Macaristan’da parlamento, LGBTİ+lar ve çifte vatandaşların haklarını sınırlayacak anayasa değişikliklerini onayladı.
Macaristan Parlamentosu, 14 Nisan’da yaptığı oylamayla LGBTQ+’ların kamusal alanda toplanmalarını yasaklamaya ve hükümetin bazı çifte vatandaşların vatandaşlıklarını geçici olarak askıya almasına imkân tanıyan anayasa değişikliklerini kabul etti.
Başbakan Viktor Orbán’ın partisi Fidesz tarafından sunulan tasarı, 140 evet oyuna karşılık yalnızca 21 hayır oyu aldı. Oylama öncesinde yüzlerce kişi değişiklikleri protesto etmek için parlamento önünde toplandı.
Hükümet, anayasa değişikliğini “çocukların fiziksel, ahlaki ve ruhsal gelişiminin korunması” gerekçesiyle savunurken, hak savunucuları bunu Macaristan’ın illiberal bir yönetime doğru kayışında yeni bir eşik olarak değerlendirdi.
LGBTQ+ gösterilerine anayasal engel getirildi
Yeni düzenleme, LGBTQ+’ların kamusal etkinliklerinin yasaklanmasına anayasal dayanak sağlıyor. Anayasaya eklenen ifadeyle “çocukların gelişim haklarının yaşam hakkı dışındaki tüm haklardan önce geldiği” belirtiliyor. Bu değişiklik, 2021’de çıkarılan ve çocukları koruma iddiasıyla LGBTQ+ içeriklere yasak getiren yasayı anayasal düzeye taşıyor.
“Cinsiyet yalnızca kadın ya da erkek olabilir” vurgusu
Değişiklik metninde, bir kişinin doğumda belirlenen cinsiyetinin biyolojik bir gerçek olduğu, cinsiyetin yalnızca kadın ya da erkek olabileceği açıkça belirtiliyor.
Bu düzenleme, intersekslerin varlığının ve cinsiyet kimliği çeşitliliğinin hukuk önünde tanınmamasına yol açıyor. Daha önce çıkarılan yasalarda da eşcinsel çiftlerin evlat edinmesi yasaklanmıştı.
Vatandaşlık da askıya alınabilecek
Anayasa değişikliğinde yer alan bir diğer düzenleme, kamu düzeni, kamu güvenliği ve ulusal güvenliğe tehdit oluşturduğu düşünülen kişilerin Macar vatandaşlıklarının geçici olarak askıya alınmasını öngörüyor. Bu hüküm, AB veya Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) dışındaki ülke vatandaşlığına da sahip olan Macarları kapsıyor. Bu kişiler en fazla 10 yıl süreyle vatandaşlıktan çıkarılabilecek ve sınır dışı edilebilecekler.
George Soros yeniden hedefte mi?
Fidesz partisi, bu adımın “yabancı fonlarla desteklenen STK’ları, satın alınmış politikacıları ve sözde bağımsız medyayı” hedef aldığını savunuyor. Düzenlemenin özellikle ABD vatandaşlığı bulunan Macar asıllı milyarder George Soros’u hedef aldığı yönünde yaygın bir kanaat var. 2018’de Orbán, seçim kampanyasında “Soros’u durdurun” sloganını kullanmış ve Soros’a bağlı Açık Toplum Vakıfları, artan baskı nedeniyle Macaristan’daki faaliyetlerini sonlandırmıştı.
Anayasa değişikliği, Başbakan Viktor Orbán’ın 2010’dan bu yana uyguladığı ve “illiberal demokrasi” olarak tanımladığı yönetim modelinin güçlendirilmesine yönelik son adım olarak değerlendiriliyor. Ancak kamuoyu yoklamaları, 2026’daki seçimler öncesinde Orbán’ın Fidesz partisinin karşısına güçlü bir rakip olarak çıkan merkez sağ Tisza partisinin öne geçtiğini gösteriyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
