BM Genel Kurulu’nda konuşan devlet başkanları, Gazze ve Ukrayna’daki savaş ve Lübnan’da şiddetlenen gerilime ilişkin endişelerini dile getirdi. Liderler, küresel barış ve istikrar için acil eylemlerin gerekliliğini vurguladı. İşte BM’nin 79. Genel Kurulu’nda öne çıkan mesajlar…
BM Genel Sekreteri António Guterres Gazze’de acil ateşkes çağrısı yaptı
BM Genel Sekreteri António Guterres, Genel Kurul’da yaptığı konuşmada Gazze’deki duruma geniş yer verdi. Guterres, “Gazze durmak bilmeyen bir kabus ve tüm bölgeyi peşinden sürükleme tehdidi oluşturuyor” diyerek uluslararası toplumu acil ateşkes için harekete geçmeye çağırdı. Rehinelerin koşulsuz serbest bırakılması ve iki devletli çözüme giden geri dönülemez bir sürecin başlatılması gerektiğini vurguladı. Guterres ayrıca Lübnan’daki duruma dikkat çekerek, “Lübnan uçurumun eşiğinde. Lübnan halkı, İsrail halkı ve dünya halkları, Lübnan’ın bir başka Gazze olmasına tahammül edemez” uyarısında bulundu.
ABD Başkanı Joe Biden: “Gazze’deki siviller cehennemi yaşıyor”
ABD Başkanı Joe Biden, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Gazze’deki durumu ele aldı. Biden, “Gazze’deki masum siviller cehennemi yaşıyor” diyerek durumun vahametini ortaya koydu. Katar ve Mısır ile birlikte ateşkes sağlamak için çalıştıklarını belirten Biden, Gazze’deki savaşın sona ermesi gerektiğini vurguladı. Lübnan’a da değinen ABD Başkanı, “Lübnan’da tam ölçekli bir savaş kimsenin çıkarına değil” dedi. Biden, Ukrayna konusuna da değinerek Rusya’nın işgalini kınadı ve Ukrayna’ya desteğin süreceğini belirtti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “İsrail soykırım yapıyor”
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında sert ifadeler kullandı. Erdoğan, İsrail’in Gazze’de “açık bir soykırım” yaptığını söyleyerek uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırdı. BM Güvenlik Konseyi’ne “Bu zulmü, bu barbarlığı durdurun” çağrısında bulunan Erdoğan, İsrail’e “koşulsuz destek” veren ülkeleri de eleştirdi. “Netanyahu’yu durdurmak için daha ne bekliyorsunuz ve bölgeyi kendi siyasi kazançları için tehlikeye atmalarını durdurmak için daha ne bekliyorsunuz?” diye sordu.
Erdoğan BM’den dünyaya seslendi: “Netanyahu insanlığın ittifakı ile durdurulmalıdır”
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva: “Gazze’de misilleme hakkı toplu intikama dönüştü”
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, konuşmasında Gazze, Lübnan ve Ukrayna konularına değindi. Gazze’deki duruma ilişkin “Masum İsrailli sivillere karşı fanatiklerin terör eylemiyle başlayan şey, tüm Filistin halkına karşı toplu cezalandırmaya dönüştü” dedi. Savunma hakkının intikam hakkına dönüştüğünü belirten Lula, Lübnan’daki tırmanmadan duyduğu endişeyi de dile getirdi. Ukrayna konusunda ise barış görüşmelerinin yeniden başlaması gerektiğini vurguladı.
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa: “İsrail toplu cezalandırma yapıyor”
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, konuşmasında hem Hamas’ın 7 Ekim saldırısını kınadıklarını hem de İsrail’in Filistinlilere yönelik “toplu cezalandırma” eylemini eleştirdiğini belirtti. Bu eylemlerin “insanlığa karşı suç” olduğunu vurgulayan Ramaphosa, uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırdı. Apartheid döneminde BM’nin Güney Afrika’ya karşı aldığı tutumu hatırlatarak, benzer bir yaklaşımın Filistin için de gerekli olduğunu söyledi.
Ürdün Kralı Abdullah: “Filistinlilerin zorla yerinden edilmesi kabul edilemez”
Ürdün Kralı Abdullah, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Filistin meselesine odaklandı. Filistinlilerin zorla yerinden edilmesinin asla kabul edilemeyeceğini ve bunun savaş suçu olduğunu vurgulayan Kral Abdullah, “İsrail’in Gazze’deki savaşının acımasızlığı, dünyayı kurbanların gözünden İsrail’i görmeye zorladı” dedi. Uluslararası toplumu Filistinliler için bir koruma mekanizması kurmaya çağırdı.
