Hem doğal hem de kültürel sit alanı kabul edilen Ankara’daki Güvenpark’ın 2024 yerel seçimleri öncesinde çevresi metal bariyerlerle kapatıldı. Medyascope’a konuşan Ankara Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanı Bekir Ödemiş, Güvenpark’ta yapılacak değişiklikleri anlattı. Ödemiş, Güvenpark’ta 13 Mart 2016’da düzenlenen bombalı saldırılı sonucu yaşamını yitirenlerin anısına sembolik bir figür yapılacağını söyledi.
Ankara Kızılay Meydanı’nda yer alan Güvenpark, 2024 yerel seçimlerinden bir hafta önce metal bariyerlerle kapatıldı. Ankaralılar, peyzaj ve yenileme çalışmalarına için yaklaşık dört aydır kapalı tutulan Güvenpark’ta nelerin değişeceğini merak ediyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanı Bekir Ödemiş, Güvenpark’ta yürütülecek restorasyon çalışmalarında neler yapılacağını Medyascope’a aktardı.
“Güvenpark’a ilave bir inşaat yapılması mümkün değil, yapmayız”
Ödemiş, Güvenpark’ın hem doğal sit alanı hem de anıt ve çevresinden dolayı kültürel sit alanı olduğunu hatırlatarak “Güvenpark’ta yapacağımız tüm çalışmaların sit kararlarına uygun olması ve özgün dokusunun korunması lazım. O alana ilave bir inşaat yapmak kanunen mümkün değil zaten biz de belediye olarak yapmayız” diye konuştu.
“Özgün halini bozmadan koruyup yaşatacağız”
Güvenpark’ta ABB’nin yaptığı düzenlemenin tam adının “Rekreasyon restorasyonu” olduğunu söyleyen Ödemiş, “Nasıl korunması gereken binalar restorasyon ediliyorsa biz de korunması gereken kültür varlığını, sit alanındaki bu yeşil alanı restore ediyoruz. Özgün halini bozmadan koruyup yaşatacağız” dedi.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Bölge Kurulu ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Komisyonu’ndan onay aldık”
Ödemiş, Güvenpark’taki restorasyon çalışmalarından çok daha önce belediyenin alan için koruma amaçlı imar planını yaptığını ve planın ABB Meclisi’nde de onaylandığına değinerek, “Akabinde kültürel sit olduğu için Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Bölge Kurulu’na, doğal sit alanı olduğu için de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Komisyonu’ndan onay aldık. Plan işini tamamladıktan sonra plana uygun olarak kentsel tasarım projesini yaptık” diye konuştu.
2022 yılında restorasyonu tamamlanan Güven Anıtı’nın da konservasyon ve restorasyon projelerinin bilimsel olarak hazırlandığını hatırlatan Ödemiş, “Sit alan olduğu için Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Bölge Kurulu’na onaylattıktan sonra heykel ve çevresinin Hacı Bayram Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Restorasyon Bölümü’yle bilimsel restorasyon çalışmasını tamamladık” dedi.
Kan verme merkezi arabası ve ATM’ler kalkacak
Kentsel tasarım projesinde yaklaşık 26-27 bin m2’lik alan için iyileştirme projesi hazırladıklarına değinen Ödemiş, yapılacak çalışmaları anlattı:
“26 bin 500 metrekarelik alanda bitki dokusunu revize ediyoruz. Mevcut dokuyu bozmadan ağaçların tek tek relevelerini çıkartıp tüm ağaçları koruyarak bitki dokusunu releve ediyoruz. Eksik olan kısımları yine mevcut dokuya ve Ankara iklimine uygun yerel bitkilerle tamamlıyoruz. Yürüyüş yolları çok yıpranmıştı. Yolları tamamen nitelikli malzemeyle yeniliyoruz. Kent mobilyalarını yerleştiriyoruz. Aydınlatmayı hem nitelikli hem de güçlü yapıyoruz çünkü orada en önemli şey güvenlik. Güvenlik için de en önemli şey aydınlık. Havuzun çevresini yeniliyoruz. ATM’leri kaldırdık. Kan merkezini arabasını kaldırdık. Alanı tamamen temizledik.”
“Taksi ve minibüs duraklarının yeri değişecek”
Ödemiş, Güvenpark’ın dokusuna uygun olmayan tüm eklentilerin kaldırıldığını vurgulayarak “Taksi duraklarının yerini değiştirdik. Minibüsler de yeni yerine taşınıncaya kadar onlara geçici olarak küçük bir depolama ve manevra alanı bıraktık. Minibüsler, Necatibey’le Kumrular Caddesi’nin kesiştiği köşeye gidecek” diye konuştu.
Güvenpark’taki bombalı saldırı sonucu yaşamını yitirenlerin anısına bir figür yapılacak
Atatürk Bulvarı’ndaki Güvenpark otobüs durakları önünde 13 Mart 2016’da bomba yüklü aracın patlaması sonucu 36 kişi hayatını kaybetti ve 300’den fazla kişi yaralandı. Ödemiş, Güvenpark’taki bombalı saldırı sonucu yaşamını yitirenlerin anısına parkın Atatürk Bulvarı’na bakan köşesine yaşananları sembolize eden bir figürün yapılacağına değindi.
