Bir dönem Doğu ve Batı Almanya’da anabolik stereoid (testosteron etkilerini taklit eden ilaçlar), elit İtalyan sporunda klostebol (clostebol) kullanımı ile yeniden ortaya çıktı. Son olarak teniste dünya 1 numarası Jannik Sinner’ın da klostebol testi pozitif çıktı ancak İtalyan raket, istemsiz kullanım gerekçesi ile ceza almadı.
Dünya 1 numarası Jannik Sinner, Indian Wells’te fizyoterapisti tarafından yanlışlıkla yasaklı bir madde ile kontamine edilmesinin ardından suçsuz bulundu. Uluslararası Tenis Dürüstlük Ajansı (ITIA), bağımsız bir mahkemenin, iki kez klostebol testi pozitif çıkan İtalyan sporcunun ihlallerde “hiçbir kusuru ya da ihmali olmadığına” karar verdiğini doğruladı.
Klostebol, Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) Yasaklılar Listesi Bölüm S1 kapsamında yasaklanmış olan bir tür performans arttırıcı steroiddir.
Jannik Sinner X hesabından yayınladığı açıklamada, “Fizyoterapistinin kendi parmağındaki kesik için eczaneden reçetesiz satılan krem kullandığını, sonrasında kremli elleriyle Sinner’e “eldivensiz” masaj yaparken Sinner’in vücudundaki bir lezyondan kremin Sinner’a geçtiğini” ifade etti.
ITIA tarafından Sinner’ın bu savunması kabul gördü ve oyuncu hatasız olduğu gerekçesiyle ceza almadı. Jannik Sinner klostebol pozitif testi ve tartışmalı ceza almaması kararının ardından ilk maçına Amerika Açık Tenis Turnuvası birinci turunda bu akşam Türkiye saati ile 20:15 Mackenzie McDonald karşısında çıkacak.
İlk olarak Doğu ve Batı Almanya’da görülen klostebol, son dönemde İtalya’da yeniden ortaya çıktı
1987 Dünya Atletizm Şampiyonası hazırlıkları sırasında Batı Alman heptatlet Birgit Dressel, altın madalya kazanmak uğruna bir dizi ilaç ve karışım ile daha sıkı antrenman yapmaya çalıştı. Ancak şampiyona ve Olimpiyatlara katılamadı ve Nisan ayında organ yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetti. Dressel anabolik steroid kullanımı sebebiyle belden aşağısı felç olarak hastaneye kaldırıldıktan sonra hastanede vefat etti. Dressel anabolik steroidlerin zararsız olduğu kanaatindeydi ve kullanmaktan geri kalmadı. Ölümünden hemen önce “Hepsi zararsız ilaçlar. Bütün sporcular onları kullanıyor. Gerçekten özel bir şey değil” demişti.
Otopsisinde Dressel’in vücudunda 101 farklı ilacın izine rastlandı. Sporcuya steroid veren doktor yarı deli, yarı dahi olarak görülen Armin Klümper idi. Klümper, 70 ve 80’li yıllarda Bundesliga ekipleri VfB Stuttgart ve SC Freiburg’a steroid sağlıyordu. Klümper’in steroid sağladığı dönemde Almanya’ya dördüncü Dünya Kupası zaferini getiren Joachim Löw de bu iki kulüpte forma giydi.
Son 10 yılda ise doping kullanımı İtalyan futbolu ve İtalya’nın çeşitli spor dallarında yeniden ortaya çıktı. 2019-2023 yılları arasında 38 İtalyan sporcunun klostebol testi pozitif çıktı. Dr. Klümper’in etkin olduğu dönemde olduğu gibi hap ya da enjekte edilebilir türde üretilmemesine rağmen klostebol yaygın şekilde kullanılıyor. Serie A futbolcuları, tenisçiler ve birçok Olimpik sporcu steroidin vücutlarına nasıl girdiği konusunda savunma yapmak durumunda kaldılar ve çoğu vakada savunmaları kabul gördü. Ancak bazı anti-doping uzmanlarının sporcuların klostebolü krem formunda bilinçli olarak kullandıkları şüpheleri de mevcut.
İtalyan sporunda klostebol:
2018’de doping cezasına çarptırılmadan önce Benevento’nun kaptanı Fabio Lucioni, iki sezonda takımının Serie C’den Serie A’ya yükselişinde önemli rol oynamıştı. Ancak Serie A’da henüz takımı ile üçüncü maçına çıktıktan sonra Lucioni’nin klostebol testi pozitif çıktı ve aldığı ceza sonrası sezonu kapattı. Bir İtalyan mahkemesi Lucioni’nin bilinçli şekilde doping yapmadığını kabul etti ancak kulüp doktoru Walter Giorgione’ye ise dört yıl men cezası verildi. Lucioni vakası geniş çapta yankı uyandırsa da, İtalyan sporcularda klostebol vakaları görülmeye devam etti. Tam dört yıl sonra iki tenisci ve iki basketbolcu Olimpiyatlar öncesinde yapılan testlerde pozitif sonuç verdi. 2021 yılında 17 yaşında olan iki genç tenisçi Mariano Tammaro ve Matilde Paoletti, bilinçli olarak klostebol kullanmamışlardı.