Katar Emiri Şeyh Tamim: “Haniye suikastini kınıyoruz, arabuluculuğa devam edeceğiz”
Katar Emiri Şeyh Tamim, konuşmasında bölgedeki gelişmelere geniş yer verdi. Hamas siyasi lideri İsmail Haniye’ye yönelik suikastı kınayan Şeyh Tamim, buna rağmen Katar’ın arabuluculuk çabalarına devam edeceğini açıkladı. Lübnan’a yönelik saldırıları da eleştirerek “İsrail şu anda Lübnan’a karşı savaş yürütüyor ve bu savaşın ne kadar tırmanabileceğini kimse bilmiyor” dedi. Katar’ın ABD-Venezuela mahkum takası ve Ukraynalı çocukların aileleriyle buluşturulması gibi çabalarını hatırlatarak, uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması için çalışmaya devam edeceklerini belirtti.
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro: “Gazze ölürse insanlık ölecek”
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada çarpıcı ifadeler kullandı. “Gazze öldüğünde, insanlık ölecek” diyen Petro, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu sert bir dille eleştirdi. “Netanyahu bir suçlu olarak Gazze’ye bomba yağdırıyor” ifadelerini kullanan Petro, uluslararası toplumu Gazze’deki siviller için harekete geçmeye çağırdı. Ayrıca BM Güvenlik Konseyi’nin yapısını eleştirerek, veto yetkisinin suistimal edildiğini söyledi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Guatemala Devlet Başkanı Bernardo Arevalo’dan BM Güvenlik Konseyi’ne eleştiri
Guatemala Devlet Başkanı Bernardo Arevalo, konuşmasında BM Güvenlik Konseyi’nin yapısını eleştirdi. Veto yetkisine sahip ülkelerin bu güçlerini “BM Şartı’nı defalarca ihlal eden devletlere karşı sert kararlar alınmasını önlemek için” kullandıklarını belirtti. Ayrıca Nikaragua ve Venezuela’daki demokrasi sorunlarını kınadı ve Haiti’ye destek sözü verdi.
Ortadoğu’da yükselen gerilime dair BM Genel Kurulu dışında da çok sayıda tepki geldi.
Medyacope uluslararası toplumun tepkilerini sizin için derledi.
Fransa BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, sınırın her iki tarafındaki saldırıların “derhal son bulması” çağrısında bulundu ve çatışmayı ele almak üzere acil bir BM Güvenlik Konseyi toplantısı yapılmasını istedi. Barrot, “İsrail saldırılarının yüzlerce sivili, onlarca çocuğu öldürdüğü Lübnan halkını düşünüyorum” diyerek durumun ciddiyetini vurguladı. Fransa’nın bölgedeki tansiyonun düşürülmesi için diplomatik çabalarını sürdüreceğini belirtti.
Belçika: “İsrail’in saldırılarına şok edici”
Belçika Başbakan Yardımcısı Petra de Sutter, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırılarındaki can kaybından “şok” olduğunu belirtti. “Lübnan’da 492 can kaybı ve bin 600 yaralı. On binlerce kişinin evlerini terk etmesi emredildi. Sadece bir günde” diyerek durumun vahametini ortaya koyan de Sutter, “Bu korkunç İsrail saldırısı bölge için herhangi bir çözüme yol açmayacak. Sadece diplomasi vatandaşları güvenli bir şekilde evlerine getirecek. Sadece ateşkes acıları sonlandıracak” ifadelerini kullandı.
Çin: “Lübnan’ın egemenliğini destekliyoruz”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Lübnanlı mevkidaşı Abdallah Bou Habib ile yaptığı telefon görüşmesinde Çin’in Lübnan’ın egemenliğini korumada kararlılıkla desteklediğini ve İsrail’in saldırılarını şiddetle kınadığını söyledi. Wang, “Bölgedeki gelişmeleri, özellikle de son zamanlarda Lübnan’daki iletişim ekipmanlarının patlatılmasını yakından takip ediyoruz ve sivillere yönelik ayrım gözetmeyen saldırılara kesinlikle karşıyız” dedi. Çin’in “Lübnan dahil Arap kardeşlerin yanında” olduğunu belirten Wang, bölgede barışın sağlanması için çaba göstermeye devam edeceklerini vurguladı.
