Ukrayna, Rus bombardıman uçaklarını yok etmek için büyük bir “Örümcek Ağı” operasyonu başlattığını duyurdu. Ukrayna Güvenlik Servisi, 40’tan fazla Rus savaş uçağını vurduklarını ve Rusya’ya 7 milyar dolarlık hasar verdiklerini bildirdi. İki ülkeden heyetler bugün İstanbul’daki Çırağan Sarayı’nda görüşecek.
Ukrayna, savaşın başından bu yana Rusya topraklarında gerçekleştirdiği en uzun menzilli saldırıyı 1 Haziran Pazar günü düzenledi.
Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın Bryansk ve Kursk bölgelerinde, dün (1 Haziran) iki köprü çöktü. Bryansk bölgesindeki bir köprünün demiryolu raylarına çökmesi sonucu, Moskova yönüne giden bir yolcu treni raydan çıktı. Olayda en az 7 kişi hayatını kaybetti, 47 kişi yaralandı.
Rus yetkililer, saldırının Ukrayna tarafından düzenlendiğini öne sürdü. Ancak konuya ilişkin Ukrayna’dan resmi bir açıklama yapılmadı.
Daha sonra Rusya, Ukrayna ordusuna ait bir askeri eğitim sahasına füze saldırısı düzenledi.
Saldırıda en az 12 Ukrayna askeri hayatını kaybetti, 60’tan fazla asker yaralandı. Olay sırasında birçok askerin sığınaklarda bulunduğu belirtildi. Eğitim sahasının yeri açıklanmadı.
Ukrayna’dan Rusya’ya “tarihi” saldırı
Ukrayna, savaşın başlangıcından bu yana Rusya topraklarına yönelik en kapsamlı insansız hava aracı (İHA) saldırısını gerçekleştirdi. Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), Rusya’nın derinliklerindeki dört askeri havaalanına dün geniş çaplı bir İHA saldırısı düzenledi.
“Örümcek Ağı” adının verildiği operasyonda 40 savaş uçağı etkisiz hale getirildi. SBU kaynaklarına göre saldırının hazırlığı yaklaşık 18 ay sürdü.
Saldırının amacının, Rusya’nın stratejik bombardıman kapasitesini zayıflatmak olduğu kaydedildi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“En uzun menzilli operasyonumuz”
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, saldırılarla ilgili, “En uzun menzilli operasyonumuz” dedi.
Volodimir Zelenskiy, operasyon kapsamında 117 insansız hava aracının (İHA) kullanıldığını ve bu araçlarla Rusya’nın stratejik seyir füzesi taşıyıcılarının yüzde 34’ünün vurulduğunu açıkladı.
Her İHA’nın ayrı bir pilot tarafından yönetildiğini belirten Zelenski, operasyonu “mutlak bir başarı” olarak nitelendirdi.
Zelenskiy, Telegram hesabından yaptığı açıklamada, SBU Başkanı Vasil Malyuk’u kabul ederek, Rusya’nın askeri havaalanlarına yapılan saldırılar hakkında bilgi aldığını belirtti.
SBU’nun saldırılarını değerlendiren Zelenskiy “Kesinlikle mükemmel bir sonuç. Ukrayna’nın bağımsız bir sonucu” diye yazdı.
Saldırının detayları
SBU kaynakları, saldırının detaylarına dair BBC’ye verdikleri açıklamada, İHA’ların ahşap mobil kabinlerin içine gizlenerek kamyonlarla Rusya’ya sokulduğunu ve üslerin yakınına park edilen araçların çatılarının uzaktan açılarak İHA’ların ateşlendiğini söyledi.
“Operasyonun koordinasyon merkezi, Rusya’nın kendi istihbarat kurumu FSB’nin bulunduğu bölgelerden birinin hemen yanında yer alıyordu” diyen Zelenskiy, operasyona katılan tüm personelin güvenli şekilde Rusya’dan çıkarıldığını duyurdu.
Hedef alınan uçaklar arasında nükleer kapasiteli Tu-95 ve Tu-22M3 stratejik bombardıman uçakları ile A-50 erken uyarı uçakları da bulunuyor.
Irkutsk Valisi Igor Kobzev, saldırının Belaya Üssü yakınlarındaki bir kamyondan fırlatılan İHA’larla gerçekleştirildiğini doğrularken, Rusya Savunma Bakanlığı da hava üslerine saldırı yapıldığını kabul etti.
Bakanlık, Ivanovo, Ryazan ve Amur’daki üslerde saldırıların püskürtüldüğünü, Murmansk ve Irkutsk bölgelerinde ise “bazı uçakların alev aldığını” açıkladı.
İstanbul’da barış görüşmeleri yapılacak
Rusya ile Ukrayna arasındaki doğrudan görüşmeler, üç yılı aşkın bir aranın ardından İstanbul’da 16 Mayıs’ta yeniden başladı. İlk toplantı, yaklaşık iki saat sürmüştü. Taraflar, ateşkes için çalışmaları sürdürme niyetlerini ifade etmişti. Buna karşılık, “bine karşı bin” formülüyle bir savaş esiri takası gerçekleştirildi.
