MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 1 Ekim’deki açılışında DEM Partili milletvekilleriyle tokalaşması ve ardından PKK lideri Abdullah Öcalan’a yönelik yaptığı “örgütü lağvetme” çağrısı, yeni bir çözüm süreci tartışmalarını gündeme getirdi. DEM Partililerin Öcalan ile İmralı’da görüşme izni beklediği bu süreçte, yaşanan gelişmeleri ve mihenk taşlarını derledik.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin DEM Partili milletvekilleriyle tokalaşmasıyla başlayan ve ardından PKK lideri Abdullah Öcalan’a yönelik çağrılarıyla şekillenen süreç, yeni bir çözüm süreci tartışmalarının merkezinde bulunuyor. Bu süreçte, Öcalan’ın yeğeni Ömer Öcalan’ın İmralı’da gerçekleştirdiği ziyaret ve TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder’in Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bahçeli’ye teşekkür etmesi gibi önemli gelişmeler yaşandı. Son olarak Bahçeli’nin “DEM Parti ile Öcalan görüşsün” çağrısının ardından gözler, Adalet Bakanlığı’ndan çıkacak izne çevrildi. Sürecin detaylarını ve mihenk taşlarını Medyascope sizler için derledi.
Bahçeli’nin DEM Partililerle tokalaşmasıyla süreç başladı
Sürecin ilk gelişmesi 1 Ekim 2024’te Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) açılışında oldu. Bahçeli’nin DEM Partili milletvekilleriyle tokalaşması, siyasi arenada yeni bir çözüm süreci ihtimalini gündeme getirdi. Bu jest, Bahçeli’nin daha sonraki açıklamalarıyla birlikte değerlendirildiğinde, sürecin başlangıcı olarak kabul gördü.
Bahçeli’nin Öcalan’a çağrı
15 Ekim 2024’te Bahçeli, partisinin grup toplantısında Abdullah Öcalan’a seslendi. Bahçeli, “Buyursun terörün bittiğini, örgütünün tasfiye edileceğini tek taraflı ilan etsin” dedi.
Sırrı Süreyya Önder’in teşekkürü
15 Ekim 2024’te TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, Meclis kürsüsünden bir konuşma yaptı. Önder, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli’ye teşekkür etti. Önder, “Barışa gönül indiren, köklü tarihi meselemizi ilk defa bir konuşma eksenine çekmeye çalışan Sayın Cumhurbaşkanına, Sayın Devlet Bahçeli’ye ve barış meselesinde gönül indiren herkese şahsi olarak teşekkür ediyorum” dedi.
Bahçeli’den tarihi “Öcalan” çağrısı: “Gelsin Meclis’te konuşsun”
Bahçeli daha sonra 22 Ekim’de, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın tecrit koşullarının kaldırılması ve örgütün tamamen lağvedildiğini açıklaması halinde, TBMM’de konuşabileceğini ve “Umut Hakkı” kapsamında yasal düzenlemelerden yararlanabileceğini söyledi.
TUSAŞ’a saldırısı
Bahçeli’nin çağrısından bir gün sonra, 23 Ekim 2024’te Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’nin (TUSAŞ) Ankara Kahramankazan’daki merkezine yönelik bir saldırı oldu. Saldırıda 5 kişi hayatını kaybetti, 22 kişi yaralandı. Ayrıca PKK, saldırıyı üstlenerek, TUSAŞ’ın ürettiği silahların Kürt bölgelerine yönelik operasyonlarda kullanıldığını iddia etti.
DEM Partisi Grup Başkanvekili Sezai Temelli, saldırının çözüm süreci tartışmalarına denk gelmesine dikkat çekti. Temelli, “Tam da Türkiye toplumu bir diyalog ve çözüm olasılığını konuşurken bu saldırının gerçekleşmesi düşündürücü” dedi.