Paoletti, annesinin evcil hayvanı chihuahuaya bir yarasını iyileştirmek için klostebol spreyi vermesi, sonrasında hayvanı severken klostebolun bulaşması sebebiyle pozitif test verdi. Tammaro ise babasının dizindeki bir yaraya sprey uygulaması sebebiyle pozitif çıktığı ortaya çıktı. Ancak klostebel vakaları tenis dışında da görülmeye devam etti.
İtalya’nın en önde gelen basketbol ekiplerinden Olimpia Milano forması giyen Riccardo Moraschini’nin kız arkadaşı yemek yaparken parmağını kestiğinde klostebol spreyi uyguladı. Moraschini de kız arkadaşıyla temas ettiğinde klostebol vücuduna girdi. Kız arkadaşı klostebolun profesyonel sporda yasaklı madde olduğunu bilmiyordu. Milano’da iki yıl önce Christian Burns de klostebol pozitif çıkmıştı.
2016 Rio Olimpiyatları öncesinde ise voleybolcu Orsi Toth ve yelkenci Roberto Caputo klostebol pozitif çıkmaları sebebiyle Olimpiyatları kaçırdı.
Dünya Anti-Doping Ajansı’nın (WADA) verilerine göre; klostebol vakalarının yarısı, hala yasal olarak satıldığı tek ülke olan İtalya’da ortaya çıkıyor. WADA 2016 yılında da Maria Sharapova’da meldonium pozitif çıkması nedeniyle ceza vermişti. Doğu Avrupa dışında meldonium yaygın değildir ve genellikle Rus sporcularda bu madde çıkmaktadır. Avrupa genelinde de klostebolun yaygın olarak kullanıldığı ve reçetesiz temin edildiği tek yer olan İtalya’da yaygın şekilde klostebol vakaları görünmektedir.
Tüm bunlara rağmen İtalya’da satılan klostebol kremlerinin üzerinde doping maddeleri içerdiği uyarıcı işaretin bulunduğu noktada sporcuların kullanmaya devam etmesi şaşırtıcı ya da dikkatsiz şekilde değerlendirebiliriz.
Dr. Armin Klümper’in Bundesliga futbol kulüplerine klostebol tedarik ettiği bildirildi, ilaç Megagrisevit-Mono® markası altında satıldı. Megagrisevit enjekte edilebilir bir şeydi ve o zamanlar İtalyan ilaç şirketi Farmitalia tarafından pazarlanıyordu.
İlaç ilk olarak Doğu Almanya’da, diğer ilaçlarla sentezlenmeden ve devletin Olimpiyat sporcularına verilmeden önce geliştirildi, ancak Berlin Duvarı’nın çöküşünden bu yana ilaç Avrupa’da neredeyse hiç bulunmuyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bununla birlikte, en çok klostebol vakası ile karşı karşıya kalan ülkeler olan İtalya ve Brezilya’da, ilaç reçetesiz olarak eczanelerde satın alınabilir. İtalya’da en yaygın olarak trofodermin olarak krem formunda satılır. Trofodermin, sıyrıkları, lezyonları, yanıkları ve enfekte yaraları tedavi etmek için cilde uygulanır.
Belki de en ünlü klostebol vakasında, Norveçli Olimpiyat kayakçısı Theresa Yohaug, İtalya’da antrenman yaparken güneş yanığını tedavi etmek için trofodermin kremi uyguladıktan sonra steroid için pozitif test ettiğini iddia etti. Yohaug ambalajı gördüğünü kabul etti, ancak bağımsız bir mahkeme yine de kutunun üzerindeki kırmızı uyarı işaretini kaçırdığını kabul etti. 2022’de Pekin Olimpiyatları’nda yarışmasına izin verildi ve üç altın madalya kazandı. Aynı Olimpiyatlarda İspanyol patenci Laura Barquero’nun klostebol testi pozitif çıktı. Barquero’nun İtalya’da yaşıyor olması şaşırtıcı değil.
Anti-doping uzmanları şimdi en azından diğer bazı klostebol vakaları için başka bir gerçeklik olduğundan endişe duyuyorlar. Trofodermin, sporun karanlık tarafına çalışan sporcular için testosteron jellerine daha ucuz, daha elde edilebilir bir alternatiftir.
2009 yazında, Nike Oregon Projesi koçu Alberto Salazar, Nike CEO’su Mark Parker ile bir sporcunun doping testini geçebilmesi adına, cilde ne kadar testosteron jeli uygulanabileceğini belirlemek için bir deney düzenleme konusunda e-posta alışverişinde bulundu. ABD Anti Doping Ajansı tarafından testosteron kaçakçılığı yapmaktan yasaklanan Salazar, sporcuların diğer sporcular tarafından sabote edilebileceğinden şüphe duyduğu gerekçesiyle böyle bir araştırmaya ihtiyaç duyduğunu iddia etti.
