İslam Özkan yazdı: Müslüman Kardeşler’in İran’a destek mesajı ne anlama geliyor?

İsrail saldırılarından yaklaşık 4 gün sonra Müslüman Kardeşler Genel Mürşid Vekili Dr. Salah Abdulhak, sosyal medya hesabından İran Devrim Rehberi Ayetullah Ali Hamaney’e hitaben İran’ın desteğini belirten bir mektup yayımladı.

Bildirinin başında Hamaney’i selamlayan Abdulhak, İsrail’in İran’a yapmış olduğu saldırıyla ilgili hiç ama/fakat gibi sözcüklere başvurmadan, Müslüman Kardeşler’le İran arasında geçmişte yaşanan sorunlara değinme ihtiyacı hissetmeden net ifadelerle şu cümleyi kuruyor:

“Kendi adıma ve Müslüman Kardeşler adına, İran İslam Cumhuriyeti’nin İsrail’in zalimce saldırılarıyla karşı karşıya kaldığı bu süreçte tam destek verdiğimizi teyit etmek isterim. Ayrıca İranlı liderler, âlimler ve masum vatandaşlardan oluşan tüm şehitler için en içten taziyelerimi sunarım.”

Arap kamuoyunda tepkiler: Mezhep mi siyaset mi?

X’te yayımlanan mesajın ardından sosyal medyada ortalık karıştı ve toz duman oldu. Müslüman Kardeşler’in İran’a verdiği destek, özellikle Arap sosyal medya kullanıcılarını böldü. Kimi bu desteğe sert tepki gösterirken kimi de bunun doğru bir yaklaşım olduğunu, Müslümanların birlik ve beraberlik içerisinde olmasının, tam da İsrail’in ABD desteğinde saldırılarını yoğunlaştırdığı bir süreçte oldukça önemli olduğunu belirtip tam destek verdi. Bir kısmı ise “İnanç bağlamında bu destek verildiyse sorun çok büyük ama politik bir destekten ibaretse biz de İsrail’in yok olmasını ya da en azından bu savaştan mağlup ayrılmasını istiyoruz” diyerek akideyle politik duruşu birbirinden ayıran bir yaklaşım ortaya koydu. Bir de Arapça hesapların kullandığı sosyal medyada bolca “Allahım, zalimleri zalimlerle cezalandır ve bizi onların elinden sağ salim kurtar” şeklinde duaların yer aldığını görmek mümkün. Bunun ise daha çok İsrail’in bu savaştan galip çıkmasını isteyen trol ya da gerçek Körfez kaynaklı hesapları olduğu, bir kısmının ise tanınmış medya fenomeni isimler olduğu görülüyor.

Arapça sosyal medya hesaplarında tepkiler farklı olsa da hatta yer yer bazı hesaplar Abdulhak’ın cemaat adına konuşmaya yetkisinin olmadığını, yayınlanan başka bir açıklamaya gönderme yaparak örgüt adına konuşma hakkına sahip isimler listesinde Abdülhak’ın adının bulunmadığını söylese de cemaate yakın hesapların ve basın yayın organlarının tutumu, bu bildiriyi sahiplendiğini ortaya koyuyor.

Nitekim Müslüman Kardeşler’e yakın Arabi 21 sitesinde yayınlanan ve mektubu değerlendiren bir makalede yazar şu ifadeleri kullanıyor:

“Bu mesaj, özellikle İran veya genel olarak Şii mezhebiyle ilgili açıklamalar gibi tartışma yaratacak nitelikte. Sünni-Şii ilişkilerinde uzun süredir birçok gelişme yaşanmış ve Müslüman Kardeşler’in yanı sıra Sünnilerle İran arasındaki bağlar karmaşık bir hal almış olsa da, günümüzdeki olaylar bu meselelere eskisi gibi bakılmasını zorlaştırıyor. Artık herkes, Netanyahu ve Siyonistlerin korkutucu ve rahatsız edici emelleri karşısında varoluşsal bir tehlike hissediyor.”

Gerek Müslüman Kardeşler’in İran’a destek mektubunda dikkat çeken nokta, İran’a güçlü bir varlığını hissettirirken kullanılan ifadelerdeki netlik oldukça dikkat çekici. Bildiride İran liderliği, halkı ve devletiyle İsrail’e karşı mücadelesinde tam destek veriliyor, Arap dünyasında gerek resmi gerekse belirli çevrelerden gelecek tepkilerin çok da umursanmadığı görülüyor.

