“Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda kabul edildi.
“Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ni görüşmek üzere toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda 17 maddelik sokak köpeklerinin öldürülmesini öngören ve bunun sorumluluğunu belediyelere bırakan kanun teklifi kabul edildi.
Belediye başkanlarına hapis cezasını öngören kanun maddesi kabul edildi
13. maddedeki “Rehabilite edilenler” ibaresinin “Rehabilite edilen köpekler” şeklinde değiştirilmesine ilişkin önerge, komisyon üyesi AKP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Kanun teklifinin 13. maddesi, AKP’nin önergesiyle birlikte oyçokluğuyla kabul edildi. Böylece 13. maddenin son hali şöyle oldu:
“5199 sayılı kanunun ek 1. maddesinin başlığı ‘Yerel yönetimlerin sorumluluğu’ şeklinde değiştirilmiş, birinci fıkrasmda yer alan ‘büyükşehir ilçe belediyeleri ile diğer’ ibaresi madde metninden çıkarılmış, fıkraya ‘korunması ve’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘sahiplendirilinceye kadar’ ibaresi, ikinci fıkrasımn ikinci cümlesinde yer alan ‘olmayan belediyeler’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘ile il özel idareleri’ ibaresi eklenmiş ve fıkranın üçüncü ve dördüncü cümleleri ile üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. ‘Bakımevlerine alman hayvanlar bakanlık veri sistemine kaydedilir. Rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.
‘Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler bakımından, geçici 4 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkam ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkan ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.”
Belediyeler 2028’e kadar hayvan bakımevleri kuracak
Kanun teklifinin 14. maddesine göre ise belediyeler, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan bakımevleri kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirecek. Hayvan bakımevleri kurmak, köpeklerin rehabilitasyonlarını yapmak ve sahipsiz köpekler sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayırırken, büyükşehir belediyelerinde bu oran binde üç olarak uygulanacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
Kedi ve köpek sahipleri, en geç 31 Aralık 2025’e kadar hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
AKP’li vekillerin oylarıyla kabul edilen 14. madde şöyle:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“5199 sayılı kanunun geçici 4. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
‘Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler 31/12/2028 tarihine kadar ek 1. maddenin birinci fıkrasında belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle yükümlüdür.
Belediyeler 31/12/2028 tarihine kadar birinci fıkra gereğince hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırır. Bu oran büyükşehir belediyelerinde binde üç olarak uygulanır. Bu fıkra uyarınca ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamaz.
Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31/12/2025 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorundadır.”
Barut: “Yanlış yaptığınızın farkındasınız ki 15. madde için de yine önerge verdiniz”
Kanun teklifinin 15. maddesine ilişkin söz alan komisyon üyesi CHP’li Ayhan Barut, “15 tane maddeye ek önerge verdiniz. Yanlış yaptığınızın farkındasınız ki, bu madde için de yine önerge verdiniz” diye konuştu.
Uzun: “Bu kanun için gizli oy kullanılsa birçok AKP’li hayır oyu verirdi”
Demokrat Parti İzmir Milletvekili Salih Uzun, kanun teklifindeki muğlak yerleri sürdürmenin ve böyle bir süreci işletmenin kusur olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
“Kusurunuzu görün ve kanun teklifini çekin. Sağlıklı bir kanun metni oluşturmak için zaman verin. Üstelik bu konu, kutuplaştırma yaratacak bir konu değildir, olmamalıdır. Bir gazeteciden duydum, konuştuğu AK Partili milletvekillerinden öğrendiği ve edindiği izlenime göre eğer bu bir Anayasa çalışması olsaydı, yani bu kanun teklifi gizli oylarla oylanacak olsaydı, birçok AK Partili’nin hayır oyu vereceğini söyledi. Bunun üzerinde düşünülmesi gerekiyor.”
Buna göre AKP oylarıyla kabul edilen kanun teklifinin 15. maddesi şöyle olacak:
“5199 sayılı kanunun;
a) 5. maddesinin birinci fıkrasında yer alan ‘veya ona bakan’ ibaresi, dördüncü fıkrasında yer alan ‘ve kontrollü hayvanları bulundurma ve’ ibaresi ile 17. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan ‘ev hayvanları ile’ ibaresi metinden çıkarılmış,
b) 18. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.”
