Çalışmalarında IŞİD’in hilafet iddiasını ve cihatçı şiddeti savunan Bangladeş-Türkiye asıllı Kanadalı ilahiyatçı Jaan Islam’ın Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’ne atanacağı iddia edildi.
Prof. Dr. Mehmet Naci’nin kayyum olarak atandığı Boğaziçi Üniversitesi, yönetim tarafından atanan akademisyenlere yenisinin eklenmesi gündemde. Son tartışma yaratan atama iddiası, siyaset bilimi ve kamu yönetimi bölümünden geldi. Araştırmalarında hilafeti savunup demokratik yönetimlerin gayri meşru olduğunu öne süren Jaan Islam’ın, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’ne atanacağı iddia ediliyor. Islam’ın daha önceki çalışmalarında cihatçı şiddeti ve hilafeti destekleyici söylemleri, endişelere yol açıyor.
Jaan Islam ve kitaplarındaki hilafet ve şiddete dair
Islam, “Hakiki İslam, Cihat ve Terörizm: İslami Dış Politikanın Bilimi” kitabında, İslam ile demokrasinin.bağdaşmadığını savunuyor. Kitapta, “Bu, hilafet içinde demokratik unsurlar olduğu anlamına gelmez. Fakat İslami bir emsali olmadığı için demokratik bir rejim kurmak veya hilafete.dayalı bir yönetim biçimini kısmen değiştirmek için herhangi.bir gerekçe olmadığı anlamına gelir” sözlerine yer veriyor. Jaan Islam, demokratik yönetimlerin zenginlerin kontrolü altında olduğunu iddia ediyor. Islam, hilafetin bu etkilerden “arınmış” bir yönetim biçimi sunduğunu öne sürüyor.
Islam, İslam’ın yalnızca ruhani bir hayat ile sınırlı olmadığını söylüyor. Ve Islam, aynı zamanda siyasi yaşamın da parçası olduğunu belirtiyor:
“İslami yönetimin hakim olduğu bir sistem olmadan, Müslümanların dinlerini tam anlamıyla.yaşayabilmeleri için böyle bir yönetim sistemi inşa etmeleri gerekmektedir.”
Islam, bu bağlamda, Raşidun Halifeliği gibi yönetimlerin “tek meşru” hükümet biçimi olduğunu söylüyor. Islam, ayrıca diğer hükümet biçimlerinin İslam açısından meşruiyeti olmadığını savunuyor.
IŞİD’e dair görüşleri
Kitabın ilerleyen sayfalarında, Islam’ın IŞİD ve onun şiddete dayalı hilafet düzenine ilişkin değerlendirmeleri dikkat çekiyor. IŞİD’in Osmanlı’nın çöküşünden sonra hilafet iddiasında bulunan ilk grup olduğunu ve bu iddianın kendilerine “İslami meşruiyet” sağladığını belirten Islam, bu konuda “IŞİD, Halifelik iddiasında bulunan ilk grup olmuştur. Bunu yaparak onlara savaş ilan etme, yasaları uygulama vb. konularda İslami meşruiyet kazandırmış olurlar” açıklamalarına yer veriyor.
Islam’ın İslam Hukuku ve şeriat üzerine görüşleri
Islam’ın kitabında cihatçı şiddeti destekleyen bazı sözler de yer alıyor. Islam, İslam hukukuna dayandırdığı ceza kanunlarına atıfta bulunarak, zina, hırsızlık ve dinden dönme gibi suçlar için taşlama, el kesme ve ölüm cezaları öngörüyor.
“İslam’a karşı küfür: Ölüm,” “Zina edenin evli olması durumunda ölümüne kadar recm ve 100 kırbaç,” “Sodomi (homoseksüellik): Eylemi gerçekleştiren ve maruz kalan kişi için ölüm” gibi cezaların Kur’an ve hadislere dayandığını belirtiyor.
Islami, bu cezaların Suudi Arabistan’da uygulanmadığını öne sürüyor. Öte yandan Islami, IŞİD’in bu yönde Kur’an ve Sünnet hükümlerini daha “sıkı” uyguladığını söylüyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Selefi cihatçılara akademik ilgi
Islam, doktora tezinde selefi cihatçılardan Abdullah ʿAzzām, Sayyid Imām al-Sharīf, Abū Qatāda al-Filisṭīnī ve Abu Basīṛ alṬarṭūsī gibi isimleri incelediğini belirtiyor. Bu kişiler arasında Afgan mücahitlere destek veren, El Kaide ile bağlantılı olan ve cihatçı fetvalar yayımlayan isimler yer alıyor. Islam’ın tezinde bu kişilerin fikirlerini tartışması ve bazılarına yönelik övgü dolu sözler kullanması, akademik duruşunu sorgulatan unsurlar olarak öne çıkıyor.
Kölelik üzerine görüşleri
Islam’ın aynı kitabında köleliği meşru bir kurum olarak nitelendirdiği, Hz. Muhammed’in kölelere sahip olduğuna değindiği, bu nedenle İslam’da köleliğin yasak olmadığı savunuluyor. “[Kölelik ve mülkiyete el koyma] İslam hukukuna göre yasak değildir. Hz. Muhammed’in kendisi de zaman zaman kölelere sahip olmuştur. Ayrıca Kur’an’da defalarca ‘kölelerin bahsi geçer’” şeklinde açıklamaları var.
Tartışmalı özgeçmiş detayları
Islam’ın özgeçmişindeki tutarsızlıklar, atamaya ilişkin kuşkuları artırıyor. Özgeçmişinde kendi ismiyle yayınladığı “Hakiki İslam. Cihad ve Terörizm. İslami Dış Politikanın Bilimi” kitabının bulunmaması dikkat çekiyor. Islam, bazı makalelerini editörü olduğu dergilerde yayımladığı iddiası da tartışmalar arasında yer alıyor.