Belarus’ta yapılan devlet başkanlığı seçimini, 31 yıldır ülkeyi yöneten Alexander Lukaşenko’nun kazandığı duyuruldu. Batılı ülkeler seçimi “hileli” olarak nitelendirirken, Lukaşenko oyların yüzde 88’ini aldığını söyledi. “Batı’yı umursamıyorum” dedi.
Belarus Seçim Komisyonu Başkanı Igor Karpenko, 6,9 milyon seçmenin bulunduğu ülkede katılım oranının yüzde 85,7 olduğunu açıkladı. Lukaşenko’nun karşısında yarışan dört adayın hiçbiri yüzde 5 oy oranını geçemedi.
Devlet televizyonunda yayınlanan ilk sonuçlar, Lukaşenko’nun oyların yüzde 87.6’sını aldığını gösterdi.
Lukaşenko’nun karşısındaki dört aday tanınmayan isimlerden oluştu. The Guardian‘a göre önemli muhalif figürler ya hapiste ya da sürgünde bulunuyor. Sürgündeki muhalif lider Sviatlana Tsikhanouskaya seçimi “diktatörlerin ritüeli” olarak nitelendirdi. Tsikhanouskaya’nın eşi Sergey bir yıldır hapiste tutuluyor.
2020’deki seçim protestolarından bu yana 1250 siyasi tutuklu hala cezaevinde.
Belarus’ta muhalefet hapiste
2020 seçimlerinden sonra çıkan protestolarda on binlerce kişi tutuklandı. İnsan hakları örgütü Viasna’nın verilerine göre halen bin 250 siyasi tutuklu bulunuyor. BM raporlarına göre 2020’den bu yana 300 bin Belaruslu ülkeyi terk etti.
Uluslararası tepkiler ve yaptırımlar
AB’nin üst düzey diplomatı Kaja Kallas seçimi “sahte” olarak nitelendirdi. Alman Dışişleri Bakanı Baerbock ve Polonya Dışişleri Bakanı Sikorski de seçimlerin demokratik olmadığını vurguladı. AB ve ABD, 2020’den bu yana Lukaşenko yönetimini meşru kabul etmiyor. Lukaşenko ise düzenlediği basın toplantısında bu eleştirileri reddetti.
Rusya ile stratejik ortaklık devam edecek
Belarus, 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği saldırıda topraklarını Rus ordusuna açtı. 2023’te ise Rus taktik nükleer silahlarının ülkeye yerleştirilmesini kabul etti. NATO ülkeleriyle sınırı bulunan Belarus’un bu kararı, bölgedeki güvenlik dengelerini etkiledi. Lukaşenko, Putin’le olan stratejik ortaklığını sürdüreceğini belirtti.
Ekonomik ve siyasi yapı
Belarus ekonomisi büyük oranda devlet kontrolünde işliyor. Ülkede bağımsız medya kuruluşları yasaklı durumda. Yurt dışında yaşayan Belarusluların oy kullanma hakkı bulunmuyor. Lukaşenko yönetimi, Sovyet döneminden kalma devlet planlı ekonomi modelini sürdürüyor.
1994’ten bu yana iktidarda olan Lukaşenko, “Avrupa’nın son diktatörü” olarak anılıyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Gelecekte Belarus’u ne bekliyor?
Siyasi analistler, Lukaşenko’nun yeni dönemde Rusya ile ilişkilerini sürdürürken Batı’yla da diyalog arayışına girebileceğini öngörüyor. Ukrayna savaşının seyri, Belarus’un dış politikasını şekillendirecek en önemli faktör olarak görülüyor. Ekonomik yaptırımlar nedeniyle Rusya’ya olan bağımlılığı artan Belarus’un, uluslararası izolasyondan çıkış yolları aradığı belirtiliyor.