Kanun teklifinde kaldırılması öngörülen mevcut Hayvanları Koruma Kanunu’nun ikinci bölümündeki “Yerel hayvan koruma görevlilerinin sorumlulukları” başlığında yer alan 18. maddede şöyle deniliyordu:
“Özellikle kedi ve köpekler gibi sahipsiz hayvanların kendi mekânlarında, bulundukları bölge ve mahallerde yaşamaları sorumluluğunu üstlenen gönüllü kişilere yerel hayvan koruma görevlisi adı verilir. Bu görevliler, hayvan koruma dernek ve vakıflarına üye ya da bu konuda faydalı hizmetler yapmış kişiler arasından il hayvan koruma kurulu tarafından her yıl için seçilir. Yerel hayvan koruma görevlileri görev anında belgelerini taşımak zorundadır ve bu belgelerin her yıl yenilenmesi gerekir. Olumsuz faaliyetleri tespit edilen kişilerin belgeleri iptal edilir. Yerel hayvan görevlilerinin görev ve sorumluluklarına, bu kişilere verilecek belgelere, bu belgelerin iptaline ve verilecek eğitime ilişkin usul ve esaslar bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Yerel hayvan koruma görevlileri, bölge ve mahallerindeki, öncelikle köpekler ve kediler olmak üzere, sahipsiz hayvanların bakımları, aşılarının yapılması, aşılı hayvanların markalanması ve kayıtlarının tutulmasının sağlanması, kısırlaştırılması, saldırgan olanların eğitilmesi ve sahiplendirilmelerinin yapılması için yerel yönetimler tarafından kurulan hayvan bakımevlerine gönderilmesi gibi yapılan tüm faaliyetleri yerel yönetimler ile eşgüdümlü olarak yaparlar.”
Aygun: “16. maddedeki yasanın yürürlüğe girme tarihini 2028’e çekelim”
Daha sonra kanun teklifinin yürürlük maddesi olan 16. madde görüşülmeye başlandı. Söz alan CHP’li İlhami Aygun, AKP milletvekillerine seslenerek “Kanun teklifinin sonuna geldik, gelin ‘Muhalefete destek verdik’ deyin 16. maddedeki yasanın yürürlüğe girme tarihini 2028’e çekelim” dedi.
AKP’li milletvekilleriyle muhalefet milletvekilleri arasında sert tartışma
AKP Milletvekili Ali Özkaya’nın “Siz istiyorsunuz ki hayvanlar sokaklarda kalsın, kısırlaştırma yapmayalım, hiçbir şey yapmayalım” demesi üzerine muhalefet milletvekilleri AKP milletvekilleriyle sözlü tartıştı.
Barut: “31 Mart seçimleri sizin üzerinizde öyle bir travma yarattı ki gelecekte genel seçimleri de kaybedeceksiniz”
Tartışma üzerine söz alan CHP’li Ayhan Barut, “’Yakala, kısırlaştır, yerine bırak’ dememizi böyle mi anladınız bunca zaman? 22 senedir bu ülkeyi yönetiyordunuz, niye bunca zaman bunu yapmadınız? 31 Mart seçimleri sizin üzerinizde öyle bir travma yarattı ki, gelecekte genel seçimleri de kaybedeceksiniz” diyerek tepki gösterdi.
Tartışma sonrasında 16. madde AKP oylarıyla kabul edildi. Kanun teklifinin son maddesi olan 17. madde görüşülmeye başlandı. Görüşmede madde 17’nin oylanması sırasında muhalefet milletvekilleri maddeyle ilgili söz almak isteyince üzerine Komisyon Başkanı Kirişçi yeterince söz alındığını belirterek oylamaya geçilmesi gerektiğini söyledi.
Demokrat Parti Milletvekili Salih Uzun, neden oylamaya geçilmesi gerektiğini ve söz hakkı verilmediğini sorunca, AKP Milletvekili Hasan Çilez “Sen karışma” diye bağırdı. Uzun, Çilez’e “Sana ne” diyerek tepki gösterdi, tartışma büyüyünce Komisyon Başkanı Kirişçi ara verdi.
Aranın ardından kanun teklifinin son maddesini de kabul edilmesiyle teklifin tamamı oylamaya sunularak kabul edildi. Muhalefet milletvekilleri kanun teklifinin kabul edilmesini masalara vurarak protesto etti.
