Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Karim Khan, Taliban Yüksek Lideri Heybetullah Ahundzade ve Yüksek Mahkeme Başkanı Abdul Hakim Hakkani hakkında, kadınlara ve kız çocuklarına karşı işledikleri suçlar nedeniyle yargılamak için tutuklama kararı talep etti.

UCM Başsavcılığı, 15 Ağustos 2021’den bu yana Taliban’ın sürdürdüğü sistematik hak ihlallerini belgeledi. Khan, iki liderin kadınlara, kız çocuklarına ve Taliban’ın ideolojik beklentilerine uymayan kişilere karşı suç işlediklerini tespit etti. Savcılık, uzman tanıklıklar, adli raporlar ve Taliban kararnamelerini delil olarak sundu. Soruşturma kapsamında cinayet, işkence, tecavüz ve diğer cinsel şiddet türleri, zorla kaybetme ve insanlık dışı muamele suçları belgelendi.
Khan, Taliban’ın şeriat yorumunun temel insan hakları ihlallerini meşrulaştıramayacağını vurguladı.
- Taliban’ın yeni yasasıyla sesi yasaklanan Afgan kadınlar: “Yaşayan ölüler gibiyiz”
- Afganistan’da cinsiyet Apartheid’i: Genç kadınlar gizli doğum günü partileri düzenliyor
Taliban rejiminin uygulamaları
Taliban yönetimi iktidara geldikten sonra kadın haklarını sistematik olarak kısıtladı. Afganistan’da 1.5 milyon kız çocuğu eğitim hakkından mahrum bırakıldı. 12 yaşından büyük kızların okula gitmesi yasaklandı. Kadınların çalışma hayatına katılımı engellendi. Kamu alanlarına girişleri kısıtlandı. Güzellik salonları, parklar ve spor salonları kadınlara kapatıldı.
Kadınlar erkek refakatçi olmadan seyahat edemiyor ve tam örtünme zorunluluğuna tabi tutuluyor.
Son olarak Aralık ayında sağlık sektöründeki eğitim fırsatları da kadınlara kapatıldı.
UCM ne yapabilir?
UCM, ulusal makamların soruşturamadığı veya soruşturmak istemediği soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarını araştırıyor. Savcılık ofisi, Taliban yönetiminin işbirliği yapmadığını ve korku nedeniyle tanıkların ifade vermekte zorlandığını açıkladı. Afganistan soruşturması 2007’den bu yana devam ediyor ve ABD’nin işlediği iddia edilen suçları da kapsıyordu.
Tutuklama kararı çıkarsa iki Taliban yöneticisinin Afganistan dışına çıkarsa mahkemeye taraf ülkelerde gözaltına alınabilecek.
Washington Wilson Center’dan kıdemli araştırmacı Nader Nadery, kararın Afgan kadınları için umut verici olduğunu ve cezasızlığa karşı güçlü bir mesaj içerdiğini belirtti.
UCM’nin karşılaştığı siyasi zorluklar
Mahkeme şu anda ciddi bir kriz döneminden geçiyor. Trump yönetimi, Netanyahu hakkında çıkarılan Gaza tutuklama kararı nedeniyle yeni ekonomik yaptırımlar hazırlıyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Rusya ise, Putin hakkındaki karara misilleme olarak UCM Başsavcısı Khan için tutuklama kararı çıkardı.
Mahkeme, 125 üye ülkenin işbirliğine bağımlı olmasına rağmen, son dönemde üye ülkeler bile tutuklama kararlarını uygulamakta isteksiz davranıyor.
İtalya’nın yakın zamanda bir şüpheliyi yakalayıp teslim etmemesi, mahkemenin etkinliği konusundaki endişeleri artırdı.
Kaynak: Reuters