coğrafyaya özgü kuruluşlar ve işletmeler için uygundur.
- Alan adı kullanılabilirliğini kontrol edin: Seçtiğiniz alan adının ve TLD’nin kullanılabilir olup olmadığını görmek için bir alan adı kayıt kuruluşunun domain sorgulama aracını kullanın.
- Alan adı kaydı: Seçtiğiniz alan adı mevcutsa, bazı kişisel bilgileri ve ödeme ayrıntılarını sağlamayı içeren kayıt işlemine devam edin. İstediğiniz domain alınmışsa, 1. adımdan tekrar başlayın.
- Alan adı yapılandırması: Alan adınızı kaydettikten sonra, alan adınızı web sitenize yönlendirecek şekilde yapılandırabilirsiniz. Bu adımda sorun yaşarsanız alan adı kayıt şirketinin destek ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.
