Türkiye 2016 yılından beri kış saati uygulamasına geçmiyor. Kalıcı yaz saati uygulaması, güvenlik, biyolojik ritim ve enerji tasarrufu tartışmalarını beraberinde getiriyor. Medyascope kış saati uygulamasının amacını, artılarını, eksilerini sizler için derledi.
Türkiye’de 2016 yılından bu yana uygulanmayan kış saati, enerji tasarrufu ve biyolojik ritim üzerindeki etkileriyle tartışılmaya devam ediyor. Kalıcı yaz saati uygulaması, sabah saatlerinin karanlık olması ve elektrik tüketimindeki artış gibi eleştiriler alırken, resmî makamlar enerji tasarrufu sağlandığını belirtiyor. Peki, kış saati uygulaması nedir ve Türkiye neden bu uygulamadan vazgeçti? Medyascope, bu konuyu sizler için ele aldı.
Kış saati uygulaması nedir?
Kış saati uygulaması, gün ışığından daha fazla faydalanmak amacıyla saatlerin genellikle ekim veya kasım aylarında bir saat geri alınmasıyla yapılan bir düzenleme. Bu sayede sabahları daha erken aydınlanma sağlanarak enerji tasarrufu hedefleniyor. Birçok ülke, enerji tüketimini azaltmak ve sabah saatlerinde daha verimli çalışabilmek için bu uygulamayı benimsedi.
Kış saati uygulamasının amacı nedir?
Kış saati uygulamasının temel amacı, güneş ışığından maksimum düzeyde faydalanarak enerji tasarrufu sağlamak. Günlerin kış aylarında kısalmasıyla sabah saatleri daha karanlık olurken, akşamları gün ışığından yararlanma süresi azalıyor. Saatlerin geri alınmasıyla insanlar, sabahları iş ve okula giderken daha fazla doğal ışık alabilir, bu da elektrik ve aydınlatma maliyetlerini düşürerek enerji tüketimini azaltmayı hedefler. Ayrıca biyolojik ritimlerin doğal ışıkla uyumlu hale gelmesi, toplumsal verimliliği artırır.
Türkiye neden kalıcı yaz saati uygulamasını benimsedi?
Türkiye, 2016’dan itibaren kış saati uygulamasını kaldırarak kalıcı yaz saati uygulamasına geçti. Bu kararın arkasındaki temel nedenler arasında enerji tasarrufu ve gün ışığından daha uzun süre yararlanma isteği bulunuyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın verilerine göre Ekim 2016 ile Mart 2024 tarihleri arasında milyarca kilovatsaat enerji tasarrufu sağlanarak yaklaşık 20 milyar lira tasarruf edildiği belirtiliyor.
- Yaz saati uygulaması ne zaman kalktı?
- Kalıcı yaz saati tartışmalarını vatandaşa sorduk: “Evden karanlıkta çıkıp karanlıkta dönüyoruz”
Türkiye, 2016’dan bu yana kalıcı yaz saati uygulamasını sürdürdüğü için saatler geri alınmayacak ve kış saati uygulamasına geçilmeyecek. Bu nedenle Türkiye’de saatlerin geri alınması gibi bir değişiklik söz konusu değil. Avrupa ve diğer bazı ülkeler kış saati uygulamasına geçerken, Türkiye mevcut saat dilimini korumaya devam ediyor.
Kalıcı yaz saati uygulamasına gelen eleştiriler
Kalıcı yaz saati uygulaması, özellikle kış aylarında sabah saatlerinin karanlık olması nedeniyle çeşitli eleştirilere maruz kalıyor. Biyolojik ritim üzerinde olumsuz etkiler yarattığı, bireylerin sabahları yorgun hissetmesine yol açtığı ve sağlık sorunlarını artırabileceği ifade ediliyor. Özellikle çocukların karanlıkta okula gitmek zorunda kalmaları güvenlik açısından risk teşkil ederken, yaya kazalarının artabileceği yönündeki endişeler dikkat çekiyor. Ayrıca uzun süre karanlık bir ortamda bulunmanın psikolojik olarak motivasyonu düşürdüğü ve bireyler üzerinde olumsuz etkiler yarattığı belirtiliyor.
Uygulamanın enerji tasarrufu sağladığı resmi olarak ifade edilse de, bazı uzmanlar bu görüşe katılmıyor. Elektrik Mühendisleri Odası’nın araştırmasına göre, kalıcı yaz saati uygulaması elektrik tüketimini yüzde 6.5 oranında artırdı.
Sabah saatlerinde artan enerji tüketiminin, akşam tasarruf edilen miktarı dengelediği ve hatta tüketimi artırdığı ileri sürülüyor. Bunun yanı sıra, Avrupa ülkelerinin uygulamayı sürdürmesi nedeniyle Türkiye’nin uluslararası saat dilimi uyumunda zorluk yaşadığı ve bu durumun ticari ilişkilerde aksamalara yol açabileceği vurgulanıyor. Eleştiriler, uygulamanın toplumsal, ekonomik ve psikolojik etkileri açısından yeniden değerlendirilmesi gerektiği yönünde yoğunlaşıyor.
Diğer ülkelerde durum ne?
ABD’de de benzer tartışmalar sürüyor. Örneğin, ABD’nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump’ın Hükümet Verimliliği Bakanlığı’na atadığı Elon Musk, Türkiye’deki gibi yaz saati uygulamasını kaldırmayı planladığını belirtti.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Sonuç olarak, Türkiye’de saatlerin geri alınması veya kış saati uygulamasına geçilmesi planlanmıyor. Kalıcı yaz saati uygulaması devam edecek, bu da kış aylarında sabah saatlerinin karanlık olacağı anlamına geliyor. Bu uygulamanın enerji tasarrufu sağladığı resmî makamlarca belirtilse de, bazı kesimlerden eleştiriler gelmeye devam ediyor.