Rus ve Ukrayna’nın resmi haber ajansların aktardığına göre, Rusya ve Ukrayna heyetleri, İstanbul’da bugün ikinci kez bir araya gelecek. Ukrayna heyetine Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek, Rus heyetine ise Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Medinskii liderlik edecek.
Zakharova, İstanbul’daki ikinci tur görüşmelerde, Rus heyetinin kadrosunda herhangi bir değişiklik olmayacağını belirtti. İlk turda Medinskii’nin yanı sıra, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Rusya Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay İstihbarat Ana Dairesi Başkanı Igor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin de müzakere ekibinde yer almıştı.
Ukrayna’nın heyetinde değişiklik
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ise, müzakere heyetinin yapısında değişiklik yaptı. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmayı Merkez Hukuk Dairesi Uluslararası ve Operasyonel Hukuk Departmanı Başkanı Aleksey Malovatski bu kez İstanbul’a gitmeyecek.
Buna göre, heyete üç yeni üye dahil edildi: Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkan Yardımcısı Yevgeny Ostryansky, Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiserliği’nin Savunma ve Güvenlik İlişkilerinden Sorumlu Temsilcisi Yury Kovbasa ve Genelkurmay Merkez Hukuk Dairesi Uluslararası Hukuk Departmanı Başkanı Andrey Fomin.
Rusya, görüşmeler sırasında “barış muhtırasını” sunacak
Rusya, “barış şartlarını içeren muhtırasını” henüz resmi olarak sunmadı. Ukrayna medyasında yer alan haberlere göre, Ukrayna, kalıcı bir çözüm sağlamayı amaçlayan ayrıntılı bir yol haritasını Rusya tarafına sundu.
Rus devlet medyasına konuşan Medinskii, Rus tarafının Ukrayna’nın barış tekliflerini aldığını doğruladı. Rusya ise kaynaklarına dayandıran devlet haber ajansı Interfax’ın bildirdiğine göre, muhtırasını yalnızca görüşmeler sırasında sunmayı planlıyor. Rusya’nın bir diğer resmi haber ajansı TASS’ta yer alan habere göre, muhtıraların karşılıklı olarak sunulması, ikinci toplantıdan beklenen en önemli gelişmelerden biri olarak öne çıkıyor.
Batı medyasında yer alan haberlerde aktarılan Ukrayna’nın barış planına göre, en az 30 günlük bir ateşkes teklifinde bulunulacak. Bunu tam kapsamlı bir savaş esiri takası ve Rusya’nın kontrolündeki bölgelere götürülen Ukraynalı çocukların iadesi izleyecek. Nihai hedefin ise Zelenskiy ve Putin arasında olası bir zirve gerçekleştirmek olduğu kaydedildi.
İkinci tur görüşmeleri, 28 Mayıs’ta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tarafından duyurulmuştu. Rusya’nın, “bir dizi pozisyonu tanımlayan olası bir barış anlaşmasına” ilişkin bir muhtıra üzerinde Ukrayna ile çalışmaya hazır olduğu bildirilmişti.
Zelenskiy ise, müzakerelerde, “tam ve koşulsuz ateşkes, tutukluların serbest bırakılması ve kaçırılan çocukların geri verilmesi” gibi konuların gündeme getirileceğini belirtti. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, “Sadece liderler temel sorunları çözebilir” diyerek, Putin ile doğrudan görüşme isteğini yineledi.
ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya temsilcileri de İstanbul’da
ABD’nin Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg, İstanbul’da bugün yapılacak görüşmelere ilişkin ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere temsilcilerinin de İstanbul’da bulunacağını söyledi. Putin ise, Kellogg’un dört ülkenin temsilcilerinin de İstanbul’da bulunacağını söylemesinin ardında, “İsteyen istediği yere seyahat edebilir. Ancak bu dört ülkenin temsilcilerinin hareketleri ile İstanbul’daki ikili Rusya-Ukrayna görüşmeleri arasında bir bağlantı görmüyoruz” dedi.
Rusya-Ukrayna görüşmelerinde saldırılar etkili olabilir
Batı ve ABD medyasında yer alan haberlere göre, dün yaşanan gelişmeler, savaşın seyrinde önemli bir dönüm noktası olabilir. İstanbul’daki müzakereler, barış umutlarını yeniden gündeme getirmişti.
Ancak Ukrayna’nın Rusya’nın derinliklerine yönelik saldırılarının, savaşın coğrafyasını genişlettiği bildirildi. Tarafların, karşılıklı güven eksikliği ve sahadaki gerilimlerin, kalıcı bir çözümün önünde engel teşkil etmeye devam ettiği kaydedildi.
Kaynak: BBC, ANKA
