Kurban Bayramı süresince yollarda hız limitlerinin sık sık değişmesiyle bir milyon sürücü radar cezalarına yakalandı. Uzmanlar, sertifika eksikliği nedeniyle cezalara itirazın mümkün olduğunu, muhalefet ise uygulamayı “tuzak” olarak nitelendiriyor. Kulislerde bayram cezalarının da iptal edilebileceği konuşuluyor.
Bayram tatili boyunca otoyollarda 30–40 km aralıklarla hız sınırlarının düşürülmesi ve yapay zekâ destekli radarlarla yoğun denetim yapılması tepki yarattı. İlk gün 2 milyondan fazla aracın kontrol edildiği uygulamada, 12 bin 407 araç sürücüsüne yalnızca bir günde 26,9 milyon TL tutarında ceza kesildi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, uygulamanın amacının trafik kazalarının önüne geçmek olduğunu belirtti. Ancak resmi veriler, geçen yılın Kurban Bayramı’na kıyasla kaza sayısında büyük bir değişiklik olmadığını, ölümlü kazalarda ise küçük bir artış yaşandığını ortaya koydu.
Cihazlar gerçekten yeterince güvenilir mi?
Uygulamanın yarattığı tepki yalnızca ceza bilançosuyla sınırlı değil.
Trafik kazaları alanında çalışan uzmanlar, radar cihazlarının teknik sertifikasyonlarında ciddi sorunlar olduğunu ileri sürüyor. Sözcü’den Erdoğan Süzer’e konuşan Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği’nden Bilal Yeşil, denetimlerde kullanılan TrafiDAR isimli radar sistemlerinin uluslararası ölçüm sertifikalarına sahip olup olmadığının belirsiz olduğunu ve bu nedenle kesilen cezaların hukuken geçersiz sayılabileceğini ifade etti.
Bu tür durumlarda sulh ceza hâkimliklerine yapılan başvurular sonucunda cezaların iptal edildiği örneklerin bulunduğu da hatırlatılıyor.
Hız sınırlarında düzenleme yapılacak mı?
Kamuoyunda oluşan baskı nedeniyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı, hız sınırı levhalarının konumu ve sistemin genel işleyişiyle ilgili bir inceleme başlattı.
Yetkililer, hız sınırlarının daha tutarlı hale getirilmesi için yeni bir değerlendirme yapılacağını, gerekirse bazı levhaların yerlerinin değiştirileceğini açıkladı. Yapay zekâ destekli radar sistemlerinin denetim protokollerinin gözden geçirileceği de belirtiliyor.
Muhalefet ne diyor?
Muhalefet partileri de uygulamayı sert dille eleştirdi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, bayram trafiğinde ceza sisteminin “vatandaşa kurulan bir mali tuzağa” dönüştüğünü savunarak hükümeti eleştirdi. Dervişoğlu, “İktidar, vatandaştan vergi değil, ceza yoluyla gelir elde etmeyi alışkanlık haline getirdi” dedi. Sosyal medyada da çok sayıda sürücü, hız sınırı uyarı levhalarının yetersizliğini ve radarların ani geçişlerde devreye girmesini protesto etti.
Cezalar iptal edilebilir mi, sürücüler ne yapmalı?
Cezaya maruz kalan vatandaşların büyük bölümü, itiraz haklarını kullanmak üzere sulh ceza hâkimliklerine başvurmaya hazırlanıyor. Hukukçular, radar cezası alan sürücülerin e-Devlet üzerinden ya da doğrudan mahkemeye başvurarak 15 gün içinde itiraz edebileceklerini, itiraz dilekçelerinde radar cihazlarının sertifika eksikliği ve yol üzerindeki hız limiti karmaşasını gerekçe gösterebileceklerini belirtiyor. Ayrıca görüntüsüz kesilen cezaların da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına aykırı olduğuna dair görüşler bulunuyor.
Radar cezaları nasıl takip edilir?
Radar cezası (hız ihlali cezası) genellikle 3 ila 10 gün içinde e-Devlet veya Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) sistemine düşer.
Tebligat süresi 10-30 gün arasında değişir, tebliğden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa indirim uygulanır.
https://www.turkiye.gov.tr/emniyet-arac-plakasina-yazilan-ceza-sorgulama ekranından araç plakasına yazılan cezalar T.C kimlik numarası ve e-Devlet şifresi ile sorgulanabiliyor.