İran’la geçmişin çatışmasından bugünün ittifakına

Geçmişte Arap ayaklanmaları sırasında ve özellikle de Suriye savaşının en alevli zamanlarında taraflar arasında ciddi krizler yaşanmış, cemaat İran’a net bir tavır koymuştu. Örneğin 2012’de Ürdün’de grubun Genel Başkanı Hammam Said’in Gazze’deki Filistin hükümetinin başbakanı İsmail Haniye’nin İran’a gitmemesini istemişti. Hammam Said, Haniye’ye İran ziyaretinin pek çok kişiyi kızdıracağını, özellikle de Suriye’de ve Arap ve İslam halkları arasında Suriye rejimini ve Devlet Başkanı Beşar Esad’ı destekleyen ve onunla müttefik olan İran’ın tutumuna karşı büyük bir öfke olduğunu ifade etmişti. Ancak son süreçte geçmişte yaşanan gerilimlerin ve krizin rafa kaldırıldığı, eski sorunların ve mezhebi ayrılıkların bir kenara bırakılarak birlik vurgusu ön plana çıkıyor.

İran’ın Filistin’e verdiği destek nedeniyle hedef tahtası haline getirildiği belirtilirken İsrail’in Gazze’de yaptığı soykırıma da dolaylı gönderme yapılarak İran’ın İsrail saldırısına karşı koymadaki kararlılığı takdir ediliyor.

Müslüman Kardeşler bildirisinde Filistin, Lübnan, Yemen ve İran’da Müslümanların bugün sunduğu değerli fedakârlıkların, birliği sağlamak, ayrılıkları terk etmek ve çabaları birleştirmek için büyük bir sorumluluk yüklediği vurgulanıyor. Buradan da anlıyoruz ki cemaatin İran’a yönelik tutumu taktiksel değil, bütün İslam coğrafyasında Şii-Sünni diyaloğunun da ötesinde taraflar arasında ABD ve İsrail’in ortaklaşa düzenlediği düşünülen saldırılarına karşı tam bir işbirliği ve stratejik bir ittifak öneriliyor.

Özellikle İran’ın savaşın bu aşamasında İsrail hedeflerini ciddi bir şekilde vurması, gücünü göstermesi ve kolay alt edilebilecek bir düşman olmadığını kanıtlamasıyla birlikte Ortadoğu’daki çevrelerden İran’a yönelik desteğin arması bekleniyor.

Ancak özellikle eski daha çok seküler karakteriyle ön plana çıkan ÖSO ve Suriye muhalefeti çevreleriyle Körfez ve Körfezin Vehhabi/Selefi etki alanı içerisinde bulunan ve konuya teolojik açıdan yaklaşan çevrelerin yanı sıra politik olarak ABD ve AB ile kendini özdeşleştirmiş Arap rejimlerinin nüfuz alanındaki çevrelerde bu konuda önemli bir direnç gözlemleniyor. Bir de Irak’ta özellikle kendinin İran ve İran’ay yakın Haşdi Şabi benzeri örgütler tarafından mağdur edildiğini düşünen Iraklı Sünnileri de bu listeye eklemeliyiz.

Müslüman Kardeşler’in mesajının sonunda “Kim ki Allah ve Rasulü’nü veli edinirse bilin ki Allah’ın taraftarları (Hizbullah) galip gelecek olanlar onlardır” şeklindeki Kuran ayeti de alıntılaması da önemli. Başka bir ayetin değil de Hizbullah kelimesinin geçtiği iki ayetten birinin bildirinin sonunda yer alması da aynı zamanda İran’ın en önemli müttefiki Lübnan Hizbullahı üzerinden de göndermede bulunması da dikkat çekici bir başka nokta olarak değerlendirilebilir.

---

MÜSLÜMAN KARDEŞLER’İN BİLDİRİSİNİN TAM METNİ:

Müslüman Kardeşler’den İran İslam Cumhuriyeti Rehberine Mektup

Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla

İran İslam Cumhuriyeti Rehberi Sayın Ali Hamaney,

Allah’ın rahmeti ve bereketi üzerinize olsun

Kendi adıma ve Müslüman Kardeşler adına, İran İslam Cumhuriyeti’nin İsrail’in acımasız saldırılarına karşı tam desteğimizi teyit etmek isterim. Ayrıca, İranlı liderler, alimler ve masum vatandaşlar olmak üzere tüm şehitlere en içten taziyelerimi sunarım. İsrail’in İran’a yönelik saldırısı, Filistin’e yönelik saldırının yeni bir aşamasıdır. İşgalci hükümet, İslam Cumhuriyeti’nin Filistin direnişine verdiği destekten dolayı intikam alma dürtüsüyle hareket etmekte olup, bunun yanı sıra işgalci varlığın bölgedeki güç merkezlerini zayıflatarak bölgeye hakimiyetini dayatma çabası gibi diğer stratejik dürtüler de söz konusudur. İşgalci devletin 7 Ekim 2023’te aldığı yenilgiden sarsılan ABD ve diğer Batı ülkeleri tarafından sağlanan geniş desteği kullanarak, Netanyahu’nun aşırı hükümetine, bunu başarmak için ne kadar vahşet gerekirse gereksin, kaybedilen güvenliği geri kazanmak için serbest hareket etme imkanı verdi. İran İslam Cumhuriyeti’nin Yüce Rehberi Biz dini, manevi, kültürel ve jeopolitik anlamda tek bir milletiz. İşgalcilerin ve onların destekçilerinin ateşi, ırklarımız ve mezheplerimiz arasında ayrım yapmaz ve Filistin direnişini yok etmek için gayretle çalışırken, bu kötü niyetli hedefin, direnişin kuluçka yerini de kapsayacak şekilde saldırıyı genişletmedikçe mümkün olmayacağını bilir. Bu kuluçka yeri, İslam Cumhuriyeti gibi merkezi bir devlet de olabilir, İslam hareketi ve onun merkezinde Müslüman Kardeşler de olabilir. Bu nedenle Müslüman Kardeşler, düşmanımızın tek olduğunu, yani Siyonist varlık olduğunu ve ilk silahımızın İslam milletinin birliği olduğunu ve canlı ve etkili güçlerinin iradesini bir araya getirerek, milletimizin gerçek düşmanına yönelmesini sağlayan kapsamlı bir stratejik vizyon içinde çabalarını birleştirmek olduğunu hiç şüphe duymamaktadır. Geçmiş yıllarda ümmetin birliğini bozan ve bazı çabalarını iç çatışmalara yönelten hataların ve etkilerin ötesine geçmek, her zaman ümmetin düşmanlarının yararına olmuştur. Ummetin bugün Filistin, Lübnan, Yemen ve İran’da yaptığı değerli fedakarlıklar, bize safları birleştirmek, anlaşmazlıkları ortadan kaldırmak ve çabaları bütünleştirmek için her türlü çabayı gösterme konusunda büyük bir sorumluluk yüklemektedir. Saygıdeğer… Ali Hamaney İslam milletinin gerçek olduğunu, son mesajda, ebedi vahiyde ve Müslüman halkların inşa ettiği parlak medeniyette somutlaştığını inanıyoruz. Bu halklar, farklı ırklardan oluşuyorlar, ancak mesaj ve vahiy, kalplerini ve amaçlarını birleştirmiştir. Bugün Müslüman Kardeşler, şehit imam Hasan Banna’nın çağrısına bağlı kalmaktadır. O, tüm İslam kurumları ve kuruluşlarına yönelik yaklaşımımızı şöyle belirlemiştir: “Fikirleri yakınlaştırmaya ve farklı düşünceleri uzlaştırmaya gayret ediyoruz, böylece işbirliği ve sevgi içinde hak galip gelir. Bizi onlardan ayıran hiçbir fıkhi görüş veya mezhebi farklılık yoktur, çünkü Allah’ın dini kolaydır ve kimse dini zorlayarak galip gelemez… Ve biz, isimlerin, unvanların, biçimsel farklılıkların ve teorik engellerin ortadan kalkacağı ve bunların yerini Muhammed’in ordusunu birleştiren pratik bir birlikteliğin alacağı günün geleceğine inanıyoruz. O gün, sadece Müslüman kardeşler, din için çalışanlar ve Allah yolunda cihad edenler olacak: “Kim ki Allah ve Resulü’nü veli edinirse Allah taraftarları (Hizbullah) galip gelecektir.

Dr. Salah Abdülhak Müslüman Kardeşler Teşkilatı Genel Rehber Vekili Çarşamba, 22 Zilhicce 1446; 18 Haziran 2025

Salah Abdülhak kimdir?

Dr. Salah Abdülhak Müslüman Kardeşler hareketinin önde gelen isimlerinden biridir. 1945 yılında Kahire’de doğan Salah Abdülhak, 1962 yılında İmam Hasan el-Benna’nın fikirlerinden etkilenerek Müslüman Kardeşler’e katıldı. 19 Mart 2023’te, İbrahim Munir’in yerine “Londra Cephesi” olarak bilinen grup tarafından Müslüman Kardeşler’in Genel Mürşid Vekili seçildi ve yurtdışındaki Mısırlı Müslüman Kardeşler Birliği’ni temsil ediyor. Hareket içinde siyasi faaliyetlerden ziyade eğitim alanında çalışmasıyla tanınmaktadır ve daha önce Uluslararası İslami Eğitim Forumu’ndan sorumlu olmuştur.