Rusya: “Çatışma bölgeyi istikrarsıztıracak”
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmanın tırmanmasının bölgeyi istikrarsızlaştırma riski taşıdığını söyledi. Peskov, “Bu elbette potansiyel olarak çok tehlikeli bir olay” diyerek çatışma bölgesinin genişleme ve “bölgenin tamamen istikrarsızlaşması” riskine dikkat çekti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova da yaptığı açıklamada “şiddet sarmalının acilen durdurulması” çağrısında bulundu. Zakharova, “Ortadoğu’nun tam ölçekli bir silahlı çatışmaya sürüklenmesini önlemek için mümkün olan her şeyi yapmalıyız, bunun yıkıcı sonuçları kaçınılmaz olarak bölgedeki ve ötesindeki herkesi etkileyecektir” uyarısında bulundu.
İran: İsrail bölgesel çatışma çıkarmaya çalışıyor
İran Cumhurbaşkanı Masoud Pezeshkian, CNN’e verdiği röportajda İsrail’i bölgeyi daha geniş bir çatışmaya sürüklemeye çalışmakla suçladı. “Barış içinde yaşamak istiyoruz, savaş istemiyoruz” diyen Pezeshkian, “Ortadoğu’da daha büyük bir savaş çıkarsa bunun dünyada kimseye faydası olmayacağını herkesten daha iyi biliyoruz” ifadelerini kullandı. Lübnan’ın “İsrail’in elinde bir başka Gazze olmasına” izin verilmemesi gerektiğini vurguladı.
Mısır: BM Güvenlik Konseyi’ne müdahale çağrısı
Mısır Dışişleri Bakanlığı, BM Güvenlik Konseyi’ni Lübnan’daki duruma müdahale etmeye çağırdı ve Lübnan’ın egemenliğinin ihlal edilmesini kınadı. Mısır, bölgesel bir tırmanmanın “bölgeyi kapsamlı bir bölgesel savaşa sürükleme tehdidi” oluşturduğu konusunda uyardı. Gazze’de ateşkes sağlanması için çabalarını sürdüreceğini belirtti.
Suudi Arabistan’dan tüm taraflara itidal çağrısı
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Lübnan’daki gelişmeleri “büyük endişeyle” takip ettiklerini belirterek “tüm tarafları azami ölçüde itidalli davranmaya” çağırdı. Lübnan’ın egemenliğine saygı gösterilmesinin önemini vurgulayan Bakanlık, uluslararası topluma bölgede tansiyonu düşürme çağrısında bulundu.
Birleşik Arap Emirlikleri “derin endişelerini” ifade etti
BAE, yaptığı açıklamada “derin endişe” ifade ederek “şiddet, tırmanma, hesaplanmamış eylemler ve tepkiler”e karşı olduğunu yineledi. Devlet ilişkilerini ve egemenliğini yöneten yasalara saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulayan BAE, bölgedeki gerilimin azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulundu.
G7 ülkeleri bölgesel çatışma uyarısı yaptı
G7 ülkeleri ortak bir açıklamayla “mevcut yıkıcı döngünün durdurulması” çağrısında bulundu. Açıklamada, devam eden çatışmaların “tüm Ortadoğu’yu hayal edilemez sonuçları olan daha geniş bir bölgesel çatışmaya” sürükleyebileceği konusunda uyarı yapıldı. G7 ülkeleri, tüm tarafları itidalli davranmaya ve diplomatik çözüm yollarını aramaya davet etti.
Birleşik Krallık: “Acil ateşkes ilan edilmeli”
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Lübnan ve İsrail’deki devam eden hava saldırılarından “derin endişe” duyduğunu belirtti. Lammy, “her iki tarafta da acil ateşkes” çağrısını yineleyerek, daha fazla can kaybının önlenmesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa Birliği’nden topyekûn savaş uyarısı
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, New York’ta yaptığı açıklamada “neredeyse tam ölçekli bir savaşta” olduklarını belirtti. Borrell, sivil kayıpların artması ve İsrail’in saldırılarının yoğunlaşmasına dikkat çekerek tansiyonun düşürülmesi için tüm çabaların harcanması gerektiğini söyledi. “Burada New York’ta bunu yapmanın zamanı. Herkes savaşa giden bu yolu durdurmak için tüm kapasitesini kullanmalı” dedi.
Yunanistan’ndan “uluslararası başarısızlık” vurgusu
Yunanistan Dışişleri Bakanı George Gerapetritis, Reuters’a verdiği demeçte tırmanmanın kolektif bir uluslararası başarısızlığı gösterdiğini belirtti. “Yayılmayı engelleyemedik ve savaş ne kadar dağınık hale gelirse, durum çözülmesi o kadar karmaşık hale geliyor” diyen Gerapetritis, Lübnan’ın “muazzam düşmanlığın yaşanabileceği bir bölge” haline gelebileceği konusunda uyardı.