“Güvenpark’ın cumhuriyet dönemi mirasını geleceğe aktarmak istiyoruz”
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Yapılacak bu figürün dışında başka ilave inşaatın olmayacağını söyleyen Ödemiş, “Güvenpark, yıllar içinde bozulan Ankara’nın en önemli temsil mekanı, kamusal eylem alanı, toplumsal bellekte Türkiye’de yeri olan bir park. Atatürk’ün Çağdaş Kent Projesi’nin önemli bir yeşil alan parçası olan Güvenpark’ın cumhuriyet dönemi mirasını cumhuriyetimizin ve başkentimizin ikinci yüzyılında da olabildiğince özgün dokusunu koruyup geleceğe aktarmak istiyoruz” diye konuştu.
Güvenpark’ın Ekim 2024’te tekrar kullanıma açılması bekleniyor
Ödemiş, Güvenpark’ın restorasyonunun Ekim 2024’te tamamlanıp parkın kamuya açılacağını söyledi.
Toplumsal bellekte Güvenpark
Güvenpark’taki minibüs ve taksi durakları 1970’li yılların sonunda dönemin Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkan Ali Dinçer’le “geçici” olarak getirilmiş ancak darbe yapıldıktan sonra Dinçer’in gitmesine rağmen geçici duraklar 40 yıldır parkın içinde duruyor.
1979 yılında ise Güvenpark’ın karşısında bulunan Kızılay Parkı’nda yer alan Kızılay binası yıkılarak alan bir otopark hâline getirildi. Ankara Büyükşehir Belediyesi, 1985 yılında alanın altına otopark ve alışveriş merkezi, üzerine ise anıtın yerinin değiştirilip saat kulesi getirilmesini öneren “Güvenpark Yenileme Projesi”ni geliştirdi fakat proje toplanan 60 bin imzayla durduruldu.
Güvenpark çeşitli dönemlerde toplumsal olayların merkezi haline gelen bir alan oldu. Haziran 2013’te Taksim Gezi Parkı’nda başlayan eylemlerin Ankara’daki merkezi Güvenpark oldu. Parkta oturan halka polisin saldırıları, Ethem Sarısülük’ün Güvenpark’ta polis tarafından vurularak öldürülmesi ve sonrasında yapılan bir açıklamayla parkın kamuya kapatılması Güvenpark’ın kuruluşunun sebebi “Emniyet ve Güven” kavramlarından uzaklaştı.
Güvenpark, 2013 Haziran’dan sonra 2014 yılının sonlarına kadar halkın girişine izin verilmeyen bir karakol olarak kullanıldı. 13 Mart 2016’da saat 18:45’te ise Güvenpark’ta otobüs duraklarına yakın bir mesafede gerçekleşen, ikisi saldırgan olmak üzere toplam 38 kişinin öldüğü ve 19’u ağır 125 kişinin de yaralandığı bombalı araba saldırısı yaşandı.
Güvenpark’ın tarihi
Güvenpark, Alman mimar ve şehir planlamacısı Hermann Jansen (1869–1945) tarafından cumhuriyetin gelişmekte olan başkentine yeşili ve dinlenme alanlarını entegre etmek amacıyla hazırlanan 1929 Jansen Planı’nın bir parçası olarak planlandı. Park içinde yer alan ve Kızılay Meydanı’na bakan Güven Anıtı, 1935 yılında Avusturyalı heykeltıraşlar Anton Hanak (1875-1934) ve Joseph Thorak (1889-1952) tarafından yapıldı.
Cumhuriyet yönetiminin kamu yapılarını, konutlarını ve çevresini planlayan Avusturyalı mimar C. Holzmeister, Kızılay Meydanı’nda bir park ve içinde de bir anıt öngörmüş, sanatçı olarak da Anton Hanak’ı önermiştir. Türk halkının güven ve sükun içinde yaşamasını sağlayan güvenlik güçlerini anıtlaştırma amacını taşıyan, o günkü adıyla Emniyet Abidesi, kaidesiyle birlikte dikey ve yatay blokların alternatifli kullanımıyla kuzey-güney doğrultusunda iki yönlü tasarlanmıştır.
Bronzdan yapılan heykellerin dökümü Avusturya’da, Viyana-Erdberg dökümhanesinde gerçekleştirilmiş, Mamak taşı kullanılan kaide üzerindeki kabartmalar Türkiye’de yapılmıştır. Anıtın taş kısımlarında Franz Wirth, Triberer ve Hanak’ın diğer öğrencileriyle Türk taş ustaları çalışmıştır. Hanak’ın 6 Ocak 1934’te ölümü üzerine, anıtı tamamlama işi Joseph Thorak’a verilmiştir.