Salazar’ın deneyinin amacı hala tartışmalı olsa da, testosteron jelleri profesyonel sporda uzun süredir kullanılmakta. BALCO kimyageri Victor Conte, FBI tarafından tutuklandıktan sonra, Sydney 2000 Olimpiyatları’ndan önce eski sprint kraliçesi Marion Jones’a testosteron kremleri sağladığını itiraf etti.
Conte ayrıca kremleri beyzbol oyuncularına verdi ve testosteronun sistemi o kadar hızlı temizlediğini ve beyzbol oyuncularının her gün aldığını ve yine de pozitif test sonucu çıkmadığını söyledi. Testosteron jelleri cilde düzenli olarak uygulandığında, testosteron birikimi sporcuların kas inşa etmelerine ve kanlarının oksijen taşıma kapasitesi olan hemoglobinlerini artırmalarına yardımcı olur.
Testosteronun kümülatif etkisine rağmen, sporcular her gün sadece küçük bir miktar aldıkları için asla pozitif test sonucu çıkarmıyor.
Portekiz Anti-Doping Ajansı’nın eski başkanı Luis Horta, “Krem kullandıklarından şüpheleniyorum. Çünkü klostebol veya testosteron krem ya da jel formunda uygulandığında, pozitif test verme penceresi çok kısa. Bazen birkaç saattir, o zaman doping kullanmak için iyi bir yol. Testlerde pozitif çıkma ihtimali daha düşüktür” dedi.
2023’te İtalyan tenisçi Stefano Battaglino, yanlışlıkla klostebol aldığını belgeleyemediği için dört yıl men edildi. Ve ilginç bir şekilde, 2010 İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları’ndan önce, İngiliz atıcı Mark Edwards’ın hem klostebol hem de testosteron için pozitif test ettiği belirtildi.
WADA tarafından akredite edilmiş laboratuvarda çalışan bir bilim adamı ise ”Klostebolün yaygın kullanıldığı şekilde krem formunda kullanımının performans arttırıcı bir görevi olmadığını, ancak enjeksiyon gibi diğer yollarla alındığında etkisi meydana gelmektedir.” dedi.
İtalyan bir polis memuru ise klostebol kremlerinin diğer daha güçlü doping maddelerinin varlığını gizlemek için kullanılabileceği söylentiler olduğunu belirtti.
İtalya’nın 30 şampiyonluk ile en başarılı basketbol kulübü olan Olimpia Milano, 2022 baharında görülen klostebol pozitif vakası ile üç yılda üçüncü kez doping vakasıyla karşı karşıya kaldı.
Mart 2022’de Real Madrid’e karşı oynanan bir maçtan sonra, Yunan forvet Dinos Mitoglou’nun anabolik steroid olan dianabol testi pozitif çıktı. Dava, kulübün iki oyuncusu Riccardo Moraschini ve Christian Burns’ün çok tartışılan steroid klostebol için pozitif test etmesinden kısa bir süre sonra ortaya çıkmıştı. Önceki iki vaka 2019 ve 2021 yıllarında görülmüştü.
Dianabol, klostebol gibi ilk olarak 1950’lerde geliştirildi ve Almanya’da pazarlandı. 1960 Olimpiyatları’nda tüm ABD güreş takımına uygulanan son derece güçlü bir anabolik steroiddir. Bariz performans artırıcı faydaları vardır.
Mitoglou’nun İtalyan dopingle mücadele kurumundan davasıyla ilgili bir karar beklediği sırada, Yunan polisi Atina’da spor hekimliği doktorunun binasına baskın düzenledi.
Doktor, Mart 2020’den bu yana sporculara yasaklı doping maddeleri tedarik ediyordu. Doktor, maddeleri Bulgaristan’dan temin etti, Yunanistan’a ithal etti ve müşterilerini onaylanmış ilaçlar olduklarına ikna etmek için yeniden etiketledi.
Mitoglou, bilmeden bir serumla dopinglendiğini iddia edebildi. Doktor aksini iddia etti.
Mitoglou savunmasında, “Doktor, tabletlerin Rusya’dan gelen ‘mucize bir ilaç’ olduğuna dair bana güvence verdi. Bana berrak bir serum verdi. İlgili sorumdan sonra bana bu serumun yardımcı olacağını söyledi.” demişti.
Spor Tahkim Mahkemesi Mitoglou’ya inandı ve NADO Italia (İtalya Anti-Doping Ajansı) tarafından verilen 36 aylık cezayı önemli ölçüde azaltarak 16 aya indirdi. Olimpia Milano, dopinge karşı sıfır toleransını sürdürdü ve Mitoglou’nun davasına müdahil olmadı.
Kaynak: Honestsport
Yazan: Yahya Kemal Doğan
