Yoksullukla mücadele eden uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın Küresel Eşitsizlikler Raporu’nun 2024 verileri açıklandı. Rapora göre milyarderlerin serveti, bir önceki yıla göre üç kat daha hızlı şekilde arttı. Yoksulluk içinde yaşayanların sayısı 1990’dan beri hiç değişmedi.
Yoksullukla mücadele eden uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın 2024 için hazırladığı rapor yayımlandı. 2024 raporu, milyarderlerin servetinin büyük ölçüde kazanılmamış olduğunu ortaya koyuyor. Tarihsel sömürgecilik üzerinde de duran rapora göre Avrupa’daki süper zenginlerin çoğu, servetlerinin bir kısmını daha fakir ülkelerin sömürülmesine borçlu.
Raporda öne çıkan bazı maddeler şunlar:
- Önümüzdeki on yıl içinde en az beş yeni trilyoner olacak.
- 2024 yılında tüm dünyada her hafta ortalama 4 yeni milyarderle, yılda toplamda 204 yeni milyarder ortaya çıktı. Türkiye’de ise 2024’te 6 yeni milyarder ortaya çıktı.
- Oxfam’a göre aşırı servet birikimi büyük ölçüde hak edilmiyor, milyarderlerin servetinin yüzde 60’ı mirastan, tekel gücünden veya yandaş bağlantılarından geliyor.
- 2023’te Küresel Kuzey’deki en zengin yüzde 1’lik kesim, Küresel Güney üzerinden saatte 30 milyon dolar elde etti.
Milyarderler servetlerine servet katıyor
Milyarderlerin serveti 2024’te 2 trilyon arttı. Bu rakam günlük yaklaşık 5,7 milyar dolara denk geliyor. Türkiye’deki 28 milyarderin serveti günde 19 milyon ABD doları artarak 55,6 milyar ABD dolarına ulaştı.
Dünya Bankası verilerine göre yoksulluk içinde yaşayan 1990’dan beri değişiklik olmadı. Milyarder sayısı 2023’te 2 bin 565 iken, 2024’te 2 bin 769’a yükseldi
Kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana küresel milyarder servetindeki ikinci en büyük yıllık artış gerçekleşmiş oldu.
Rapordaki diğer tespitler şunlar:
- Dünya Bankası’na göre 1990’dan bu yana günde 6,85 dolardan az parayla geçinen insanların sayısı neredeyse hiç değişmedi.
- Forbes verileri, küresel milyarder servetindeki en büyük yıllık artışın (5,8 trilyon dolar) 2021’de koronavirüs salgını sırasında gerçekleştiğini gösteriyor. Bunun sebebi büyük ölçüde hükümetlerin ekonomiye trilyonlarca dolar enjekte etmesi.
- Oxfam verilerine göre küresel milyarder servetinin yüzde 60’ı yandaş veya tekelci kaynaklardan geliyor ya da miras kalıyor. Daha ayrıntılı bakılacak olursa, yüzde 36’sı mirastan, yüzde 18’i tekelci güçlerden, yüzde 6’sı ise yandaş bağlantılarından ediniliyor.
- Forbes’un araştırmasına göre 2009’dan bu yana ilk kez 30 yaşın altındaki bütün milyarderler servetlerini miras yoluyla edindi. Bu durum “Büyük servet transferinin başladığının bir işareti” olarak kabul ediliyor.
- İsviçre Bankası’na göre önümüzdeki 20-30 yıl içerisinde 1.000’den fazla milyarderin mirasçılarına 5,2 trilyon dolar miras bırakması bekleniyor.
- Amin Mohseni-Cheraghlou’nun araştırması Dünya Bankası’nın en büyük kolu olan Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası’nda (IBRD) ortalama bir Belçikalının, ortalama bir Etiyopyalıya kıyasla yaklaşık 180 kat daha fazla oy gücüne sahip olduğunu gösteriyor.
- Düşük ve orta gelirli ülkeler, ortalama olarak ulusal bütçelerinin yüzde 48’ini borç ödemelerine harcıyor.
- 2023 yılında Afrika’da ortalama yaşam süresi 63,8 yılken, Avrupa’da bu süre 79,1 yıl.