Ömer Öcalan’ın İmralı ziyareti
Öte yandan 23 Ekim 2024’te, Öcalan’ın yeğeni ve DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ömer Öcalan, İmralı’ya giderek amcasıyla görüştü. Bu, 43 ay sonra gerçekleşen ilk görüşme oldu. Görüşmenin ardından Ömer Öcalan, sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Ömer Öcalan, amcası Abdullah Öcalan’ın şu mesajını paylaştı:
“Koşullar oluşursa bu süreci çatışma ve şiddet zemininden hukuki ve siyasi zemine çekecek teorik ve pratik güce sahibim.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları
21 Kasım 2024’te Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bahçeli’nin Öcalan’a yönelik çağrısıyla ilgili konuştu. Erdoğan, “Bizim aramızda bir anlaşmazlık, bir uyuşmazlık, bir fikir ayrılığı asla yoktur. Ülkemizin 40 yıllık terör kamburundan kurtarma konusundaki hassasiyetlerimiz aynı” açıklamasını yaptı.
Kandil’in tepkisi
PKK kanadında ise üst düzey yöneticilerinden Murat Karayılan, Bahçeli’nin açıklamalarına cevap verdi. Murat Karayılan durumu “samimiyetsiz bir siyasi manevra” olarak nitelendirdi. Karayılan, örgütün tasfiye edilmesi ya da silah bırakması gibi bir gündemlerinin olmadığını belirtti. Karayılan, “Bu söylemlerle Kürt halkının iradesi yok sayılıyor” dedi.
CHP ne diyor?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, çözüm süreci tartışmalarıyla ilgili konuştu. Özel, “Türkiye’nin çözüm sürecine ihtiyacı var. Ama bu süreç, geçmişte olduğu gibi kapalı kapılar ardında değil, şeffaf bir şekilde yürütülmelidir” dedi.
“DEM Parti ve Öcalan yüz yüze görüşsün” çağrısı
Daha sonra 26 Kasım’da Bahçeli, DEM Parti ile Öcalan’ın İmralı’da yüz yüze görüşmesi gerektiğini söyledi. Bahçeli, “Yüz yüze temasın gecikmeksizin yapılmasını bekliyor, çağrımızı kararlılıkla tekrarlıyoruz” dedi. Ayrıca yeterince acının yaşandığını vurgulayan Bahçeli, “Silah seçenek değil, kucaklayıcı siyaset hedefimizdir” diye konuştu.
- Bahçeli çağrısını yineledi: “Sözümün arkasındayım, teklifimde ısrarlıyım”
- Bahçeli: “İmralı’yla DEM Parti arasında yüz yüze teması bekliyoruz”
DEM Partililer bakanlıktan Öcalan ile görüşme izni bekliyor
Bahçeli’nin “DEM Parti ile Öcalan görüşsün” çağrısının ardından gözler, Adalet Bakanlığı’ndan çıkacak izne çevrildi. DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, son dönemde yaşanan siyasi gelişmeleri Medyascope’a değerlendirdi. Tuncer Bakırhan, Bahçeli’nin açıklamalarının planlı bir proje olduğunu ileri sürdü.
Bakırhan, “İktidarın söylemi ile pratiği arasında büyük bir makas açıklığı, büyük bir uçurum var” dedi. Bakırhan, mevcut sürecin sadece Bahçeli’nin “kendi kendine icat ettiği” bir süreç olmadığını söyledi. Öte yandan Bakırhan sürecin temelinde “iktidarın programları ve projeleri” olduğunu vurguladı.
İktidar ile MHP arasındaki ilişkiyi analiz eden DEM Parti Eş Genel Başkanı, “Bir rol paylaşımı olmuş olabilir. Ama içerik, nitelik ve nüansta farklılıklar olduğu kesin” değerlendirmesini yaptı. Bu durumu örneklerle açıklayan DEM Parti Eş Genel Başkanı, “Bahçeli Ahmet Türk’e övgüler diziyor, bir hafta sonra farklı bir tutum sergiliyor. Ömer Öcalan İmralı’ya gidiyor. Yani Bahçeli ne diyorsa tersine bir pratik işliyor” dedi.
Peki şimdi ne olacak? Öcalan ile görüşme olacak mı?
Yeni çözüm süreci tartışmaları, siyasi ve toplumsal etkileriyle Türkiye’nin gündeminde olmaya devam ediyor. Bu bağlamda Öcalan’ın tecrit koşullarının kaldırılıp kaldırılmayacağı merak konusu. Öte yandan örgütün nasıl bir pozisyon alacağı ve sürecin hangi aktörlerle yürütüleceği önümüzdeki günlerde netleşecek.